M.Áýezov atyndaǵy Qazaq memlekettik akademıalyq drama teatrynyń 90 jyldyǵy, qazaq sahna óneriniń kózi tiri ańyzy Habıba Elebekovanyń 100 jyldyǵy jáne bıylǵy «Teatr kóktemi – 2016» festıvali tuspa-tus kelip, Halyqaralyq Teatr kúninde óz máresine jetti. Bul – Qazaqstannyń rýhanı keńistigindegi tarıhı oqıǵa. «Teatr kóktemi» festıvali Qazaqstannyń eńbek sińirgen artısi Habıba Elebekovanyń atymen atalyp, shyǵarmashylyq ujymnyń áleýetin aıqyndaý úshin qazylar men táýelsiz synshylar quramynan turatyn alqa taǵaıyndaldy.
Halyqaralyq dárejedegi nemese mınıstrlik tarapynan ótkizilgen teatr festıvali emes. Bul bir maýsymda jasalǵan shyǵarmashylyq jumysqa esep berý, akterlerdiń kásibı deńgeıin baǵalaýdy maqsat etken ujymdyq festıvál bolǵandyqtan, qazylar men synshylar shaqyrtylyp, olardyń teatr tanýdaǵy synshyl kózqarasyna júginedi. Festıválge qatysqan qoıylymdardy atap ótsek: 1. «Qaza men jaza» spektakli. Avtory Igor Vovnánko, aýdarǵan Omar Qyıqymov, qoıýshy-rejısseri – Asanáli Áshimov; 2. «Aı men Aısha» spektakli. Avtory Sherhan Murtaza, sahnalyq nusqasyn jazǵan Erkin Jýasbek. Qoıýshy-rejısseri – Tuńǵyshbaı ál-Tarazı; 3. «Qoshtasqym kelmeıdi» spektakli. Avtory Aleksandr Volodın, aýdarǵan jáne qoıýshy-rejısseri – Ashat Maemırov; 4. «Almas qylysh». Avtory İlıas Esenberlın, sahnalyq nusqasyn jazǵan Ánnás Baǵdat, qoıýshy-rejısseri – Alma Kákisheva;
Sonymen qatar, teatr rejıserleri men artıseriniń ózindik jumystary qatysty. Atap óter bolsaq, «Medeıa» spektakli. Avtory: Evrıpıd. Qoıýshy-rejısser – Alena Kabdeshova jáne «Lır patsha» spektakli. Ý.Shekspırdiń «Lır patsha» tragedıasynyń negizinde. Qoıýshy rejıser – Elik Nursultan.
Bıylǵy«Teatr kóktemi» festıvaline usynylǵan tórt spektákl men eki ózindik jumysty saraptaıtyn qazylar alqasynyń deńgeıi bıik boldy. Olar spektáklderdi akterlik sheberlik deńgeıi, sahnalyq sóıleý, vokal, rejıser sheshiminiń tereńdigi, taǵy basqa talaptar boıynsha baǵalady. Qazylar alqasynyń tóraǵasy, profesor Esmuhan Obaev bastaǵan ónertaný ǵylymdarynyń kandıdaty, dosent, M.Áýezov atyndaǵy ádebıet ınstıtýtynyń aǵa ǵylymı qyzmetkeri Anar Erkebaı, jazýshy-dramatýrg, Memlekettik «Daryn», táýelsiz «Platınaly Tarlan» syılyqtarynyń laýreaty, QR Prezıdenti keńsesiniń qyzmetkeri Dıdar Amantaı, Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri, «Qurmet» ordeniniń ıegeri, Táýelsiz «Ilhom» syılyǵynyń laýreaty, Memlekettik Q.Qojamárov atyndaǵy Uıǵyr mýzykalyq komedıa teatrynyń bas rejıseri – Ialkýnjan Shamıev,
Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri, Qazaqstan halqy Assambleıasy tóraǵasynyń orynbasary, Memlekettik Respýblıkalyq Koreı mýzykalyq komedıa teatrynyń dırektory Lúbov Nı jáne Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri, teatr jáne kıno rejıseri, Mańǵystaý oblystyq Nurmuhan Jantórın atyndaǵy mýzykalyq drama teatrynyń kórkemdik jetekshisi – Gýlsına Mırgalıeva. Qazylarmen birge táýelsiz synshylar toby da spektáklderdi saralaý jumysyna qatysty. Olar: Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri, Halyqaralyq «Alash» syılyǵynyń laýreaty, synshy–Bópejanova Álıa Qaharmanqyzy, T.Júrgenov atyndaǵy Ulttyq Óner akademıasy, «Ónertaný» fakúltetiniń dekany, Ónertaný doktory, profesor – Baqyt Kákıqyzy Nurpeıis, Qazaqstan Jýrnalıser Odaǵy «Jyl reportery» syılyǵynyń laýreaty, Qazaqstan jýrnalısıka akademıasynyń Jalpy Ulttyq «Altyn Juldyz» syılyǵynyń laýreaty, jýrnalıs Aınash Esáli.
