Aǵymdaǵy jyldyń 6 mamyrynda Tótenshe jaǵdaı kezinde tabystan aıyrylýǵa baılanysty Memlekettik áleýmettik saqtandyrý qorynan (budan ári - MÁSQ) tólem taǵaıyndaý qaǵıdalaryna tıisti ózgerister engizildi.
«Uıaly baılanys operatorynyń elektrondyq ámıanynyń» shotyna áleýmettik tólem alý úshin azamat SMS-habarlama arqyly óziniń kelisimin rastaýy qajet.
Azamattan jaýap alǵannan keıin operator alýshynyń jeke sáıkestendirý nómirin (budan ári – JSN) tekserip, uıaly telefonynyń jeke shotyna aqshany jiberedi. Ony Halyq bankiniń bankomattary nemese Qazposhta bólimsheleri arqyly alýǵa bolady. Arnaıy mobıldi elektrondyq ámıan qosymshasynyń kómegimen 2000-ǵa jýyq qyzmettiń aqysyn tóleýge bolady. Mehanızm pılottyq tártipte júzege asyryldy. Bul nusqa Qytaıda, Úndistanda, birqatar Eýropa jáne Azıa elderinde sátti qoldanylýda.
Bul áleýmettik tólem jasaýdyń jedel engizilgen múldem jańa tetigi. 6 mamyrdan bastap azamattarǵa ony paıdalanýǵa múmkindik berildi.
Budan basqa, qate berilgen ótinishti keri qaıtaryp alǵysy keletin azamattardyń ótinishteri boldy. Osyǵan baılanysty, osyndaı múmkindik berý maqsatynda Qaǵıdalarǵa ózgerister engizilip, tehnıkalyq sheshimder ázirlendi. Endi ótinishti keri qaıtaryp alý týraly ótinishti áleýmettik tólem týraly ótinish bergen tártippen berýge bolady.
Sonymen birge, Qaǵıdalardyń talabyn saqtamaǵany úshin áleýmettik tólem taǵaıyndaýdan bas tartylǵan azamattarǵa, tótenshe jaǵdaı kezinde engizilgen shekteýlerge baılanysty tabysynan aıyrylý deregin rastaıtyn qujattar bolǵan jaǵdaıda, jumyspen qamtý máseleleri jónindegi aýdandyq (qalalyq) shtabtarǵa qaıta júginý múmkindigi berildi.
Mysaly, eki nemese odan da kóp jerde jumys isteıtin (ótinishte kiristi joǵaltý týraly bir jumys berýshini kórsetken, alaıda is júzinde basqa jumys berýshide de aqysyz demalysqa jiberilgen), JK patenti boıynsha naýryz-mamyr aılaryn qosa alǵandaǵy kezeń úshin áleýmettik aýdarymdar/mindetti zeınetaqy jarnalaryn tólegen (biraq is júzinde tótenshe jaǵdaıǵa baılanysty osy kezeńde kiris almaǵan) azamattar da bolýy múmkin.
Qoldanystaǵy Qaǵıdalarǵa sáıkes «42 500 teńge» tólemi azamattardyń kelesi sanattaryna taǵaıyndalady:
- jeke kásipkerler men shaǵyn jáne orta kásiporyndardyń jalaqysyz demalysqa jiberilgen qyzmetkerleri;
- karantın engizilgen eldimekenderde jumys isteıtin iri kásipkerlik sýbektileriniń jalaqysyz demalysqa jiberilgen qyzmetkerleri;
- memlekettik mekemelerdi eseptemegende, komersıalyq emes zańdy tulǵalardyń jalaqysyz demalysqa jiberilgen qyzmetkerleri;
- jeke tájirıbemen aınalysatyn tulǵalarǵa (notarıýs, jeke sot oryndaýshysy, advokat, kásibı medıator);
- Qazaqstan Respýblıkasy Salyq kodeksiniń 774-babyna sáıkes Biryńǵaı jıyntyq tólem (budan ári – BJT) tóleýshi bolyp tabylatyn jeke tulǵalar;
- nysanasy jumystardy oryndaý (qyzmetter kórsetý) bolyp tabylatyn azamattyq-quqyqtyq sıpattaǵy (budan ári – AQS) sharttar boıynsha tabys tabatyn, salyq agentteri olar úshin mindetti zeınetaqy jarnalaryn aýdarǵan adamdar.
1) jáne 2) tarmaqshalardyń jarǵylyq kapıtalynda aksıalar men qatysý úlesi tikeleı nemese janama túrde memleketke tıesili zańdy tulǵalardyń, ekinshi deńgeıli bankterdiń, bank operasıalarynyń jekelegen túrlerin júrgizetin uıymdardyń qyzmetkerlerine qatysy joq.
Bul naqtylaý joǵaryda atalǵan uıymdardyń tótenshe jaǵdaı kezinde qyzmetin júzege asyrǵanyna negizdelgen.
Qaǵıdalardyń budan buryn qoldanysta bolǵan normalary boıynsha Tótenshe jaǵdaı kezinde tabystan aıyrylýǵa baılanysty MÁSQ-tan tólem taǵaıyndalmaıtyn sanattar ózgerissiz qaldy. Olarǵa:
- Tótenshe jaǵdaı engizilgen ýaqytqa deıin 12 aı ishinde mindetti áleýmettik saqtandyrý júıesine qatysýynyń bir de bir aı ótili joq adamdar, al BJT tóleýshiler úshin – ótinish bergenge deıin;
- Tótenshe jaǵdaı engizilgen ýaqytqa deıin 12 aı ishinde jınaqtaýshy zeınetaqy júıesine qatysýynyń bir de bir aı ótili joq AQS sharttar boıynsha kiris alatyn jeke tulǵalar;
- kásipkerlik qyzmetti qosa alǵanda, eki nemese odan da kóp jumysty qosa atqaratyn, eńbek nemese kásipkerlik qyzmetti (onyń ishinde qashyqtan) jalǵastyrǵan nemese aqyly eńbek demalysy berilgen nemese jumys oryndarynyń birinde toqtap turý bolǵan adamdar;
- Tótenshe jaǵdaı engizilgennen keıin BJT alǵash ret tólegen, sondaı-aq bir mezgilde respýblıkalyq búdjetten tólenetin aı saıynǵy zeınetaqy tólemderi men memlekettik járdemaqylardy nemese qordan (MÁSQ) tólenetin áleýmettik tólemderdi alýshylar bolyp tabylatyn tulǵalar;
- Qazaqstan Respýblıkasynan tys jerge turaqty turýǵa ketýine baılanysty ishki ister organdarynda tirkeýden shyǵarylǵan adamdar.
Ótinish berýshiler usynǵan málimetterdi aqparattyq júıeler arqyly tekserý kezinde tolyq memlekettiń qamsyzdandyrýyndaǵy azamattar «42 500 teńge» tólemine ótinish bergeni anyqtalyp, áleýmettik tólem tólenbeıtin azamattardyń sanaty kelesi azamattarmen tolyqtyryldy:
- tolyq memlekettiń qamsyzdandyrýyndaǵy qylmystyq-atqarý júıesiniń mekemelerindegi adamdar.
Atap óterlik jaıt, «42 500 teńge» áleýmettik tólemin taǵaıyndaýǵa 2020 jylǵy 11 mamyr kúni saǵat 18:00-ge deıin kelip túsken ótinimder belgilengen tártippen qaralatyn bolady jáne Qaǵıdalarda kórsetilgen sharttarǵa sáıkes kelgen jaǵdaıda, áleýmettik tólem taǵaıyndalady jáne tólenedi.