پرەزيدەنت قاڭتار وقيعاسى تۋرالى ءسوز قوزعادى، - دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
– بيىل قاڭتار وقيعاسىنا 3 جىل تولدى. سودان بەرى كوپ نارسە ايتىلدى. ءوزىڭىز دە بۇل ماسەلەگە ەگجەي-تەگجەيلى توقتالدىڭىز. ونى بىلتىرعى سۇحباتتا دا تىلگە تيەك ەتتىڭىز. وسىعان قاتىستى وتكىر ساۋالدارعا قايتا-قايتا جاۋاپ بەرۋ وڭاي ەمەس. دەگەنمەن بۇل تاقىرىپتى اينالىپ وتە المايمىز. ەل ىشىندە «قاڭتار وقيعاسىنىڭ قۇپياسى تولىق اشىلعان جوق» دەگەن پىكىر بار. بۇعان نە ايتار ەدىڭىز؟ ونداي قاسىرەت قايتالانباۋى ءۇشىن نە ىستەۋ قاجەت؟
– قاڭتار وقيعاسىنان ءۇش جىل وتكەندە ازاماتتارىمىزدىڭ كوپشىلىگى ەلىمىزدە بۇرىن-سوڭدى بولماعان وسى دۇربەلەڭ كوپە-كورىنەۋ الەۋمەتتىك ادىلەتسىزدىكتىڭ، ساياسي توقىراۋدىڭ، سونداي-اق قاسكويلەردىڭ شەكتەن تىس مەنمەندىگىنىڭ جانە ولاردىڭ حالىق پەن مەملەكەت تاعدىرىنا نەمقۇرايلى قاراۋىنىڭ كەسىرىنەن ورىن العانىنا ابدەن كوز جەتكىزدى. وكىنىشكە قاراي، بۇل – الەم تاريحى ءۇشىن قالىپتى جاعداي. مۇنداي جايتتار قازاقستانداعى وقيعاعا دەيىن دە بولعان، كەيىن دە بولا بەرەدى دەپ ويلايمىن.
قاڭتار تۋرالى ءتۇرلى دولبارعا تولى الىپ قاشپا اڭگىمەلەر تولاستاماي تۇر. ونىڭ ۇستىنە، بەلگىلى ءبىر ساياسي ەسەبى بار، سىڭارجاق ۇستانىمداعى كەيبىر ادامدار دەرەكتەردى بۇرمالاپ، ازاماتتاردىڭ كوڭىل كۇيىن ءوز پايداسىنا بەيىمدەۋگە تىرىسادى. ءتارتىپ ورناتۋعا جانە احۋالدى تۇراقتاندىرۋعا قاتىستى باتىل شارالار قابىلداعان سوڭ، مەن قۇزىرلى ورگاندارعا قاڭتار وقيعاسىنىڭ ءمان-جايىن تولىق ءارى شىنايى تەرگەپ-تەكسەرۋ تۋرالى تاپسىرما بەردىم. تەرگەۋ اشىق جۇرگىزىلدى. قىلمىسكەرلەر جازاسىن الدى. پارلامەنتتە ءبىزدىڭ ارعى-بەرگى تاريحىمىزدا بۇرىن-سوڭدى بولماعان ارنايى تىڭداۋ ۇيىمداستىرىلدى.
العاشقى پارلامەنتتىك تىڭداۋ قاڭتار وقيعاسىنان كەيىن ءۇش ايدان سوڭ، ال ەكىنشىسى ءبىر جىلدان كەيىن ءوتتى. تىڭداۋ بارىسىندا مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ وكىلدەرى عانا ەمەس، قۇقىق قورعاۋشىلار دا ءسوز سويلەدى. ءتۇرلى وي-پىكىر اشىق ايتىلدى، جايسىز سۇراقتار قويىلدى. مۇنىڭ ءبارى تىكەلەي ەفيردە كورسەتىلدى، بۇل پروسەسس تۋرالى ەلىمىزدىڭ جانە شەت مەملەكەتتەردىڭ بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى جارىسا جازدى. بيلىك حالىقتىڭ كوكەيىندە ەشقانداي كۇمان قالماۋىنا مۇددەلى بولعاندىقتان، مۇنداي قادامعا سانالى تۇردە باردى.
