7 ناۋرىزدا ۇلتتىق بانك قازىرگى ۋاقىتتا 15،25% دەڭگەيدى قامتيتىن بازالىق مولشەرلەمەگە قاتىستى شەشىم قابىلدايدى. اقپان ايىندا ينفلياسيانىڭ كۇرت ۇدەۋ ىقتيمالدىعىن ەسكەرە وتىرىپ، مونەتارلىق رەتتەۋشى ورگان ستاۆكانى 25-50 ب.پ-عا كوتەرەدى دەگەن بولجام بار. دەگەنمەن، Halyk Finance تالداۋ ورتالىعى بازالىق مولشەرلەمەنىڭ اعىمداعى دەڭگەيىن ساقتاۋ ورىندى بولادى دەپ سانايدى. ونىڭ سەبەبىن Dalanews.kz ۇسىنعان وسى ماتەريالدان وقىپ-بىلە وتىرىڭىزدار.
Halyk Finance تالداۋ ورتالىعىنىڭ ساراپشىسى سانجار قالداروۆ قازىرگى ەكونوميكاداعى سۇرانىستىڭ باياۋلاۋى، نەگىزگى كاپيتالداعى ينۆەستيسيالاردىڭ ءالسىز ءوسىمى جانە وسىمگە كەدەرگى كەلتىرۋشى ناقتى قاۋىپ-قاتەر كورىنىس تاۋىپ وتىرعاندا بازالىق مولشەرلەمەنى كوتەرۋ ورىنسىز بولاتىنىن باجايلايدى.
ايتا كەتسەك، 2025 جىلدىڭ اقپانىندا ينفلياسيا شالت ۇدەپ، قاڭتار ايىمەن سالىستىرعاندا جىلىنا 8،9%-دان 9،4%-عا ءوستى. اقپان ايىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا ينفلياسيا جىلدىق ماندە جوعارى قالىپتاستى.
"بۇرىن دا ايتقانىمىزداي، ءبىزدىڭ ويىمىزشا، ينفلياسيانىڭ بۇلايشا ءوسۋىنىڭ ەكى نەگىزگى سەبەبى بار. ءبىرىنشىسى - تەڭگە باعامىنىڭ السىرەۋىنەن كەيىنگى قوردالانعان اسەر جانە ونىڭ يمپورتتىق ينفلياسيا ارناسى ارقىلى تاراۋى. 2024 جىلى جەلتوقساندا 1 اقش دوللارىنىڭ قۇنى 519،65 تەڭگە بولسا، ال 2025 جىلى قاڭتاردا USD/KZT باعامىنىڭ ورتاشا ءمانى 524،64 تەڭگەنى قۇرادى. ۆاليۋتالىق اۋىتقۋلار مەن ولاردىڭ باعاعا اسەرى اراسىنداعى ۋاقىت اراقاشىقتىعىن ەسكەرە وتىرىپ، اقپان ايىندا تەڭگەنىڭ السىرەۋىنىڭ ينفلياسياعا اسەرى ايقىن بولدى. ەكىنشىسى - جىل باسىندا تكش-نىڭ جەكەلەگەن رەتتەلەتىن قىزمەتتەرىنە (ەلەكتر، سۋمەن جابدىقتاۋ جانە ت.ب.) تاريفتەردىڭ جوسپارلى ءوسىمى. بۇل ءداستۇرلى تۇردە ءبىر رەتتىك ينفلياسيالىق قىسىم سيپاتىنا يە جانە بيىلعى جىلى ودان ءارى كوتەرىلمەۋى دە ىقتيمال. سونىمەن قاتار، ماۋسىمدىق فاكتورلار ينفلياسيانىڭ جەدەلدەۋىنە دە اسەر ەتكەن بولۋى مۇمكىن"، - دەيدى ول.
جىل باسىندا ساۋدا-ساتىق ءوسىمى باياۋلادى (ءبىر جىلدا، قاڭتاردا 3،9%)، نەگىزگى كاپيتالعا سالىنعان ينۆەستيسيالار دا ءالسىز ءوسىم كورسەتتى – جىلىنا 0،2%، بۇل حالىقتىڭ تابىسىنىڭ تومەن دەڭگەيىمەن قاتار ءجۇرىپ، ەكونوميكاداعى سۇرانىستىڭ تىزگىن تارتقانىن بايقاتادى. وسى فاكتورلاردىڭ بارلىعى ينفلياسياعا تەجەۋشى اسەر بەردى.
