تۇركىستان – قازاقستاننىڭ ەجەلگى قالالارىنىڭ ءبىرى، ول ۋاقىت وتە كەلە ىشكى جانە سىرتقى تۋريزم ورتالىقتارىنىڭ بىرىنە اينالۋى ءتيىس. ءبىراق كوپتەگەن عاسىرلار بۇرىن سامارقاند، بۇحارا، حيۋادان وتكەن كەرۋەن جولدارىنىڭ قيىلىسىندا پايدا بولعان ەلدى مەكەننىڭ تۋريستىك تارتىمدىلىعىن ارتتىرۋ ءۇشىن تەلەكوممۋنيكاسيا سالاسىندا دا اۋقىمدى ينفراقۇرىلىمدىق جۇمىستار قاجەت. وسى باعىتتا بيىلعى كۇزدە وبلىس بەسىنشى بۋىن ۇيالى بايلانىس ورناتۋعا العاشقى قادام جاسادى: قالانىڭ اكىمشىلىك ورتالىعىن وبلىس ورتالىعىنىڭ كىرەبەرىس قاقپالارىمەن بايلانىستىراتىن بەكزات ساتتارحانوۆ داڭعىلىندا «قازاقتەلەكوم» اق 5G بازالىق ستانسياسىن ورنالاستىردى.
«5G سالاسىنداعى كوپتەگەن سىناقتار مەن پيلوتتىق جوبالاردان كەيىن، كومپانيامىز ءوزىنىڭ ينفراقۇرىلىمىنا نەگىزدەلگەن تۇراقتى تۇردە بەسىنشى بۋىن جەلىسىن ىسكە قوسىپ، وسى سالاداعى تەحنولوگيالىق كوشباسشى مارتەبەسىن تاعى ءبىر راستادى»،-دەيدى «قازاقتەلەكوم» اق باسقارماسىنىڭ ءتوراعاسى قۋانىشبەك ەسەكەيەۆ - بۇل جەلى بارلىق قالا تۇرعىندارى مەن قوناقتارىنا قول جەتىمدى بولادى، 5G-گە لايىقتالعان سمارتفونداردى قولدانۋشىلار «اۋىر» مازمۇندى جۇكتەۋ كەزىندە، UHD ساپاسىمەن بەينە كونتەنت تاماشالاۋ كەزىندە، جاڭا ستاندارتتىڭ بارلىق ارتىقشىلىقتارىن باعالايتىن بولادى. وسى ارقىلى 3G / 4G جەلىلەرىمەن سالىستىرعاندا، 5G جەلىلەرىندەگى جىلدامدىق پەن كىدىرىستىڭ ايىرماشىلىعىن سەزىنىپ كورەدى. ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىن، 5G تەحنولوگيالارى 4G تەحنولوگياسىنا قاراعاندا جوعارى وتكىزۋ قابىلەتتىلىگىن قامتاماسىز ەتەدى، قۇرىلعىلار اراسىندا وتە سەنىمدى كەڭ اۋقىمدى بايلانىس جۇيەسىن قۇرادى، سونىمەن قاتار 4G جابدىعىنا قاراعاندا سيگنالدىڭ كەشىگۋىنە جول بەرمەيدى جانە باتارەيا قۋاتتىلىعىن ساقتايدى. مۇنىڭ ءبارى IoT دامۋىنا، حالىق اراسىندا جاڭا ستاندارتتىڭ تارالۋىنا وڭ اسەرىن تيگىزەدى. جاڭا ستاندارتتاعى جەلىلەردى قۇرۋ بويىنشا العاشقى اۋقىمدى جۇمىستى ءبىرىنشى بولىپ «قازاقتەلەكومنىڭ» جۇرگىزگەنىن ءبىز ماقتان تۇتامىز»، - دەيدى ول.
كومپانيانىڭ ءبىرىنشى باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، 5G تەحنولوگياسى ءموبيلدى ينتەرنەت ءۇشىن دە، تۇرعىندارعا سىمسىز ينتەرنەتكە قوسىلۋدى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن دە، IoT (ينتەرنەت زاتتارى، ينتەرنەت زاتتارى) كەيستەرى ءۇشىن دە كەڭىنەن قولدانۋعا بولادى. سونىمەن قاتار Big داتا نەگىزىندە قىزمەتى تولىقتاي اۆتوماتتاندىرىلعان، باسقارۋشىلىق شەشىمدەر قابىلداۋعا، تالداۋعا جانە «اقىلدى قالا» ەلەمەنتتەرىن ەنگىزۋگە جعداي جاسايدى.