قاڭتار وقيعاسى تۋرالى ءسوز بولعاندا، ءار ادام سول كۇندەرى كولىكتەردىڭ قيراعانىن، دۇكەندەردىڭ تونالعانىن، قاسكويلەردىڭ مەملەكەتتىك عيماراتتاردى باسىپ العانىن، ساربازداردىڭ سوققىعا جىعىلعانىن، قارۋ-جاراقتىڭ ۇرلانعانىن جانە ايەلدەردىڭ زورلىق-زومبىلىققا ۇشىراعانىن ەسكە الۋى كەرەك. جاۋاپكەرشىلىكتەن جۇرداي ساياساتكەرسىماقتاردىڭ شىندىققا جاناسپايتىن جالعان اقپارات تاراتىپ، مەملەكەتتىگىمىزگە شىنىمەن دە قاتەر تونگەن ءساتتى جۇرتتىڭ جادىنان ءوشىرۋ ءۇشىن ارەكەت جاساۋىنا جول بەرمەۋ كەرەك. ابىروي بولعاندا، ازاماتتاردىڭ كوبى كۇرىشتەن كۇرمەكتى ايىرا الادى. مەملەكەتىمىزدىڭ تىرەگى – وسىنداي كوزى اشىق، كوكىرەگى وياۋ ادامدار.
ءبىر نارسە انىق، سول كەزدە ءتارتىپسىزدىكتى باستاعان جانە توڭكەرىستى ۇيىمداستىرعان ادامداردىڭ قيمىلىنا دەرەۋ توسقاۋىل قويىپ، باتىل ارەكەت جاساماعاندا، ءقازىر قازاقستان دەربەستىگى مەن ەگەمەندىگى الدەقايدا شەكتەۋلى، مۇلدە باسقا مەملەكەتكە اينالار ەدى.
ءبىز حالىقتىڭ بەرەكەلى بىرلىگىنىڭ ارقاسىندا وسى اۋىر سىناقتان سۇرىنبەي وتتىك. قاڭتارداعى وقيعادان ءبارىمىزدىڭ زور ساباق العانىمىز ءسوزسىز. بىرىنشىدەن، ەلدەگى بيلىك جۇدىرىقتاي جۇمىلا بىلۋگە ءتيىس، قوسارلانعان بيلىككە ەشقاشان جول بەرىلمەۋى قاجەت. ەكىنشىدەن، پرەزيدەنت – «قۇدايدىڭ جەردەگى كولەڭكەسى» ەمەس، مەملەكەتتى باسقارۋ ءۇشىن بەلگىلى ءبىر مەرزىمگە سايلانعان مەنەدجەر عانا. ۇشىنشىدەن، جوعارى مەملەكەتتىك لاۋازىمدارعا ۇمىتكەرلەردى، سونىڭ ىشىندە كۇشتىك قۇرىلىم باسشىلارىن مۇقيات ىرىكتەۋ كەرەك. ولار وتانىمىزعا، ياعني قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا ادال بولۋعا ءتيىس. ەڭ باستىسى، «زاڭ مەن ءتارتىپ» قاعيداتىن باسشىلىققا الىپ، ەل بىرلىگىن كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاپ، ادىلدىك قاعيداتىن بارىنشا ورنىقتىرۋ قاجەت. بۇل قاعيداتقا قارسى شىعاتىندار «دەموكراتيالىق قۇندىلىقتار» دەگەن جەلەۋمەن قوعامعا ىرىتكى سالىپ، تۇبىندە قازاق مەملەكەتتىگىن جويۋدى كوزدەيتىنى ايدان انىق. بۇعان ەش كونۋگە بولمايدى. زاڭ ۇستەمدىگى – دەموكراتيانىڭ ەڭ بيىك شىڭى. بۇل ماقساتقا جەتۋ وڭاي ەمەس.
