سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى، شال اقىن اۋدانى، باعانتى اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن اجار قوسپان قىزى گورودەسك اۋىلىنداعى ورتا مەكتەپتى التىن مەدالمەن بىتىرگەننەن كەيىن س.م.كيروۆ اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ (قازىرگى ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى) حيميا فاكۋلتەتىن حيميا ماماندىعى بويىنشا بىتىرگەن.
مايتالمان عالىم ءتۇستى مەتالدار مەن حالكوگەندەردىڭ ەلەكتروحيميالىق قاسيەتتەرى جانە وندىرىستىك اينىمالى توكتىڭ اسەرىمەن جۇرەتىن ەلەكترودتىق ۇردىستەردى زەرتتەۋگە بار كۇش-قۋاتىن ارناپ كەلەدى. ول ۇنتاقتى مەتاللۋرگيادا الماستىرىلمايتىن شيكىزات بولىپ تابىلاتىن، مايلاعىش ماتەريال رەتىندە كەڭىنەن قولدانىلاتىن، مەتالدىق تەتىكتەردىڭ توزۋىنا جول بەرمەيتىن وتە مايدا ديسپەرستى مىس جانە قورعاسىن ۇنتاقتارىن الۋدىڭ جاڭا ءتيىمدى ادىستەرىن ۇسىنىپ، قازاق عىلىمنىڭ ءورىسىن كەڭەيتتى.
وندىرىستىك اينىمالى توكپەن پولياريزاسيالاۋ كەزىندە ءجۇرۋى مۇمكىن بولمايتىن توتىقسىزدانۋ، ەرۋ، ۇنتاقتاردىڭ، قوسىلىستاردىڭ ءتۇزىلۋى ۇردىستەرىنە نەگىزدەلگەن جاڭا اسەرلەرىن انىقتاعان.
سونىمەن قاتار «قيىن توتىقسىزداناتىن» سەلەنات-يوندارىن توتىقسىزداندىرۋ تاسىلدەرى، سەلەنيدتەردى، ءتۇستى مەتالداردىڭ سۋلفيدتەرىن، حريزوكوللا الۋ تاسىلدەرى ۇسىنىلدى. زەرتتەۋ ناتيجەلەرى حيميالىق جانە مەتاللۋرگيالىق وندىرىستەردىڭ قالدىقتارىن وندەۋدە جانە ولاردان باعالى زاتتاردى الۋدى، قولدانىلعان ەرىتىندىلەردى اۋىر مەتالل يوندارىنان تازارتۋعا باعىتتالعان.
بىلىكتى ۇستاز-عالىم اجار قوسپان قىزىنىڭ عىلىمي جەتەكشىلىگىمەن 4 كانديداتتىق ديسسەرتاسيا 40-تان استام ماگيسترلىك ديسسەرتاسيا جانە 100-دەن استام ديپلومدىق جۇمىستار قورعالعان.د.ۆ.سوكولسكيي اتىنداعى ورگانيكالىق حيميا جانە كاتاليز ينستيتۋتىنداعى جانە ق ر مينەرالدى شيكىزاتىن كەشەندى وندەۋ ۇلتتىق ورتالىعىنداعى دوكتورلىق ديسسەرتاسيالىق كەڭەستەردىڭ مۇشەسى رەتىندە بەلسەندى قىزمەت اتقارىپ كەلەدى. بىرنەشە رەت كانديداتتىق جانە دوكتورلىق ديسسەرتاسيالاردى رەسمي وپپونەنت رەتىندە ساراپتاپ، پىكىرلەر دايىندادى.
عالىمنىڭ بۇگىنگى كۇنگە دەيىن 500-دەن استام عىلىمي، وقۋ-ادىستەمەلىك ەڭبەكتەرى، اۆتورلىق كۋالىكتەرى مەن پاتەنتتەرى بار.
ىزدەنىستەرى مەن ناتيجەلى عىلىمي ەڭبەكتەرىنىڭ ارقىسىندا 2003 جىلى ءبىلىم، عىلىم جانە تەحنيكا سالاسىنداعى ق ر مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى اتانىپ، اكادەميك ە.ا.بوكەتوۆ اتىنداعى سىيلىققا يە بولدى. بۇدان بولەك «ق.ا.ياسساۋي ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قايراتكەرى»،«جوعارى وقۋ ورنىنىڭ ۇزدىك وقىتۋشىسى» بايقاۋىنىڭ جەڭىمپازى، بۇكىلوداقتىق ونەرتاپقىشتار قوعامى تاراپىنان «ونەرتاپقىشتار مەن راسيوناليزاتورلار ۇزدىگى» اتاعىنىڭ يەگەرى اتاندى.
اجار اپايدىڭ وتباسى ونىڭ باعا جەتپەس بايلىعى، ماقتانىشى. 50 جىل وتاسقان جولداسى قاشان دا قولداۋ كورسەتۋگە دايىن. بالالارىنىڭ ءارقايسىسى تۇلعا رەتىندە قالىپتاسىپ، وتانىمىزدىڭ يگىلىگى ءۇشىن جاۋاپتى قىزمەتتەر اتقارۋدا. ءقازىردىڭ وزىندە ۇلكەن جەتىستىكتەر كورسەتىپ جۇرگەن نەمەرەلەرى اپايدىڭ كوز قۋانىشى.
بۇگىندە ۇجىمنىڭ، ستۋدەنتتەردىڭ ۇلكەن قۇرمەتىنە بولەنگەن ونەگەلى ۇستاز، وتباسىندا قامقور انا، اسىل جار اجار قوسپانقىزىنا زور دەنساۋلىق، قاجىماس قايرات تىلەيمىز. ءسىزدى قۋانتار تالانتتى شاكىرتتەرىڭىز كوپ بولىپ، ەڭبەگىڭىز جانا بەرسىن!
روزا رىسقالييەۆا، ءال-فارابي اتىنداعى ءقازۇۋ-دىڭ دوسەنتى، حيميا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى.