سونىمەن قاتار، ۇلتتىق بانك مالىمەتتەرى بويىنشا، جىل باسىندا حالىقتىڭ ينفلياسيالىق كۇتۋلەرى ايتارلىقتاي جاقساردى. قاڭتار ايىندا ءبىر جىلدان كەيىن كۇتىلەتىن ورتاشا باعام بويىنشا ينفلياسيا 2024 جىلعى جەلتوقسانداعى 14،6%-بەن سالىستىرعاندا 12،4% عا دەيىن تومەندەدى. سوڭعى 12 ايدا قابىلدانعان ينفلياسيانىڭ ورتاشا باعامى دا 11،3% دەيىن تومەندەدى (2024 جىلعى جەلتوقساندا 13،2%). رەسپوندەنتتەر جاۋابىندا الداعى 12 ايداعى باعالار ءوسىمى شامالى بولادى دەپ كۇتەتىندەر باسىم. ينفلياسيالىق كۇتۋلەر بويىنشا اقپان ايىنداعى كورسەتكىشتەر ءالى جاريالانعان جوق، ءبىراق ناقتى ينفلياسيانىڭ ءوسىمىن ەسكەرە وتىرىپ وسى كەزەڭدەگى دەرەكتەر كەيبىرى كوڭىل-كۇيدىڭ ناشارلاۋى تۇرعىسىندا سيپاتتالاتىنىن اڭعارۋعا بولادى.
اقپان ايىندا ۆاليۋتا نارىعىندا سالىستىرمالى تۇردە تۇراقتىلىق بايقالدى، اسىرەسە الدىڭعى ايلارمەن سالىستىرعاندا. شەتەلدىك ۆاليۋتاعا دەگەن سۇرانىس جىلدىڭ باسىندا ماۋسىمدىق سيپاتتا قالىپتى بولدى. بۇل ۇلتتىق قوردان بولىنەتىن ترانسفەرتتەردىڭ جوعارى دەڭگەيى، شاعىلىستىرۋ ساياساتىنىڭ ارى قاراي جۇزەگە اسۋى، بجزق ءۇشىن شەتەل ۆاليۋتاسىن ساتىپ الۋ ءۇردىسىنىڭ كۇشىنىڭ جويىلۋى، سونداي-اق كۆازيمەملەكەتتىك كومپانيالاردىڭ ۆاليۋتالىق ءتۇسىمىنىڭ 50%-ىن ساتۋىن مىندەتتەۋ تەڭگە باعامىنىڭ 3،7%-عا نىعايۋىنا، ياعني 1 اقش دوللارىنىڭ 499،09 تەڭگەگە دەيىن ارزانداۋىنا اكەلىپ سوقتى.
"اقپان ايىندا ينفلياسيانىڭ كۇرت ءوسۋىن ەسكەرە وتىرىپ، الداعى ۇلتتىق بانكتىڭ اقشا-نەسيە ساياساتى كوميتەتىنىڭ وتىرىسىندا بازالىق مولشەرلەمە دەڭگەيى 25-50 ب.پ-عا كوتەرۋى مۇمكىن. ءوز كەزەگىمزدە ىشكى سۇرانىس قارقىنىنىڭ تومەندەۋى جاعدايىندا اقشا-كرەديت ساياساتىن قوسىمشا قاتاڭداتۋدىڭ قاجەتتىلىگى جوق دەپ ەسەپتەيمىز. ءبىزدىڭ باعالاۋىمىز بويىنشا، جىل سوڭىنداعى ينفلياسيا 9% دەڭگەيىندە قالىپتاسادى، وسى سەناريي بويىنشا جانە ەكونوميكانى دامىتۋدىڭ قولدا بار پارامەترلەرىنە ساي جىل سوڭىنا دەيىن ستاۆكانى 15،25% دەڭگەيىندە ساقتاۋ نەعۇرلىم تەڭگەرىمدى شەشىم بولار ەدى"، - دەيدى ساراپشى.
بۇعان دەيىن سايتىمىزدا "2025 جىلدىڭ اياعىندا ەلىمىزدە ينفلياسيا 10%-دى قۇرايدى دەپ كۇتىلەدى - ۇەم" دەگەن ماقالا جاريالانعان بولاتىن. سونداي-اق 2025 جىلى 3 ناۋرىزدا جاريالانعان "ساراپشىلار بيىل بازالىق مولشەرلەمە كورسەتكىشى تاعى وسەدى دەپ بولجايدى - ۇلتتىق بانك" دەگەن ماتەريالدى دا ءبىزدىڭ سايتتان وقي الاسىزدار.