"قىركۇيەك ايىندا ينفلياسيا كۇتكەن مولشەردەن جوعارى بولىپ شىقتى. بۇعان تۇرتكى ازىق-تۇلىككە جاتپايتىن تاۋارلار، اسىرەسە قۇرىلىس ماتەريالدارى بولدى. كوممۋنالدىق قىزمەتتەر مەن جانار-جاعارماي تاريفتەرىنىڭ ايتارلىقتاي ءوسىمى قىزمەت كورسەتۋ سەكتورىنداعى ينفلياسيانى ۇدەتە ءتۇستى". وسىلاردى ەسكەرە وتىرىپ، امەريكالىق بانك - JP Morgan قازاقستاندا بازالىق مولشەرلەمە كەم دەگەندە 100 ب.پ-عا وسەتىنىن بولجايدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
"ۇلتتىق بانك دوللار ۇسىنىسىن ۇلعايتا وتىرىپ، ۆاليۋتا نارىعىندا دۇرىس شارالار قابىلدادى. قىركۇيەك ايىنداعى ينفلياسيا ءبىزدىڭ بولجامىمىزدان دا، BBG كونسەنسۋسىنان دا اسىپ ءتۇستى (ەكەۋى دە جىلدىق سيپاتتا 12،6%)، تامىزدا 12،2%-دان كوتەرىلدى، بۇل - 2023 جىلدىڭ تامىزىنان بەرگى ەڭ جوعارى كورسەتكىش. تامىز ايى ۇلتتىق بانك ءۇشىن توسىن سىي بولدى، ال قىركۇيەك ايى دا ودان قالىس قالمادى. ەندى ءبىز ينفلياسيا دەڭگەيى 2025 جىلدىڭ اياعىندا 13،5% دەڭگەيىندە بولادى دەپ بولجايمىز، بۇل تامىز ايىنىڭ سوڭىندا جاريالانعان ۇلتتىق بانكتىڭ بولجامدى دياپازونىنان (11-12،5%) ەداۋىر جوعارى. 29 تامىزداعى ۇب كوميتەتى وتىرىسىنىڭ حاتتامالارىندا، ەگەر ينفلياسيانىڭ اعىمداعى قارقىنى ساقتالسا، مولشەرلەمەنى ءوسىرۋ قاجەتتىلىگى ارتاتىنى اتاپ كورسەتىلگەن. الايدا،قازىرگى جاعدايدا قارقىن ساقتالىپ قانا قويماي، ۇدەي تۇسكەن. شىلدەدەگى 0،7% ايلىق كورسەتىش تامىزدا 1% بولدى، سودان كەيىن ءبىز ءوز بولجامىمىزعا قازان ايىندا 100 ب.پ. ءوسىم بولاتىنى تۋرالى قوسىمشا مالىمەت ەنگىزدىك. قىركۇيەك ايىندا ينفلياسيا ازىق-تۇلىككە جاتپايتىن تاۋارلاردىڭ، ەڭ الدىمەن قۇرىلىس ماتەريالدارىنىڭ ءوسۋى اياسىندا 1،1%-عا دەيىن كۇشەيە ءتۇستى. ەندى تاۋەكەلدەر ۇلتتىق بانكتىڭ بازالىق مولشەرلەمەنى 100 ب. پ-دان جوعارى كوتەرە الاتىنىن كورسەتىپ وتىر" دەپ Telegram-داعى كوممەنتاريي ارناسى امەريكالىق بانك جاريالاعان بولجاممەن ءبولىستى.
تامىز جانە قىركۇيەك ايىنداعى دەرەكتەر ينفلياسيالىق قىسىمنىڭ تۇراقتىلىعىن عانا ەمەس، ونىڭ كۇشەيىپ جاتقانىن دا كورسەتەدى. سونداي-اق وڭ قۇبىلىس تا بار: قىركۇيەك ايىندا ەكپىن العان باعا جالپىنى بىردەي قامتىمايدى. الايدا ينفلياسيانىڭ تۇراقتىلىعى ساقتالۋدا. توسىن سىيدىڭ نەگىزگى كوزى ازىق-تۇلىككە جاتپايتىن تاۋارلار بولدى، ولاردىڭ باعاسى ايىنا 1،5% ءوستى (جانە تامىز ايىندا 9،8% - دان كەيىن 10،8%). بۇل سەكىرىس قۇرىلىس ماتەريالدارىمەن (تۇرعىن ءۇيدى جوندەۋگە ارنالعان ماتەريالدار) جانە از دا بولسا جيھاز بەن تۇرمىستىق جابدىقتارمەن بايلانىستى بولۋى مۇمكىن. ءوسىم ءبىر ساناتقا باعىتتالعاندىقتان، شىلدەدە تەڭگەنىڭ السىرەۋىنە ول نەگىز بولىپ تابىلمايدى.