5G جەلىسى C-band دياپازونىندا، ياعني جەر ءۇستى جانە سپۋتنيكتىك راديوبايلانىس ءۇشىن پايدالانىلاتىن Non-Standalone رەجيمىندە (NSA، اۆتونومدى ەمەس ستاندارت) تولقىن ۇزىندىعى دياپازونىندا ىسكە قوسىلدى.
NSA قولدانۋ 5G بازالىق ستانسياسىن قولدانىستاعى LTE جەلىسىنە قوسۋ مۇمكىندىگىن جانە قازاقستاندا جۇمىس ىستەيتىن ۇيالى بايلانىس وپەراتورلارىنىڭ 4G پاكەتتەرىمەن بىرىكتىرۋدى بىلدىرەدى. ەندى ءقازىردىڭ وزىندە تۇركىستاندا 5G تەحنولوگياسىنا لايىقتالعان قۇرىلعىلارى بار، Altel مەن Tele2 ابونەنتتەرى جاڭا جۇيرىك جەلىنى قولدانا الادى. وسى رەتتە اتاپ ايتارى ماڭىزدى ماسەلە بۇگىنگى تاڭدا قازاقستاندا 5G جەلىسىندە تەك Xiaomi مەن Huawei كومپانياسىنىڭ قۇرىلعىلارى لايىقتالعان. دەگەنمەن «قازاقتەلەكوم» Apple، Samsung جانە Vivo كومپانيالارىمەن قازاقستاندا 5G تەحنولوگياسىن قولداۋ ءۇشىن وسى وندىرۋشىلەردىڭ قۇرىلعىلارىن قايتا جابدىقتاۋ تۋرالى بەلسەندى كەلىسسوزدەر جۇرگىزۋدە.
تۇركىستان وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى راشيد ايۋپوۆتىڭ ايتۋىنشا، تۇركىستاندا 5G جەلىلەرىن ىسكە قوسۋ تەك ايماق ءۇشىن عانا ەمەس، جالپى قازاقستان ءۇشىن ماڭىزدى. «ءبىز اقمولا وبلىسىنىڭ اقكول قالاسىنداعى قازاقتەلەكومنىڭ پيلوتتىق جوباسىن مۇقيات قاداعالاپ وتىردىق، وندا وپەراتوردىڭ سيفرلىق شەشىمدەرى «اقىلدى قالانىڭ» ءار ءتۇرلى ەلەمەنتتەرىن ەنگىزۋگە مۇمكىندىك بەردى، بۇل ازاماتتاردىڭ ءومىرىن ءقاۋىپسىز ءارى ىڭعايلى ەتەدى»، - دەپ اتاپ ءوتتى راشيد ايۋپوۆ. - ءبىز وسىنداي شەشىمدەردى تۇركىستاندا قولدانعىمىز كەلەدى، دەگەنمەن ءبىزدىڭ ەلدى مەكەندەردىڭ كولەمى جاعىنان ايىرماشىلىعى تۇبەگەيلى جاڭا، قۋاتتى ينفراقۇرىلىم ارناسىن قاجەت ەتەتىنىن تۇسىنەمىز. سونىڭ ءبىرى قازىرگى ۋاقىتتا تۇركىستان تۇرعىندارىنا كوپتەگەن مۇمكىندىكتەرگە جول اشقان 5G ستاندارتى. 5G تەحنولوگياسى ءبىز ءۇشىن ۇتقىرلىقتا، جىلدامدىقتا جانە قىزمەت كورسەتۋ ساپاسىندا جاڭا ولشەمدەردى جۇزەگە اسىرۋعا سەپ بولادى. بۇل جەلىنىڭ تۇركىستاندا ىسكە قوسىلۋى قالانى باسقارۋدا جاڭا سەنارييلەردى ەنگىزۋگە، كولىك ينفراقۇرىلىمىن سيفرلاندىرۋعا جانە «اقىلدى قالا» جوباسىن ىسكە اسىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. سونىمەن قاتار، 5G جەلىلەرىنە ەركىن قول جەتكىزۋ ايماقتارى قالامىزعا تۋريستەر اعىنىن ۇلعايتۋعا قوسىمشا ىنتالاندىرۋ قۇرالىنا اينالادى، ال بۇل ءبىزدىڭ بولاشاقتاعى باستى مىندەتتەرىمىزدىڭ ءبىرى»، - دەپ اتاپ ءوتتى ول.
