بىزدە مەرەكە كوپ. سونىڭ ءبىرى – اۋليە ۆالەنتين كۇنىن بىرەۋ ۇناتسا، بىرەۋ ۇناتپايدى.

ۇلتشىلدىقتى وسىنداي بولماشى دۇنيەلەرمەن ولشەيتىندەر وسى مەرەكە جاقىنداعاندا تۇلەن تۇرتكەندەي بولادى.

جەلىدە كولدەي-كولدەي جازبالار جازىلادى. بولعان، بىتكەنى وسى.

جالىقتىق. شەگى مەن شەتى جوق اڭگىمەلەر جۇيكەمىزگە تيگەسىن «وسى  ۆالەنتين كۇنىن تويلاۋ قاجەت پە؟» دەگەن سۇراقتى وزىمىزگە قويىپ، ءوزىمىز جاۋاپ ىزدەدىك.

كەز-كەلگەن مەرەكە قۋانىش سىيلاۋى كەرەك قوي. مۇنى «ءبىر» دەپ قويىڭىز. سونىمەن قاتار قازىرگى زاماندا مەرەكە قارساڭىندا حالىقتىڭ تۇتىنۋشىلىق قابىلەتى ارتىپ، مەملەكەتتىڭ ەكونوميكاسىنا ازدى، كوپتى يگىلىك اكەلەتىنىن دە ەستەن شىعارماڭىز. وسى تۇرعىدان قاراعاندا اۋليە ۆالەنتين كۇنىن تويلاۋدىڭ ەش سوكەتتىگى جوق ەكەنىن تۇسىنەسىڭ...

بالكىم، كەيبىرەۋ «مىنا انتۇرعان نە دەپ تۇر؟!» دەيتىن بولار. ءسال سابىر ەتىڭىزدەر. شىندىعىندا – ءوزىمدى ۆالەنتين كۇنىن تويلاۋشىلاردان گورى، ونى تويلاماۋدى قولدايتىن توپقا جاقىنبىز. ءبىراق قازىرگى ءومىر-داعدىمىزعا، قوعامنىڭ تالابىنا تۋرا قاراپ كورەيكىشى. كوپ نارسەگە كوزىڭىز جەتەدى.

 

بازارعا بارساڭىز...

ۆالەنتين كۇنى جاقىنداعاندا كەز-كەلگەن بازارعا باس سۇقساڭىز، ءسىزدى عاشىقتار مەرەكەسىنىڭ تاياپ قالعانىن ايگىلەيتىن ادەمى قۇتتىقتاۋ حاتتار قارسى الادى. قاي جايماعا قاراساڭىز دا، ۆالەنتين كۇنىنىڭ قىر استىندا تۇرعانىنان حابار بەرەتىن زاتتاردان كوزىڭىز سۇرىنەدى.

ون جەردەن ۇلتشىل، توعىز جەردەن پاتريوت بولساڭىز دا عاشىقتار كۇنى قارساڭىندا بازارعا بارساڭىز عاشىعىڭىزعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىڭىز بويىڭىزداعى قارسىلىقتى جەڭىپ، ءبىر گۇل مەن عاشىقتار كۇنىنە ارنالعان اشىق حاتتىڭ بىرەۋىن (قازاق تىلىندە جازىلعان اشىق حاتتى بازاردىڭ باس-اياعىنان شىعىپ كوپ ىزدەپ، ارەڭ تاپقانىڭىزدى ايتىپ ۇيالتپاي-اق قوياىن) الىپ شىعاسىز.

سودان ۇيگە كەلىپ، كەلىنشەگىڭىزگە سىيلىعىڭىزدى تاپسىرىپ، عاجايىپ ءبىر سەزىمنەن... ايىعىپ بولعان سوڭ، اۋليە ۆالەنتيننىڭ كىم بولعانىن، ونىڭ قازاقى داستۇرگە ءۇش قايناسا سورپاسى قوسىلمايتىنىن الەۋمەتتىك جەلىگە ەتەكتەي قىلىپ جازىپ تاستايتىنىڭىز جانە بار.

 

كىم قولدايدى؟

ال سۋىق اقىلعا سالىپ ويلانىڭىزشى، ەلىمىزدەگى باسپاحانالار (ونىڭ قوجايىنى دا اۋليە ۆالەنتين كۇنىنە مويىنداماۋى مۇمكىن) بىر-بىرىمەن باسەكەلەسىپ، ءتۇرلى قۇتتىقتاۋ حاتتارىن شىعارىپ، مول پايدا تابادى.

گۇل ساتاتىن كاسىپكەرلەر دە عاشىقتار مەرەكەسىن اسىعا كۇتەتىنىن ءىشىڭىز سەزىپ وتىرعان شىعارسىز. ايتپاقشى، مەرەكە كۇنى كافە، مەيرامحانا، قوناقۇيلەردە «انشلاگ» بولاتىنى تاعى بار.

