تۇركىستان. كونستيتۋسيا كۇنى قارساڭىندا وننان اسا نىسان پايدالانۋعا بەرىلدى

Dalanews 31 تام. 2023 05:33 1229

تۇركىستان وبلىسىندا 30 تامىز – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋسياسى كۇنى قارساڭىندا حالىق يگىلىگى ءۇشىن ءبىرقاتار نىسان پايدالانۋعا بەرىلدى.

اتاپ ايتساق، وبلىس ورتالىعىندا زاماناۋي «مۇز سارايى» اشىلدى. سپورت نىسانىنىڭ اشىلۋىنا تۇركىستان وبلىسى اكىمى دارحان ساتىبالدى قاتىسىپ، سپورت جاناشىرلارىن قۇتتىقتادى.

– بۇگىن تاريحي كۇن. ەلىمىز ءۇشىن قاستەرلى كونستيتۋسيا كۇنى قارساڭىندا تۇركىستان وبلىسىندا العاش مۇز سارايى اشىلدى. بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر مانەرلەپ سىرعاناۋ، شايبالى حوككەي، شورت-ترەك سپورت تۇرىمەن اينالىسۋعا قول جەتكىزسە، قالا تۇرعىندارى مەن قوناقتارى اپتانىڭ سەنبى، جەكسەنبى كۇندەرى جاپپاي سىرعاناۋمەن اينالىسۋعا مۇمكىندىك الادى. بۇل مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىمەن جۇرگىزىلىپ جاتقان بۇقارالىق سپورتتى دامىتۋدىڭ جوسپارلى جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسى. الداعى ۋاقىتتا ۇلتتىق ات سپورتى ءۇشىن اتشاباردىڭ، سپورتتاعى دارىندى بالالارعا ارنالعان سپورت مەكتەپ-ينتەرناتى مەن كوللەدجىنىڭ عيماراتى، سپورتشىلارعا ارنالعان دارىگەرلىك ديسپانسەرىنىڭ قۇرىلىستارى جۇرگىزىلەدى، – دەدى دارحان ساتىبالدى.

1200 ورىندىق مۇز سارايى 2 گا اۋماقتا ورنالاسقان. مۇز سارايىندا قىسقى سپورتتى دامىتۋعا بارلىق جاعداي جاسالعان. ەكى قاباتتى سپورت نىسانىندا شورت-ترەك، مانەرلەپ سىرعاناۋ جانە حوككەي سەكىلدى سپورت تۇرلەرىن دامىتۋ كوزدەلگەن. كەرەكتى قۇرال-جابدىقتار ارنايى يتاليا، كانادا، فينليانديا ەلدەرىنەن تاپسىرىسپەن الىنعان.



سونداي-اق مەرەكە قارساڭىندا سارىاعاش اۋدانىندا ءتورت بىردەي عيماراتتىڭ اشىلۋ سالتاناتى ءوتتى. ناقتىراق ايتساق، «Inju resort» شيپاجايى، مادەنيەت ءۇيى جانە مەكتەپ. جاڭا نىسانداردىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا اۋدان اكىمى ارمان ابدۋللايەۆ ارنايى بارىپ، لەنتاسىن قيدى. قازىرگى تاڭدا شيپالى سۋىمەن الەمگە تانىلعان سارىاعاش شيپاجايلارىنا حالىق سۇرانىسىنىڭ كوپ بولۋىنا بايلانىستى شيپاجاي سانى جىلدان جىلعا ارتۋدا. «Inju resort» شيپاجايى زاماناۋي قۇرالدارمەن جابدىقتالعان، بارلىق تالاپقا ساي، سىيىمدىلىعى 70 ادام. مۇندا 30 ادام تۇراقتى جۇمىسپەن قامتىلعان.


