– Elbasy moratorıı jarıalaǵan, Úkimet usynǵan zań jobasynda jalǵa alýshylar 49 jyl merzim aıaqtalǵan soń, ne jerdi satyp alýy kerek, ne memleketke qaıtarýy kerek. Bul bolashaqta jalǵa alý merzimi aıaqtalǵan soń, jerdiń bári menshikte bolady degen sóz. Ekonomıkalyq jumys tobynyń músheleri munymen kelispeıdi. Olardyń usynysy boıynsha, burynǵydaı 2003 jyly qabyldanǵan Jer kodeksine sáıkes jerdi jalǵa berýdi jalǵastyrý kerek, – dedi A.Kúrishbaev.
Onyń aıtýynsha, qazirgi ýaqytta jerdi jalǵa berý boıynsha naqty ereje joq. Tek Jer kodeksindegi bir ǵana 43-bapta qysqasha jazylǵan.
– Endi Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń usynysy boıynsha arnaıy ereje bolýy kerek. Biz muny qoldap otyrmyz. Kim, qalaı jerdi beredi, ony qalaı baqylaıdy, jer tıimsiz paıdalanylsa qalaı qaıtarylatyny belgilenýi tıis. Bul óte mańyzdy másele. Jerdi 49 jylǵa jalǵa bergen kezde, ásirese birinshi jyldary muqıat qaraýymyz kerek. Óıtkeni jerdi ıgermeý máselesi birinshi jyldan bastalady. Alǵashqy bes jyldyqta jyl saıyn, keıin 3-5-7 jylda monıtorıń júrgizýdi qoldaımyz, – dedi ol.
Taǵy bir másele, bos jatqan jerler týraly málimetter halyqqa durys jetkizilmeıdi.
– Odan keıin ákimniń janynda júrgen azamattar málimetti estigesin baryp ala salady. Sondyqtan málimet berýimiz kerek. Otyz kún buryn oblystyq, respýblıkalyq deńgeıde bos jatqan jerler týraly málimet berý qajet. Sonda ashyq túrde barlyq azamattar qatysady. Ekonomıkalyq toptyń taǵy bir usynysy - jerdi jalǵa bergen kezde, jergilikti turǵyndarǵa, aýyl sharýashylyǵyn biletin mamandarǵa basymdyq berý kerek, – dedi A.Kúrishbaev.
Sondaı-aq, ekonomıkalyq top jetekshisiniń aıtýynsha, jerdi jergilikti atqarýshy organdar emes, qoǵamdyq jer komısıasy berýi tıis. Bul rette, ákimder men komısıa músheleriniń jaýapkershiligi qarastyrylýy kerek.
– Keshe men ákimshilik kodeksti qaradym. Sonda eger ákim, jer komısıasynyń múshesi sheshim bolmaı jatyp, jerdi berip qoısa, komısıamen kelispeı, jerdi tartyp alsa, sheteldikterge jalǵa jerdi óz sheshimimen berip jiberse, ol jazalanady. Biraq jazasy 30 aılyq eseptik kórsetkish, ıaǵnı 63 600 teńge. Bundaı jaýapkershilikpen tártip ornata almaımyz. Sondyqtan bul jerde naqty jaýapkershilikti kóterýimiz kerek. Ulttyq múddege qaıshy kelse, qylmystyq jaýapkershilikke deıin tartý qajet. Al ákimshilik kodekste aıyppul somasyn kóbeıtý kerek dep sanaımyz, – dep qorytty sóz sońyn A.Kúrishbaev.
Aıymgúl ÁBİLEVA