ال ەلىمىزدەگى وزگە ۇلت وكىلدەرىنىڭ دە بۇل مەرەكەنى قازاقتىڭ قولايىنا جاقپايدى ەكەن دەپ وزەككە تەپكەنىن كورمەدىك. ءتىپتى، حريستيناداردى ايتپاعان كۇندە ءوزىمىزدىڭ مۇسىلمان باۋىرلارىمىز – تۇرىك، وزبەك، ۇيعىر، تاتارلاردىڭ «بۇل مۇسىلماندىققا ۇيلەسپەيتىن مەرەكە» دەپ ءبىر اۋىز اڭگىمە ايتقانىن ەستىمەدىك.

دەمەك، بۇل مەرەكەگە ۇزىننان ءوشىمىز، قىسقادان كەگىمىز كەتكەندەي سوڭىنا شام الىپ تۇسەتىن ءجونىمىز جوق ەكەنىن تام-تۇمداپ بولسا دا تۇسىنگەن شىعارسىز.

 

بيلىكتەن قولداۋ تاپپاعان ۇسىنىس

اناۋ ءبىر جىلدارى ەلىمىزدەگى جاستار ۇيىمى اۋليە ۆالەنتين كۇنىنە قارسى 15 ءساۋىردى «قوزى مەن بايان» كۇنى دەپ قازاقتىڭ عاشىقتار كۇنى دەپ اتاپ، تويلاي باستاعانى بەلگىلى. ءبىراق بۇل مەرەكە ءالى كۇنگە دەيىن اۋلەي ۆالەنتين كۇنىنىڭ كولەڭكەسىندە قالىپ كەلەدى. ءوز باسىم بازارلاردان «قوزى مەن بايان» كۇنىن ايگىلەيتىن بىردە-بىر اشىق حات كورگەن ەمەسپىن.

«قوزى مەن بايان» كۇنىن الماتىداعى قازۇۋ مەن ءقازۇپۋ-دىڭ فيلولوگيا فاكۋلتەتتەرىنىڭ ستۋدەنتتەرى اتاۋسىز قالدىرماي، ءىس-شارالار ۇيىمداستىراتىنىن بىلەمىن. ال قالعان جوو-نىڭ ستۋدەنتتەرى قازاقتىڭ عاشىقتارعا ارنالعان ءتول مەرەكەسى بار ەكەنىن دە بىلمەيدى.

«قوزى مەن بايان» كۇنى وتاندىق اقپارات قۇرالدارىنا قۇلاق تۇرسەڭىز، بۇل مەرەكە جايىندا ءلام-ليم دەگەن اڭگىمەنى ەستىمەيسىز. ال اۋليە ۆالەنتين كۇنى راديونى قوسساڭىز الماتىدان اتىراۋداعى عاشىعىن، شىمكەنتتەن استاناداعى سۇيىكتىسىنە ىستىق سالەم جولداۋشىلاردىڭ تىلەكتەرىنەن قۇلاعىڭىز تۇنادى. نەگە بۇلاي؟

 

«قوزى مەن بايان» جانە «نان كۇنى» مەرەكەسى حاقىندا

مەنىڭشە، ءبىرىنشى كەزەكتە مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى 15 ءساۋىر «قوزى مەن بايان» كۇنى بولىپ بەلگىلەۋى كەرەك. ءاربىر مادەني وشاقتار، ءبىلىم وردالارى وسى كۇندى قازاقى داستۇرگە ساي اتاپ ءوتسىن دەپ بۇيرىق شىعارسا، «قوزى مەن بايان» كۇنى اۋليە ۆالەنتين كۇنىنىڭ الدىنا ءتۇسىپ كەتپەسە دە ونىمەن باسەكەلەسەتىندەي ماڭىزدى مەرەكەگە اينالاتىنا سەنىمدىمىن.

ەگەر «قوزى مەن بايان» كۇنىن تويلاۋدى مينيسترلىك دەڭگەيدە بەكىتسەك، بۇل كۇن حالىقتىڭ سيپات الاتىنى انىق. وسىدان ءبىرشاما ۋاقىت بۇرىن مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحامەدي ۇلى ماجىلىسمەن ۆلاديسلاۆ كوساريەۆتىڭ دەپۋتاتتىق ساۋالىنا وراي «نان كۇنىن» مەرەكەسى ەنگىزىپ، ونى ەلىمىزدە جىل سايىن اتاپ ءوتۋ تۋرالى يدەياسىن قولداعانىن بىلەمىز.

سوندىقتان اۋلەيە ۆالەنتين كۇنى ادەۋمەتتىك جەلىدە «ۆالەنتيننىڭ كىم بولعانى» جايىندا پوست جازاتىن پاتريوتتار 15 ساۋىردە «قوزى مەن بايان» كۇنى دەپ اتاپ ءوتۋ تۋراسىندا ارىستانبەك مۇحامەدي ۇلىنىڭ اتىنا اشىق حات جازىڭىزدار.

«قالا مەن دالا» گازەتى ارقىلى مينيسترگە العاشقى قۇلاققاعىسىمىزدى جاسادىق. قولداۋ مەن قوسىمشا ۇسىنىستاردى ۇلت پاتريوتتارىنان كۇتەمىز.

نۇرلان جۇماحان، جۋرناليست، بلوگەر.

 

https://dalanews.kz/29038