Almaty oblysynda aýyldyq okrýgter ákimderiniń birinshi forýmy ótti. Shara jergilikti bılik ókilderi, departamentter men quqyq qorǵaý organdarynyń basshylary, sondaı-aq aýdan jáne aýyldyq okrýg ákimderi qatysqan mańyzdy alańǵa aınaldy. «AMANAT» partıasynyń bastamasymen uıymdastyrylǵan bul forým aýyldyq aýmaqtardyń damýyn talqylaıtyn mańyzdy sharaǵa aınaldy.
Ákimderdiń negizgi mindetteri
Forýmdy ashqan Almaty oblysynyń ákimi Marat Sultanǵazıev, ákimderdiń aýyl turǵyndarynyń ómir sapasyn jaqsartýdaǵy mańyzdy rólin atap ótti. Ol búgingi tańda oblysta 1,5 mıllıonnan astam adam turatynyn, olardyń 81%-y aýyldy jerlerde ómir súretinin aıtty. Aımaqta 373 eldi meken bar, olar 131 aýyldyq okrýgke biriktirilgen, osy okrýgterdiń 122 ákimi tikeleı daýys berý arqyly saılanǵan.
«Aýyl aımaqtaryndaǵy ómir sapasy, ınfraqurylym jaǵdaıy men áleýmettik ahýal tikeleı sizderdiń jumystaryńyzǵa baılanysty. Ákimder ekonomıkalyq damýdyń qozǵaýshy kúshi bolýǵa tıis, ınvestısıalar tartý jáne kásipkerlikke qolaıly jaǵdaılar jasaý arqyly osy máselelerdi sheshýge mindetti. Bul mindetterdi júzege asyrý úshin ákimderge jańa ári tıimdi quraldar men mehanızmder qajet», – dedi Marat Sultanǵazıev.
Sonymen qatar, aýyldyq okrýg ákimderiniń mártebesin kóterý jáne ókilettikterin nyǵaıtý máselesi de talqylandy.
«AMANAT» partıasynyń hatshysy Erjan Jylqybaev partıanyń aýyldy damytý baǵytyndaǵy bastamalary men ákimderdiń bul jobalardy júzege asyrýdaǵy rólin atap ótti.
«Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev aýyl sharýashylyǵy qyzmetkerleriniń forýmynda aýyldy jáne agrarlyq sektordy damytýǵa erekshe kóńil bóldi. Osy oraıda, «AMANAT» partıasy men Úkimet aýyl turǵyndarynyń ál-aýqatyn jaqsartýǵa baǵyttalǵan «Aýyl amanaty», «Jer amanaty», «Qaryzsyz qoǵam» sıaqty jobalardy júzege asyrýda. Mysaly, ótken jyly «Aýyl amanaty» jobasy aıasynda Almaty oblysynda 8,3 mıllıard teńgege 1091 mıkrokredıt berildi, bul myńdaǵan aýyl turǵynyna jańa múmkindikter ashty», — dedi Erjan Jylqybaev.
Aımaq basshysy sondaı-aq áleýmettik jobalarǵa kóbirek kóńil bólý qajettigin atap ótti, bul ásirese az qamtylǵan otbasylar men jastarǵa qoldaý kórsetýge baǵyttalýy tıis.
Aýyldyq bastamalardy qoldaý
Forýmda aýyldyq okrýgterde júzege asyrylǵan tabysty jobalar talqylandy. Mysaly, Aqseńgir aýyldyq okrýginiń ákimi Erjan Qasymshalov sońǵy jyldary okrýgte úsh jańa mektep salynǵanyn, al Jaısań jáne Aqseńgir aýyldarynyń turǵyndary taza aýyz sýmen tolyq qamtamasyz etilgenin málimdedi.
Aıtýly jobaǵa erekshe nazar aýdaryldy — bul okrýgte iske asyrylǵan áleýmettik bastama, oǵan QR Premer-Mınıstriniń orynbasary Tamara Dúısenova qatysqan. Erjan Qasymshalovtyń aıtýynsha, «Qunar+» qoǵamdyq birlestigi úsh az qamtylǵan otbasyǵa 90 qoı men 6 bas asyl tuqymdy mal berip, olardy jemshóppen jáne qoralarmen qamtamasyz etti.
– Bir jyldan keıin tól basqa otbasylarǵa beriledi, al eń kóp tól alǵan otbasy 10 mıllıon teńge syıaqy alady. Bul joba aýyl turǵyndarynyń qarjylyq jaǵdaıyn jaqsartyp qana qoımaı, qoǵamdastyq baılanystaryn nyǵaıtýǵa múmkindik beredi, – dep atap ótti Erjan Qasymshalov.
Ákimderdiń kezdestiretin qıyndyqtary
Memlekettik qyzmet ardageri Asyl Baıtýlaqov, 18 jyl boıy úsh aýyldyq okrýgti basqarǵan, qazirgi ýaqytta ákimder aldynda jańa tehnologıalar men qoǵamnyń ashyqtyǵy qosymsha qıyndyqtar týǵyzyp jatqanyn atap ótti. Halyq pen BAQ tarapynan negizsiz syn ákimderdi jıi jumystan ketýge májbúr etetinin aıtty.
– Búgingi kúni ákimderden tek basqarýshylyq tájirıbe ǵana emes, qoǵamnyń suranystaryna jedel jaýap berý qabileti de talap etiledi. «Ashyqtyq — bul jaqsy múmkindik, biraq ol mamandarǵa qosymsha qıyndyqtar men qysym ákeledi, – dedi Baıtýlaqov.
Tájirıbe almasý jáne jańa jobalar
Forýmnyń ekinshi bólimi semınarlarǵa jáne tájirıbe almasýǵa arnaldy. Qatysýshylar «Aýyl amanaty», «Jer amanaty» jáne «Qaryzsyz qoǵam» jobalary boıynsha semınarlarǵa qatysyp, paneldi sesıalarda ınfraqurylymdy damytý, ınovasıalyq sheshimder engizý jáne ınvestısıalar tartý máselelerin talqylady.
Bolashaq josparlar
Forým sońynda óz aýyldarynyń damýyna kóp kómektesken ákimder alǵys hattarmen marapattaldy. Uıymdastyrýshylar osyndaı sharalar únemi ótkizilip turatynyn, olardyń jergilikti basqarýdy kúsheıtýge jáne ákimder men ortalyq bılik arasyndaǵy jumysty jaqsartýǵa kómektesetinin aıtty.
Forýmda, qatysýshylar osyndaı kezdesýler aýyl turǵyndarynyń ómir sapasyn kóterip, jańa jobalardy jyldam júzege asyrýǵa yqpal etetinine senimdi.