يسلاموفوبياعا قارسى كۇرەس: مۋزىكالىق يندۋسترياداعى توڭكەرىس

Dalanews 31 تام. 2021 13:31 578

وسىدان بىرنەشە جىل بۇرىن Dalanews.kz-كە سۇحبات بەرگەن ساياساتتانۋشى، مارقۇم نۇرلان ەرىمبەت قازاقستانداعى يسلاموفوبيا تۋرالى ماسەلە كوتەرگەن بولاتىن. 

"بۇل تاقىرىپ اسا اكتۋالدى. ورتا ازيا ەلدەرىنە، سونىڭ ىشىندە قازاقستانعا لاڭكەستىك دەگەن اتى جامان "دەرتتى" يسلام دىنىنەن بولەك قاراستىراتىن، تەرروريزم مەن ءدىن تۇسىنىگىن بايلانىستىرمايتىن اقپاراتتىق جۇمىس جۇرگىزۋ قاجەت"، – دەگەن ەدى ساراپشى.

اراعا بىرنەشە جىل سالىپ وسى تاقىرىپقا قايتا ورالعان ءدىنتانۋشى عاينيجامال ناۋرىز: "يسلاموفوبيا – ءححى عاسىردا كەڭ تاراعان فەنومەندەردىڭ ءبىرى" دەگەن پىكىر ءبىلدىردى.

Dalanews.kz ساراپشى پىكىرىن وقىرمان نازارىنا ۇسىنادى.

يسلامنىڭ گەوساياسي الاڭداعى تەررورلىق «پوتەنسيالىن» جاقتاۋشىلار توبى ءوز يدەيالارىن ءارتۇرلى تاراپتان ءبىلدىرىپ، اتالمىش قۇبىلىستىڭ پوپۋلياريزاسياسىنا ۇلكەن ۇلەس قوستى.

انتييسلاموفوبيالىق كوڭىل-كۇيلەر، اكسيالار كوبىنەسە عىلىمي، الەۋمەتتىك، ساياسي ورتالاردا عانا تارالىپ ءجۇردى. شىنىنا كەلسەك، بۇل باعىتتاعى جۇمىستار يسلاموفوبيا كورىنىستەرىن ازايتۋعا وتە از ۇلەس قوسىپ جاتىر. الەمگە جاڭا تاكتيكا، ەرەكشە باعىتتار كەرەك بولدى، ءالى دە مۇقتاجدىق بايقالادى. سونداي التەرناتيۆتى ءادىس ول – مۋزىكالىق يندۋستريا قۇرالدارىن قولدانۋ. 

"مۋزىكالىق جيحاد" – وتكەن عاسىردىڭ سوڭعى جىلدارىندا، ياعني تاياۋ شىعىستاعى شيەلىنىستەردەن، 2001 جىلى 11 قىركۇيەكتەگى تەراكتىدەن كەيىن اندەگراۋندتىق ورتالاردا ەرەكشە تانىمال بولعان مۋزىكالىق باعىت.

باستى وكىلدەرى: Muslimgauze، MUDBOY، Charlemagne Palestine، John Körmeling، Radboud Mens، Taavi Suisalu جانە تاعى باسقالار. مۋزىكالىق دجيحادتىڭ باستى ەرەكشەلىگى: شىعىستىق، يسلامي موتيۆتەردى قوسا وتىرىپ، الەۋمەتتىك كەسكىندەمەنى ناقتى يسلاموفوبيا پروبلەماسىنا بەيىمدەپ، بۇقارالىق ەمەس تۋىندىلار جاساۋ. 

بۇقارالىق ەمەس، اندەگراۋندتىق مۋزىكا جاساۋ – ەۋروپالىق مۋزىكالىق لەيبلدەرگە ءتان. ال اقش مۋزىكالىق يندۋسترياسى اشىق، جانە ولار قورلارمەن، ۇيىمدارمەن سەرىكتەستىك ورناتۋعا دايىن، ەۋروپاداعىداي ناقتى جانر جوق، مىسالى، 2017 جىلى «Philia: Artists Rise Against Islamophobia» اتتى البوم جيناعى شىعارىلدى.

تىندالىمنان جينالعان قارجى Unity Productions Foundation يسلاموفوبيامەن كۇرەسكە باعىتتالعان قورعا جۇمسالادى. بۇل جيناقتى شىعارۋدىڭ باستى العىشارتى 2015-2016 جىلدارى اقش ادىلەت مينيسترلىگى ۇسىنعان ستاتيستيكالىق مالىمەتتەر بولدى. بۇل قۇجاتتا امەريكاداعى ارابتاردىڭ، مۇسىلمانداردىڭ قىسپاققا ۇشىراۋ جيىلىگى كورسەتىلدى. جيناققا يندي، روك، ەلەكترو جانرلارىن قامتىعان اندەر كىردى. 

ۆيزۋالدى قىردان انتييسلاموفوبيالىق قوزعالىسقا ۇلەس قوسقان «My Faith My Voice» اتتى افروامەريكاندىق مۇسىلمانداردىڭ حيپ-حوپ جوباسى. مۋزىكانتتار بەينەبايانعا ارنايى ەففەكتىلەردى قوسپاي-اق تىندارمانداردىڭ ىقىلاسىنا بولەندى. 2010 جىلى اقش-نىڭ كەيبىر شتاتتارىندا ۆيرۋستىق بەينەبايانعا اينالدى.


اۋسترالياداعى يسلاموفوبيامەن كۇرەس مەتال جانرىنداعى توپتارمەن جۇرگىزىلىپ جاتىر. باستى وكىلى Hazeen – اۋستراليالىق death metal بەند. توپ جەرگىلىكتى يسلامعا قاتىستى ستەرەوتيپتەرگە قارسى شىعۋدا، ولاردىڭ ىشىندە يسلامي تەرروريزم، بوسقىنداردىڭ جاعدايى جانە تاعى باسقا ماسەلەلەر قوزعالادى. 

قورىتىندىلاي كەلە، يسلاموفوبيالىق تولقۋلارعا قارسىلىقتى تەك ساياسي تۇسىندىرۋمەن شەكتەمەۋ قاجەت. وركەنيەتتى قوعامدا قولدانۋعا مۇمكىندىك بار كەز-كەلگەن ادىس-تاسىلدەرگە جۇگىنۋ، ونىڭ ىشىندە ونەر ارقىلى يدەيانى جەتكىزۋ ەڭ وڭتايلى شەشىم. بۇل باعىتتى دامىتۋعا باق-نىڭ فۋنكسيالارى قاجەت. شەتەلدىك مۋزىكالىق تاجىريبەلەردى قاراستىرا وتىرىپ، ءبىزدىڭ قوعامنىڭ وزىنە ءتان پروبلەمالارىنا كوڭىل اۋدارتۋعا، شەشىمىن تابۋ ءۇشىن ونەر ادامدارىنىڭ «كۇشىن» پايدالانۋعا بولادى.

عاينيجامال ناۋرىز، ءدىنتانۋشى


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار