جالپى تۇيە ءسۇتىنىڭ قۇرامى – سيىر جانە بيە سۇتتەرىنىڭ قۇرامىنا قاراعاندا اقۋىزعا، دارۋمەندەرگە، مينەرالدىق زاتتارعا وتە باي جانە كوپتەگەن اۋرۋلاردا ءداستۇرلى ەم رەتىندە قولداناتىندىعى دالەلدەنىپ، ەمدىك قاسيەتىن ارتتىرتۋ ماقساتىندا تابيعي دارىلىك جانە تاعامدىق سىعىندىلارمەن ۇيلەستىرىلىپ الىنعان قانتتى ديابەتتىڭ الدىن الۋدا جانە ەمدەۋ ماقساتىندا قولدانۋ مۇمكىندىگى جوعارى.
وسى تۇرعىدا «ارنايى ديابەتتىك «ينۋللاكت-فيتو» تاعامدىق ءونىمى» ق ر دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ كوميتەتىنەنىڭ مەملەكەتتىك تىركەۋىنەن ءوتىپ، بەلارۋس، قازاقستان جانە رەسەي كەدەن وداعى شەڭبەرىندە قولدانۋىنا رۇقساتى بەرىلگەن. بۇل جەتىستىكتەر ۋنيۆەرسيتەت عالىمدارىنىڭ يننوۆاسيالىق باعىتتاعى عىلىمي ەڭبەكتەرىنىڭ ناتيجەسى كوممەرسيالاندىرىلا وتىرىپ وندىرىسپەن ۇشتاسىپ وتىرعاندىعىنىڭ ناقتى دالەلى بولىپ تابىلادى.