"Elimizdiń ár óńirinde turatyn Semeılikter oblystyń logotıpin maquldap, óńirde toı tomalaqtan basqa qandaı jumystar atqaryldy?", – dep ara-tura surap qoıady.
Iá áleýmettik jelide osy eki taqyryp qyzý talqylandy desek artyq aıtpaǵanymyz bolar. Sodan bolar ózge aımaqtaǵylar Abaı oblysynda atqarylyp jatqan basqa jumystardan habarsyz qalǵan sıaqty. Álde aqparat jetpeı jatsa kerek.
Maýsym aıynyń 11-i kúni Abaı oblysynyń ákimi bolyp Nurlan Uranhaev taǵaıyndaldy. Sońǵy jyldary Astana qalasynda eńbek etken. Elimizdegi bas shahardyń sáýlet, qala qurylysy jáne jer qatynastary basqarmasynyń basshysy bolǵan.
Sodan, Astana kórgen semeılik azamat óńirdiń tynys-tirshiligimen tanysý úshin, oblys ortalyǵyna qarasty aýdandarǵa eski Qazaqstandaǵy ádet boıynsha, keıbir basshylar sıaqty tik ushaq pen emes, avtokólikpen baryp, tas joldyń sapasyn baıqap qaıtty. Taqtaıdaı emes, oıdym-oıdym, shuńqyr-shuńqyr ekenine kóz jetkizdi.
Joldyń nasharlyǵy jaıly Abaı oblysynyń máslıhat hatshysy Qýanysh Súleımenov tıisti orynǵa hat ta joldady.
Jalpy óńirdiń týrısik áleýeti joǵary desek, sol demalys aımaqtarǵa baratyn joldyń sapasy syn kótermeıtini belgili. Jyl saıyn Semeı-Úrjar baǵyty boıynsha tas jol taqtaıdaı bolady degen aqpar jeldeı eskenmen, is júzinde ázirge oryndalmas arman bolyp tur.
Mine jylda Alakólge baryp dem alatyn mıllıonǵa jýyq demalýshylar men jergilikti turǵyndardyń sapaly tas jolmen júrýine jaǵdaı týǵyzý endi óńir basshysy aldyndaǵy basty mindetter bolmaq. Al Semeı qalasyndaǵy joldardyń máselesi de ózekti ekeni belgili.
Kezinde Hakim Abaı, Qanysh, Ábekeı Sátpaevtar turǵan shahardyń eski hám tarıhı Tat kraı atalatyn shaǵyn aýdandardyń shırek ǵasyr jóndelmegen joldaryna asfált tóselip, jergilikti turǵyndar «oblys bolǵanymyz qandaı jaqsy boldy» dep qýanyshtaryn bildirýde.
Jasyratyny joq, Semeıde otbasymen demalyp serýendeıtin saıabaqtar az. Shahardaǵy 1 mıllıard teńgeden astam qarjy ketip, kúrdeli jóndeý jumystary júrgizilgen jalǵyz ortalyq parktiń ózi kóńil qýantarlyq jaǵdaıda emes.
Sodan bolar Nurlan Telmanulynyń bastamasymen Semeıde jańa qoǵamdyq demalys orny paıda boldy. Aspaly kópir astynda ashylǵan demalys ornynda skeıt park, parkýr jáne vorkaýt, fıtnes aımaq jáne balalar oıyn alańdary bar. Bul qala turǵyndary úshin úlken syı boldy. Jáne shahardyń basqa shaǵyn aýdandarynda da jańa demalys aımaqtary paıda bolmaq. Sonymen qatar qalada hokeıge arnalǵan muz aıdyny iske qosylmaq.
1961 jyly salynǵan Semeıdegi eski kópirdiń sapasy jaıly jyl saıyn aıtylyp, apatty jaǵdaıdaǵy nysanǵa jyl saıyn ortasha jóndeý jumystary júrip keldi. 2022 jyldan bastap Uzyndyǵy 810 metr bolatyn tórt jolaqtan turatyn jańa kópirdiń qurylysy bastaldy. Joba 2025 jyly aıaqtalýy tıis. Kópir qurylysynan bólek Abaı oblysyn damytýdyń aldaǵy 5 jylǵa arnalǵan keshendi jospary jasaldy.
Osy joba negizinde Alash qalasy atanǵan Semeıdiń sol jaǵalaýynda tirshilik qyza túspek. Aldaǵy ýaqytta Jambyl kóshesinen «Pıshevık» stadıonyna deıin jaǵalaý salý josparlanǵan.
Jobalardyń qatarynda kongres hol, jańa Oqýshylar saraıy, Muz saraıy, oblystyq aýrýhana, juqpaly aýrýlar aýrýhanasy jáne Prezıdenttiń tapsyrmasyna sáıkes jylý elektr ortalyǵy salynbaq. Sondaı-aq oblysqa qarasty aýdan jáne aýyldyq eldi mekenderde mektepter, balabaqshalar, ınfraqurylym, emhanalar qurylystary iske aspaq.
Bir kezderi Qazaq aıaq dobynyń otany Semeı qalasynda sol kezde otyzda orda buzǵan qazirgi oblys ákimi Nurlan Uranhaevtyń iskerligi, Ǵalymjan Jaqıanovtaı basshynyń arqasynda «Elimaı» fýtbol komandasy elimizdiń úsh dúrkin jeńimpazy atanǵany kópshiliktiń esinde bolar.
Alaıda qala oblys mártebesinen aıyrylǵannan keıin, shahardyń damýy men qatar fýtbolda qurdymǵa ketti. Bıyl 25 jyldan keıin jeke oblys bolǵan Semeı shaharynda ańyzǵa aınalǵan «Elimaı» fýtbol komandasy qaıta qurylyp, jańǵyrý dáýirin basynan ótkerip, 2023 jyldan bastap birinshi lıgada óner kórsetýge múmkindik aldy.
Iá, Semeı shaharymen qatar, Abaı oblysyna qarasty aýdandardyń da ınfraqurylymy men tynys-tirshiligine jiti kóńil bólinýi kerek. Aýyldar men eldi mekenderde ǵalamtor máselesi ózekti ekeni belgili. 40 jyl ıadrolyq qarýdyń zıanyn tartyp, qıyn kezderdi basynan ótkergen Abyraly óńirindegi Qaınar aýylyndaǵy aýrýhanada dáriger jetispeýshiligi jyldar boıy aıtylýda.
Aıagóz ben buryńǵy Shubartaý aýdanynyń ortalyǵy- Barshatastyń arasyndaǵy tas joldyń syn kótermeıtini jyldar boıy aıtylyp kele jatsa da, sheshimin áli tappady. Sol sıaqty Semeı-Kókpekti-Aqsýat baǵytyndaǵy jolda, kólik ıelerin ábigerge salǵany qashan.
Iá atqarylar sharýa barshylyq. Kók pen emes, shań jol men júrgen Nurlan Telmanuly Abaı oblysyna bir ózgeris ákeler.
Demek jurt aıtyp júrgendeı tek toı toılap, logotıpterdi talqylaý men emes, turǵyndarǵa qajetti barlyq salany qamtıtyn qyrýar jumystardyń basy bastalǵanyn naqty isterden kóre alýdamyz.
Avtor: Qýanysh Rahmetollauly