24-27 naýryz aralyǵynda ótken sahna báıgesin tapjylmaı otyryp tamashalap, ádil sheshimin shyǵardy. Festıvál aıaqtalǵan kúni qazylar alqasynyń tóraǵasy Esmuhan Obaev úsh kúndik festıváldi jan-jaqty qorytyp, túıindi oıyn bildirdi. Onyń aıtýynsha, «merekelik sıpaty bar festıvál bolǵandyqtan qazylar múshesi de shyǵarmashylyq quramnyń jumysyn kásibı, adamgershilik turǵysynan baǵalaýdy jón sanaǵan».Festıvál nátıjesi tómendegideı:
«Teatr kóktemi –2016» festıvaliniń júldegerleri:
-
- Shyǵarmashylyq ózindik jumystary úshin «Ózindik jumystaǵy izdenisteri» júldesi «Lır Patsha» qoıylymyna;
- «Úzdik debút Tusaýkeser» júldesi «Almas Qylysh» qoıylymyndaǵy Buryndyq roli úshin Qýanysh Beısaǵalıevke;
- «Úzdik debút Tusaýkeser» júldesi «Almas Qylysh» qoıylymyndaǵy Muhamed-SHaıbanıroli úshin Dáýir Anarbaıǵa – dıplom «Úzdik sahnalyq ansámbl» júldesi «Qoshtasqym kelmeıdi» qoıylymyndaǵy Shýmılov roli úshin Ǵalymbek Ospanovqa;
- «Úzdik sahnalyq ansámbl» júldesi «Qoshtasqym kelmeıdi» qoıylymyndaǵy Shýmılovaroli úshin Janargúl Janyamanovaǵa;
- «Úzdik sahnalyq ansámbl» júldesi «Qoshtasqym kelmeıdi» qoıylymyndaǵy Sýdıa roli úshin Ajarlym Baqytjanovaǵa;
- «Sahnalyq ǵumyr» júldesi «Aı men Aısha» qoıylymyndaǵy Mamaı roli úshin Aıdos Bektemirge;
- «Sahnalyq ǵumyr» júldesi «Almas Qylysh» qoıylymyndaǵy Ábilqaıyrdyń ýáziri roli úshin Baýyrjan Qaptaǵaıǵa;
- «Sahnalyq ǵumyr» júldesi «Almas qylysh» qoıylymyndaǵy Ospan-Qoja roli úshin Saıat Merekeulyna;
- «Este qalar keıipker» júldesi «Qoshtasqym kelmeıdi» qoıylymyndaǵy Mıronov roli úshin Bekjan Turysqa;
- «Sahnalyq shynaıylyq» júldesi «Qoshtasqym kelmeıdi» qoıylymyndaǵy Beıtanys áıel roli úshin Ǵazıza Abdınabıevaǵa;
- «Úzdik epızodtaǵy er adam beınesi» júldesi «Almas qylysh» qoıylymyndaǵy Qaptaǵaı roli úshin Almas Shaıametovke;
- «Úzdik epızodtaǵy er adam beınesi» júldesi «Almas qylysh» qoıylymyndaǵy Oraq roli úshin Aqbergen Jumabaevqa;
- «Úzdik epızodtaǵy er adam beınesi» júldesi «Almas qylysh» qoıylymyndaǵy Quba bı roli úshin Jasulan Baısalbekovke;
- «Úzdik epızodtaǵy áıel adam beınesi» júldesi «Qoshtasqym kelmeıdi»qoıylymyndaǵy Larısanyń anasy roli úshin Naz Jekenovaǵa;
