تەرىسكەيدەن نەوليت، قىپشاق داۋىرىنە جاتاتىن تاريحي تاستار تابىلدى. سىرلى سوزاق اۋدانىندا قازبا جۇمىستارىن جۇرگىزگەن ارحەولوگتار بۇل ايماقتان سونداي-اق، جەرلەۋ ورىندارى مەن وڭدەلمەگەن التىن سىنىقتارىن دا كەزىكتىرگەن. تاڭبالى تاس تاريحي قۇندى جادىگەرلەرى وبلىستىق تاريحي ولكەتانۋ مۇراجايىندا وتكەن باسپا ءسوز ماجىلىسىندە تانىستىرىلدى.

تاڭبالى  تاس قىزىلوردا، قاراعاندى جانە تۇركىستان وبلىستارىنىڭ شەكاراسى تۇيىسكەن جەردە ورنالاسقان. ءقازىر وندا ەلباسى تاپسىرماسىنا سايكەس زەرتتەۋ جۇمىستارى ءجۇرىپ جاتىر. «بولاشاققا  باعدار: رۋحاني  جاڭعىرۋ» تاريحي ەسكەرتكىشتەردى قايتا قالپىنا كەلتىرۋ باعىتىندا بۇل نىسانعا ايرىقشا نازار اۋدارىلۋدا.

– وتكەن جىلى بىزدە جۇمىسشى توبى قۇرىلىپ، 104 نىسان ىرىكتەلىپ الىندى. ونى "رۋحاني جاڭعىرۋ" كەڭسەسىنە ۇسىندىق. ءتيىستى عالىمدار زەردەلەپ، ءبىزدىڭ وبلىستان 26 نىسان رەسپۋبليكالىق تىزىمگە ەنزىلىپ وتىر. وسى ءتىزىمنىڭ ىشىندە سوزاقتاعى تاڭبالى تاس تا بار، – دەيدى وبلىستىق مادەنيەت جانە  تىلدەردى  دامىتۋ  باسقارماسى  باسشىسىنىڭ  مىندەتىن اتقارۋشى اسىلحان تەمىرحان.

جوبانىڭ  ماقساتى – قاسيەتتى  تۇركىستان  مەن ۇلىتاۋ  اراسىن  جالعاعان شەجىرەلى ايماق اتىن ناسيحاتتاۋ.  تاريحي  ەسكەرتكىشتەردى  ساقتاۋ. قازبا جۇمىستارىنىڭ بەل ورتاسىندا جۇرگەن ارحەولوگ، "مادەني  مۇرا"  عىلىمي  زەرتتەۋ  ورتالىعىنىڭ  عىلىمي قىزمەتكەرىساعىمباي مۇرعابايەۆتىڭ ايتۋىنشا، تاڭبالى تاس اۋماعىندا تاريحي 4 نىسان انىقتالىپ وتىر. الداعى ۋاقىتتا وسى اۋماققا تۋريستىك باعىتتار بەلگىلەنبەك.

– نەگىزگى نىساندار رەتىندە ول جەردەن ەكى كەشەن تابىلىپ وتىر. ول جەردە دە زەرتتەۋ جۇمىستارى ءجۇرىپ جاتىر. جاقىن ارادا بەلگىلى بولادى. ونىڭ ەرەكشەلىگى سوندا – ول قۇمدى جەر بولىپ كەلەدى. سوندىقتان، ونداعى جەرلەۋ ورىندارىنداعى بۇيىمدار جاقسى ساقتالعان، – دەيدى ول.

اتالمىش جۇمىستار قوعامدىق سانانى جاڭعىرتۋ باعدارلاماسىنىڭ اياسىندا جۇزەگە اسىپ جاتىر. ال وڭىردە 1281 تاريحي  ەسكەرتكىش بار.  ولاردىڭ جويىلىپ كەتۋىنە  جول  بەرمەۋ  ءۇشىن تىڭعىلىقتى تىرلىك اتقارىلۋدا. جاقىندا  تاريحي كيەلى  ورىندارعا  ارنالعان اڭىز-اڭگىمەلەر جيناعى  جارىق  كورمەك. سونداي-اق، تاريحي ەسكەرتكىشتەردى كوپشىلىككە ناسيحاتتايتىن  ارنايى  سايت  اشىلماقشى.