ازىق-تۇلىك باعاسى ماۋسىم كەزەڭىنە ساي، ادەتتەگىدەي ارزاندامادى. ول سول كۇيىندە جوعارى بولىپ قالدى، مۇمكىن بۇعان ءالسىز تەڭگە مەن سۇرانىستىڭ ارتۋى اسەر ەتكەن. كوممۋنالدىق قىزمەتتەر تاريفتەرىنىڭ ەلەۋلى جانە تۇراقتى ءوسىمى جالعاسىپ، قىزمەتتەردەگى ينفلياسيانىڭ جىلدىق كورسەتكىشى 15،3%، ال ايلىعى 1% بولدى. كوممۋنالدىق قىزمەتتەر مەن وتىنعا تاريفتەرءى ينفلياسياعا ىقپال ەتۋشى نەگىزگى فاكتورى بولىپ تابىلادى: قىركۇيەكتە بەنزين 3،5% (تامىزدا +2،4% كەيىن)، ەلەكتر ەنەرگياسى 2،4% (+4،5% كەيىن)، كارىز 1،7% - عا قىمباتتادى. كوممۋنالدىق قىزمەتتەر مەن ەنەرگەتيكالىق تاۋارلاردىڭ كەڭ ءتىزىمى ءار ايلاردا ءوسىپ، ينفلياسيا مەن ينفلياسيالىق كۇتۋلەرگە ۇنەمى قىسىم جاساپ وتىرادى. بۇل رەتتەگى وزگەرىستەردىڭ اۋقىمى مەن جيىلىگى 2023 جىلدىڭ باسىنان بەرى بۇرىن-سوڭدى بولماعان دەڭگەيگە جەتتى، بۇل تاريف ديناميكاسى مەن جالپى ينفلياسيا اراسىنداعى تۇراقتى سايكەسسىزدىككە اكەلىپ سوعۋدا. دايەكتى اسەر ماڭىزدىلىعىن جويمادى: تاريفتەردىڭ ءوسۋى قىزمەتتەردەگى باعانىڭ جالپى ءوسۋ قارقىنىنان جانە باستى يندەكستەردەن تۇراقتى تۇردە اسىپ وتىرادى.
"وسىلايشا ۇلتتىق بانك وتە كۇردەلى ماكروەكونوميكالىق جاعدايعا تاپ كەلىپ وتىر. مولشەرلەمەنى 150 نەمەسە، ءتىپتى 200 بازالىق پۋنتكە كوتەرۋ ينفلياسيالىق كۇتۋلەردى تۇراقتاندىرۋ ماقساتىنداعى ۇلتتىق بانكتىڭ مىندەتتەمەسىن ورىنداۋ تۇرعىسىندا زاڭدى شەشىم بولار ەدى. الايدا، ءبىرىنشى كەزەڭدە، ءبىزدىڭ ويىمىزشا، 100 ب.پ-عا دا كوتەرۋ جەتكىلىكتى بولادى. ءبىز وسى اپتادا ۇلتتىق بانك وسى تۇرعىدا شەشىم قابىلدايدى دەپ ويلايمىز"، دەلىنگەن شەتەلدىك بانك بولجامىندا.
ەكونوميست ەلدار شامسۋتدينوۆ JPM-نىڭ بۇل ايتقاندارىمەن كەلىسە وتىرىپ، ازىق-تۇلىككە جاتپايتىن سەگمەنتتەگى باعانىڭ ۇدەۋى ۆاليۋتالىق اسەردى ەمەس، ىشكى قىزىپ كەتۋ قۇبىلىسىن تانىتاتىنىن ايتادى.
"ارتىق سۇرانىستىڭ نەگىزگى كوزى بۇل جۇمىسپەن قامتۋ مەن يمپورتتىڭ وسۋىنە ىقپال ەتەتىن، ۆاليۋتاعا تۇراقتى سۇرانىستى قالىپتاستىراتىن جانە ينفلياسياعا قىسىمدى كۇشەيتەتىن تۇتىنۋشىلىق نەسيەلەۋ ەكەنى بەلگىلى"، - دەيدى ول.
ايتا كەتسەك، ۇلتتىق بانكتىڭ اقشا-نەسيە ساياساتى جونىندەگى كوميتەتى 10 قازاندا بازالىق مولشەرلەمەگە (كوتەرۋ/تومەندەتۋ تۇرعىسىندا) قاتىستى ءوز شەشىمىن جاريالاۋى ءتيىس.
بۇعان دەيىن ق ر ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگى 2026-2035 جىلدارعا ارنالعان ۇزاق مەرزىمدى ەكونوميكالىق دامۋ بولجامىن جاريالاعان بولاتىن. ونىڭ مەملەكەتتىك جوسپارلاۋ جۇيەسى قۇجاتتارىنىڭ قارجىلىق قامتاماسىز ەتىلۋ كولەمىن ايقىندايتىنى دا ناقتىلانادى.