- «Úzdik epızodtaǵy áıel adam beınesi» júldesi «Qoshtasqym kelmeıdi»qoıylymyndaǵy Mıronova roli úshin Gúlshat Tutovaǵa;
- «Akterlyq izdenisteri» júldesi «Qoshtasqym kelmeıdi» qoıylymyndaǵy Sýdıa roli úshin Azat Seıtmetovke;
- «Úzdik tarıhı beıne» júldesi «Almas Qylysh» qoıylymyndaǵy Kereı roli úshin Ǵanı Quljanovqa;
- «Úzdik tarıhı beıne» júldesi «Almas Qylysh» qoıylymyndaǵy Jánibek roli úshin Erkebulan Daıyrovqa;
- «H.Elebekova atyndaǵy arnaıy júldesi» «Qoshtasqym kelmeıdi» qoıylymyndaǵy Katá Lavrova roli úshin Zarına Karmenovaǵa;
- «Úzdik Rejıssýra» júldesi «Qoshtasqym kelmeıdi» qoıylymynyń rejıseri Ashat Maemırovke;
- «Ekinshi plandaǵy áıel adam beınesi» júldesi «Qoshtasqym kelmeıdi» qoıylymyndaǵy Nıkýlına roli úshin Kúnsulý Shaıahmetovaǵa;
- «Ekinshi plandaǵy áıel adam beınesi» júldesi «Qoshtasqym kelmeıdi» qoıylymyndaǵy Kozlova roli úshin Shynar Janysbekovaǵa;
- «Ekinshi plandaǵy er adam beınesi» júldesi «Aı men Aısha» qoıylymyndaǵy Murtaza roli úshin Jalǵas Tolǵanbaıǵa;
- «Ekinshi plandaǵy er adam beınesi» júldesi «Aı men Aısha» qoıylymyndaǵy Tasbet roli úshin Jandarbek Sadyrbaevqa;
- «Úzdik áıel adam beınesi» júldesi «Aı men Aısha» qoıylymyndaǵy Aısha roli úshin Dárıa Júsipke;
- «Úzdik Er adam beınesi» júldesi «Qoshtasqym kelmeıdi» qoıylymyndaǵy Mıtá Lavrov roli úshin Azamat Satybaldyǵa;
- «Eń úzdik qoıylym» júldesi I.Vovnánkanyń «Qaza men jaza» qoıylymynyń akterlerine tabystaldy.
Teatrymyz ben buqaralyq aqparat quraldarynyń úılesimdi seriktestigi ejelden qalyptasqan. Sondyqtan da jyl saıyn osy festıválda jýrnalıser qaýymyna arnaıy júldeler tapsyrylady.
«Teatr jáne aqparat» júldesi atalymdary boıynsha jeńimpazdar:
- Balnur Ahmet – «Almaty aqshamy» qoǵamdyq-saıası gazetiniń tilshisi;
- Aqbota Islambek – «Ana tili» gazetiniń tilshisi;
- Lázıza Kerimqulova – «Mádenıet jáne bilim» arnasynyń senarısi, «Ómir. Teatr. Kıno» baǵdarlamasynyń júrgizýshisi;
- Dáýren Darıabek – «Qazaqstan» ulttyq arnasynyń tilshisi;
- Qorǵanbek Amanjol – «Teatr.kz» jýrnalynyń tilshisi;
- Janar Orazymbet – Qazaq radıosynyń jýrnalısi;
Eńbekteri laıyqty baǵalanyp, qorjyndary júldege tolǵan áriptestirimizdi shyn júrekten taǵy bir márte quttyqtaımyz.
Aıgúl Ahanbaıqyzy
Sýretti túsirgen – Ardaq Tóleýbaı