Májilis depýtaty, "Aýyl" partıasy fraksıasynyń ókili Jıgýlı Daırabaev Premer-Mınıstr Oljas Bektenovke joldaǵan depýtattyq saýalynda shekaralyq jáne shalǵaı aýyldardyń joıylý qaýpine alańdaýshylyq bildirdi, dep habarlaıdy Dalanews.kz.
Daırabaevtyń sózinshe, keıingi 34 jylda "bolashaǵy joq" degen jeleýmen júzdegen aýyl jabylyp, atalǵan úrdis áli de jalǵasyp keledi.
"Aldaǵy ýaqytta taǵy da 2 myńǵa jýyq aýyl jabylýy múmkin degen qaýip bar. Sondaǵy aıtatyndary ınjenerlik ınfraqurylym memlekettiń moınyna úlken júk bolady-mys degen ýáj. Memleket aýyl turǵyndaryna shaǵyn kásip ashýǵa, shyǵarǵan ónimderin ótkizýge kómektesý ornyna olardy osylaısha odan ári sergeldeńge salmaq. Aýyldardy jabý qordalanǵan máseleni shirenistirmese, sheshpeıdi. Aýyldyqtar qalaǵa kelip, áleýmettik qajettilikti odan saıyn kóbeıtpeı me? Bir átteńe aýyldardy jabý kerek degender osyndaı qarapaıym aksıomany túsinbeı keledi", – dedi depýtat.
Onyń aıtýynsha, aýyldy jerlerdi damytýǵa baǵyttalǵan baǵdarlamalar nátıjeli bolǵanymen, qordalanǵan máselelerdi tolyq sheshe almaǵan.
"Al qazir qolǵa alǵan is-sharalar azdyq etedi. Aýyldy, ásirese shekaralyq aımaqtardaǵy eldi mekenderdi saqtap qalý tek ekonomıkalyq turǵydan emes, memleket qaýipsizdiginiń basty faktory ekenin umytpaıyq. Bul rette azamattardyń aýylǵa kelýin yntalandyrý, halyqtyń kóshi-qonyn azaıtý, aýyldyq jerlerde jumys kúshi tapshylyǵyn joıý, agroónerkásip keshenin turaqty damytýdy qamtamasyz etý, shaǵyn orta bıznes sýbektileri sanyn arttyrý, turaqty jumys orny joq qala azamattarynyń, sondaı-aq jas otbasylardyń áleýmettik máselelerin sheshýge qoldaý kórsetý basty mindetimiz", - dedi ol.
Depýtat aýyldy saqtaý úshin qabyldanyp jatqan sharalardyń jetkiliksiz ekenin atap ótip, Úkimetke 7 naqty usynys jasady.
Aýyldardy saqtaý úshin jeke damý jospary qajet. Shekaralyq jáne shalǵaıdaǵy eldi mekenderdiń ómir súrý sapasyn arttyrýǵa baǵyttalǵan arnaıy memlekettik baǵdarlama qabyldanýy tıis.
Qonys aýdarýshylarǵa naqty qoldaý. Turǵyn úı satyp alýǵa nemese salýǵa beriletin sýbsıdıany ulǵaıtyp, komýnaldyq jáne ınfraqurylymdyq tólemderge ótemaqy qarastyrý kerek.
Qaladan aýylǵa baratyn mamandarǵa kómek. Aýyl sharýashylyǵy salasyndaǵy mamandarǵa tehnıkalyq arzan nesıeler men maqsatty sýbsıdıalar usynylýy tıis.
Jer telimderin rásimdeýdi jeńildetý jáne kooperatıvter qurý. Jas fermerlerge arnalǵan oqytý baǵdarlamalaryn iske qosyp, "Bir aýyl – bir kooperatıv" qaǵıdatyn engizý qajet.
Aýdan deńgeıinde "bir tereze" júıesin engizý. Arnaıy jobalyq keńseler kóshi-qon, áleýmettik kómek, jumyspen qamtý jáne turǵyn úı máselelerin bir ortalyqtan sheshýge múmkindik berýi kerek.
Kásipkerlikke arnalǵan granttar men jeńildetilgen nesıeler. Jeke is bastaýǵa nıetti azamattarǵa qarjylaı qoldaý kórsetý kerek.
Aýyl kásipkerlerine uzaq merzimdi, tómen paıyzdy nesıe. Eldi mekenderdiń damýyna úles qosyp otyrǵan kásipkerler úshin qoljetimdi qarjy tetikterin engizý qajet.
Memlekettik saıasat – tutynýshylyq emes, turaqty ómir sapasyna negizdelýi kerek
Daırabaev aýyldyń taǵdyry tek bir partıanyń emes, tutas qoǵamnyń máselesi ekenin atap ótti. Onyń aıtýynsha, aýylǵa degen qamqorlyq azamattardyń turmys sapasyn arttyryp, jastardyń aýylda qalýyna, kóshi-qondy toqtatýǵa jáne ekonomıkalyq tepe-teńdikti saqtaýǵa jol ashady.
"Qazaq úshin aýyl – úı emes, ar-namysy. Jastardyń aýylda turaqtap, sol jerde baqytty ómir súrýine múmkindik jasaý – bizdiń basty mindetimiz", – dedi depýtat.
Sóz sońynda ol Úkimetti aýyl máselesine strategıalyq deńgeıde qaraýǵa, usynystardy iske asyrýǵa shaqyrdy. Bul bastamalar el bolashaǵyn aýyldan bastaýǵa jol ashady.
