Қазақстанда орташа есеппен бір сағат жұмыс ақысы өңірлер қатынасына қарай 1,9 мың теңгеден 3,9 мың теңге аралығын қамтиды. Ал ел азаматтарына айына орташа есеппен 38,2 сағат жұмыс істейді. Осы жағынан алғанда, Беларусь (39,2), Ресей (39,6) және Қырғызстан (41,3) елдерінің азаматтарына қарағанда қазақстандықтар азырақ еңбек жегіледі, деп жазады Dalanews.kz.
2023 жылдың қорытындысы бойынша қазақстандықтар орташа есеппен айына 152,1 сағат жұмыс істеген, бұл 2022 жылдың қаңтар-желтоқсан айларына қарағанда 0,3% ұзағырақ. Ал одан бір жыл бұрын 0,8% өсім байқалды. 2024 жылдың қаңтар–қыркүйек айларында бір адамға есептегенде бір айда жұмыс істеген уақыт орташа есеппен 152,9 сағатты құрады, бұл 2023 жылдың ұқсас кезеңіндегіден 1,4%-ға көп. Жалдамалы жұмысшының орташа айлық жалақысы өткен жылдың қаңтар–қыркүйек айларында 391,7 мың теңгені құрады, ал бір жыл бұрын бұл көлем 350,5 мың теңге еді. Осы жағынан алғанда, Қазақстан бойынша орташа есеппен бір сағат жұмыс ақысы 2,3 мың теңгеден 2,6 мың теңгеге дейін өскен, деп жазады finprom.kz.
20 өңірдің тек алтауында ғана орташа номиналды жалақының бір сағаты 2024 жылғы қаңтар-қыркүйекте республикалық орташа мәннен асқан. Бір сағаттық жұмысқа ең үлкен ақы Атырау облысында тіркелді: 3,9 мың теңге, орташа айлық жалақысы 613 мың теңге және істелген жұмыс уақыты 158,6 сағатты құраған жағдайда. Одан соң Маңғыстау және Ұлытау облыстары тұр: 3,7 мың және 3,6 мың теңге. Астана және Алматыда бір сағат жұмыс ақысы тиісінше 3,3 мың және 3,1 мың теңгені құрап, орташа номиналды жалақыға ие бес өңірді түйіндейді.
Жұмыс сағатына ақысы аз төленетін өңірлерге Түркістан және Солтүстік Қазақстан облыстары жатады: әр өңірде тек 1,8 мың теңгеден. Одан кейін Жетісу және Жамбыл облыстары, сондай-ақ Шымкент қаласы орналасқан: әр өңірде 1,9 мың теңгеден.
Экономикалық қызмет түрлері бойынша сағатына ең көп төлем өткен жылдың қаңтар-қыркүйек айларында тау-кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді қазу саласында тіркелді: 5,6 мың теңге. Одан кейін қаржы және сақтандыру қызметі тұр: 5,5 мың теңге.
Ақпарат және байланыс саласына да маңызды көрсеткішке ие: 4,4 мың теңге. АӨК саласының қызметкерлері сағатына аз алады: 1,6 мың теңге. Бір сағаттық жұмысшыға ақысы өнер, ойын-сауық және демалыс салаларында (1,7 мың теңге), сумен жабдықтау және су бұру (1,8 мың теңге), жылжымайтын мүлікпен байланысты операциялар (1,9 мың теңге), денсаулық сақтау және халыққа әлеуметтік қызмет көрсету (2 мың теңге), білім (2 мың теңге) салаларында да кішкене қораштау.
Сонымен қатар, Қазақстанда қаңтар–қыркүйек айларындағы жұмыс аптасының ұзақтығы 2024 жыл орташа есеппен 40 сағаттан аз болды: егер шамамен шақсақ, бір қызметкерге есептегенде бір айда орта есеппен төрт апта, 38,2 сағат шығады, бұл 2023 жылмен салыстырғанда көп (38 сағат). Халықаралық еңбек ұйымының (ХЕҰ) мәліметінше, әлем бойынша орташа жұмыс аптасы 43,9 сағатты құрайды. ХЕҰ стандарттары бойынша аптасына 48 сағаттан артық жұмыс істеу денсаулыққа теріс әсер ететіндіктен шамадан тыс деп саналады.
ХЕҰ мәліметтері бойынша, ең нашар көрсеткіш Үндістанда тіркелген: елдегі әрбір жұмысшы орта есеппен аптасына 56 сағат жұмыс істейді. Бұл деректерде ХЕҰ-ға кіретін 187 елдің 108-і қамтылып, 2021 жылдан 2023 жылға дейінгі аралықтағы мәліметтер пайдаланылды. Қазақстанның аты бұл зерттеуде аталмайды, бірақ Беларусь (39,2), Ресей (39,6) және Қырғызстандағы (41,3) жұмыс сағаттары қамтылған.
Үндістаннан бөлек жұмысшылары көбірек жұмысқа жегілетін елдер қатарына Бутан (53,3 сағат), Бангладеш (50,4 сағат), Уганда (50,3 сағат) және Камбоджа (49,5 сағат) кіреді.
Ал Нидерландыда ең қысқа жұмыс аптасы тіркелген: 29,8 сағат. Одан кейін Руанда мен Ирак тұр: 29,9 және 31,6 сағат. Ең үздік бестікті Австрия мен Дания түйіндейді: сәйкесінше 32,4 және 32,6 сағат.