5G تەحنولوگياسىنىڭ ىسكە قوسىلۋى ءموبيلدى ينتەرنەتتىڭ جىلدامدىعى مەن ساپاسى تۇرعىسىنان پايدالانۋشىلارعا كوپتەگەن ارتىقشىلىقتارعا جول اشادى: تۇركىستاننىڭ العاشقى حوت سپوتىن ىسكە قوسۋ ءۇشىن «قازاقتەلەكوم» اق 5G بازالىق ستانسياسىنا 10GE جەكە وپتيكالىق جەلىلىك ارناسىن ۇيىمداستىردى، بۇل دەرەكتەردى بەرۋ جىلدامدىعىن 1،2 گبيت/س دەيىن ارتتىرادى. ەجەلگى قالانىڭ ورتالىق ارتەريالارىنىڭ بىرىندە 5G بازالىق ستانسياسىنىڭ ىسكە قوسىلۋى تۇركىستاندا بەسىنشى بۋىن جەلىسىن قۇرۋعا جانە ونىڭ اياسىن كەڭەيتۋگە العاشقى قادام بولىپ تابىلادى.
2022 جىلدىڭ باسىندا ب.ساتتارحانوۆ داڭعىلىنىڭ ءار بولىگىندە ورنالاسقان اۋەجاي، اكىمشىلىك-ىسكەرلىك ورتالىعى مەن مادەني-رۋحاني ورتالىقتىڭ بايلانىس ايماعىن قۇرۋ ءۇشىن 5G بازالىق ستانسيالارىن قوسىمشا ورناتۋ جوسپارلانۋدا.
«قازاقتەلەكوم» اق يننوۆاسيالار جونىندەگى باس ديرەكتورى نۇرلان مەيىرمانوۆ ءوز كەزەگىندە 5G جەلىلەرىنىڭ قۇرىلىسى كومپانيا دامۋىنداعى ستراتەگيالىق باسىمدىق بولىپ تابىلاتىنىن اتاپ ءوتتى. بۇل تەحنولوگيا ءموبيلدى جەلىلەردە دەرەكتەردى بەرۋ جىلدامدىعىنىڭ ايقىن باسەكەلەستىك ارتىقشىلىقتارىنان بولەك، «قازاقتەلەكومنىڭ» بيزنەستىڭ ءپرينسيپتى جاڭا ماسەلەلەرىن شەشۋدەگى مۇمكىندىكتەرىن كەڭەيتەدى، ولار: كورپوراتيۆتىك كليەنتتەردىڭ جەكەلەگەن ەلەمەنتتەرىن سيفرلاندىرۋدان باستاپ، قازاقستاندا «اقىلدى قالالار» مەن سيفرلىق ونەركاسىپتىڭ ارحيتەكتۋراسىن قۇرۋعا دەيىنگى پروسەستەر.
«ءبىز تۇركىستان قالاسىنداعى پيلوتتىق جەلىمىزدى الەمدەگى ەڭ كەڭ تارالعان جانە كەڭىنەن ۇسىنىلاتىن راديوجيىلىك دياپازونىندا ورنالاستىردىق»، - دەيدى نۇرلان مەيىرمانوۆ. - ءبىز جاڭا جەلىنىڭ ساپاسىن 5G قۇرىلعىلارىنىڭ بىرنەشە تۇرلەرىندە، ونىڭ ىشىندە 5G سمارتفونى مەن 5G مودەمىندە تەكسەرىپ كوردىك. بۇل قۇرىلعىلاردى تەستىلەۋ كەزىندە ءبىز تۇراقتى تۇردە 1-1،2 گبيت/س جىلدامدىققا قول جەتكىزدىك، ال جەلىنىڭ ورتاشا كىدىرىسى 7-8 مس بولدى، بۇل ءبىز كۇتكەن ناتيجەلەرگە جانە كەڭەيتىلگەن ءموبيلدى كەڭ جولاقتى ستاندارتتارعا سايكەس كەلەدى، سونىمەن قاتار URLLC ياعني كىدىرىسى تومەن وتە سەنىمدى بايلانىس ستاندارتىنا ساي. باسقاشا ايتقاندا، ءبىز ەڭ قاراپايىم گادجەتتەرى بار قاراپايىم قولدانۋشى ءۇشىن وسى جەلىمەن جۇمىس ىستەۋ مۇمكىندىگىن تەكسەردىك جانە جاڭا جەلى ءبىز ورناتقان پارامەترلەرگە تولىق سايكەس كەلەتىنىنە كوز جەتكىزدىك»، - دەيدى كومپانيانىڭ يننوۆاسيالار جونىندەگى باس ديرەكتورى نۇرلان مەيىرمانوۆ.
«قازاقتەلەكوم» تۇركىستاندا تۇساۋى كەسىلگەن العاشقى جوبا - قازاقستاننىڭ سيفرلىق ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنا جانە كومپانيالاردىڭ سيفرلىق ترانسفورماسياسىنا نەگىز بولاتىن بۇكىل ەل بويىنشا قۇرىلاتىن كەلەشەك حوت سپوت نۇكتەلەرىنىڭ ءپروتوتيپى ەكەنىنە سەنىم ءبىلدىردى.
