Qazaqstannyń Jambyl oblysyndaǵy «Qarataý» fosfor kenishinde densaýlyqtarynan aıyrylǵan burynǵy jumysshylar kezekti ret Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevqa úndeý joldap, ótemaqy máselesindegi ádiletsizdikke shaǵymdandy, dep habarlaıdy Dalanews.kz KazTagqa siltep.
Almatyda ótken baspasóz konferensıasynda óndiriste jaraqat alǵan jáne kásiptik aýrýlarǵa shaldyqqan jumysshylardyń ókili Jaqsylyq Aıymbetov olardyń birneshe ret prezıdentke, úkimetke jáne depýtattarǵa júgingenin, biraq tek formaldy jaýaptar alǵanyn málimdedi. «Qarataý» AQ bankrotqa ushyraǵannan keıin, bul adamdarǵa densaýlyqtaryna keltirilgen zıan úshin ótemaqy tólenbeı qalǵan.
«Bul — qorlaý. Biz birneshe ret prezıdentke, úkimetke, depýtattarǵa júgindik. Barlyǵyn zań aıasynda dáleldep otyrmyz, biraq eshteńe ózgergen joq. Bul adamdar uzaq jyldar boıy eńbek etip, densaýlyqtarynan aıyryldy, biraq olardyń eshqaısysy eń tómengi jalaqy mólsherinde de ótemaqy ala almaı otyr. Keıbireýleri nebári 10-25 myń teńge kóleminde ǵana tólem alady. Qazir tiri qalǵany tek 25 adam, al bastapqyda 200-den astam edi. Bul múgedekter endi ne isteıdi? Olardyń bári qaıtys bolǵanyn kútip otyr ma? Osylaı sheshkileri kele me? Biz prezıdentimizden, birneshe ret júgingenimizdeı, bizge nazar aýdarýyn suraımyz. Bul adamdar ondaǵan jyl boıy azap shegip keledi. Densaýlyqtaryn saqtap qalý úshin keıbireýleri nesıe alýǵa májbúr. Bul máseleni obektıvti túrde qaraýǵa eshkim nıet bildirmeı otyr. Qazaqstan búdjeti úshin bul teńizdegi tamshydaı ǵana qarjy», - dedi Aıymbetov.
Birneshe jyl buryn jumysshylar kásiporynnyń bankrottyq prosesin qaıta bastaýǵa qol jetkizgenimen, óndiriste zardap shekkenderge ótemaqy tóleý máselesi áli sheshilmegen. Qazirgi ýaqytta kásiporyn «Qazfosfat» JSHS-ine tıesili. Alaıda, 2014 jyly premer-mınıstrdiń depýtattyq saýalǵa bergen jaýabyna sáıkes, «Qazfosfat» «Qarataý» AQ-nyń quqyqtyq mırasqory bolyp tabylmaıdy jáne onyń mindettemeleri úshin jaýap bermeıdi. Burynǵy kásiporyn sheteldik kompanıalarǵa satylǵan, al bul mámileler de jumysshylardyń kúdigin týdyrady.
Nyǵmatýlınder áýletiniń paıda bolýy jáne jańa máseleler
2021 jyly «Qazfosfat» JSHS-iniń ıeleri retinde Nyǵmatýlınder áýleti paıda boldy. Kompanıanyń bas dırektory bolyp Nurlan Nyǵmatýlınniń uly Nurhan Nurlanov taǵaıyndaldy. Onyń basshylyǵy kezinde kásiporynda birneshe qaıǵyly jáne rezonanstyq oqıǵalar oryn aldy, bul jumysshylardyń alańdaýshylyǵyn kúsheıtti.
Jumysshylar úkimetten bul máseleni nazarǵa alyp, densaýlyqtaryna keltirilgen zıan úshin ótemaqy tóleýdi talap etýde. Olardyń aıtýynsha, bul qarjy Qazaqstan búdjeti úshin asa úlken salmaq emes, biraq sheneýnikterdiń áreketsizdigi jumysshylardyń ómir súrý sapasyna teris áser etýde.
Qarapaıym adamdardyń kúresi
Bul jaǵdaı tek qarjylyq ótemaqy máselesi emes, sonymen qatar áleýmettik ádilettilik pen adam quqyqtarynyń saqtalýy týraly másele. Jumysshylardyń janaıqaıy prezıdent deńgeıinde nazar aýdarýǵa laıyq, al úkimettiń bul másele boıynsha áreketsizdigi qoǵamda úlken suraqtar týdyrady.
«Qarataý» fosfor kenishiniń burynǵy jumysshylary ádilettilikke qol jetkize ala ma? Qazaqstannyń bıligi bul máseleni sheshýge daıyn ba? Bul suraqtardyń jaýaby ázirge belgisiz, biraq jumysshylar óz quqyqtary úshin kúresin jalǵastyrýda.