ال ديحان بابا اۋىلىنىڭ تۇرعىندارىنا 200 ورىندىق جاڭا مادەنيەت ءۇيى پايدالانۋعا بەرىلدى. جاڭا ەكى قاباتتى مادەنيەت ءۇيىنىڭ عيماراتى كىتاپحانا، وقۋ زالى، كونفەرەنسيا مەن حورەوگرافيالىق بولمەلەر، شىعارماشىلىق ۇجىمدار ءۇشىن كابينەتتەر، كەڭ كونسەرت زالى، سونداي-اق زاماناۋي مۋزىكالىق جابدىقتاردان تۇرادى. زاماناۋي ۇلگىدەگى 300 ورىندىق جاڭا مەكتەپ اقجار اۋىلدىق وكرۋگى، باعىس ەلدى مەكەنىندە اشىلدى. №23 ع.مۇراتبايەۆ اتىنداعى ءبىلىم ۇياسىنىڭ قۇرىلىسى 2022 جىلى باستالعان. مەكتەپتە وقۋشىلاردىڭ الاڭسىز ءبىلىم الۋىنا قولايلى جاعداي جاسالعان. ەسىك الدىنا اسفالت توسەلگەن جانە كوگالداندىرىلعان. مەكتەپتەگى سۋ جانە سانيتارلىق بايلانىس قۇبىرلارى ورتالىقتاندىرىلعان. اتالمىش مەكتەپتە ۇلكەن ءدالىز، كىتاپحانا بويىنشا وقۋ زالى بار.

سونداي-اق حيميا، فيزيكا، ەڭبەك جانە ينفورماتيكا كابينەتتەرى تولىقتاي زاماناۋي قۇرال-جابدىقتارمەن جانە ينتەراكتيۆتى تاقتامەن جابدىقتالعان. تىگىن ۇيىرمەسىنە ارنالعان بولمە، كەڭ سپورت زالى، اسحانا جانە مەديسينالىق بولمەسى بار. ورتكە قارسى دابىل قاققىش، سىرتقى جانە ىشكى بەينەباقىلاۋ كامەرالارى، جەدەلساتى دا ورناتىلعان. بۇدان بولەك، جىلعا اۋىلدىق وكرۋگى، قاراقالپاق ەلدى مەكەنىندەگى 25 ادامعا مەديسينالىق العاشقى كومەك كورسەتە الاتىن دارىگەرلىك امبۋلوتوريا ەل يگىلىگىنە بەرىلدى. زاماناۋي مەديسينالىق قۇرال-جابدىقتارمەن جاراقتاندىرىلعان امبۋلاتوريا ءاربىر ازاماتتىڭ دياگنوزىن ناقتى انىقتاپ، ءتيىستى ەم-شارالاردى دەر كەزىندە قابىلداۋىنا جول اشپاق.

سونىمەن قاتار تۇلكىباس اۋدانىنداعى ماشات اۋىلدىق وكرۋگىنە قاراستى ەڭبەكشى اۋىلىندا جاڭا مەكتەپ ەل يگىلىگىنە پايدالانۋعا بەرىلدى. وسىعان دەيىن ەڭبەكشى ەلدى مەكەندە مەكتەپ ماسەلەسى بىرنەشە جىلدان بەرى شەشىمىن تاپپاي كەلگەن. سونىمەن قاتار، اتالعان ءبىلىم وشاعى «اۋىل - ەل بەسىگى» باعدارلاماسى اياسىندا قولعا الىنعان. ءبىلىم نىسانىنىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا اۋدان باسشىسى نۇرجان ىزتىلەۋوۆ ارنايى قاتىسىپ، اۋىل تۇرعىندارىن جاڭا مەكتەپتىڭ اشىلۋىمەن قۇتتىقتادى. مەرەكەلىك شارا، ۇلى وتان سوعىسىنىڭ ارداگەرى نۇرماحان تۇرسىنبەكوۆكە ارناپ، ەسكەرتكىش ورناتۋ راسىمىمەن جالعاستى. جاڭا وقۋ جىلى قارساڭىندا قۇرىلىسى اياقتالعان مەكتەپتىڭ سىيىمدىلىعى 150 وقۋشىنى قۇرايدى. سونداي-اق جاڭا نىسان مەملەكەتتىك ستاندارتقا تولىقتاي ساي كەلەدى. وعان دالەل، مەكتەپتە ارنايى 1 لينگوفون بولمەسى 1 مۋلتيمەديا بولمەسى بار. وعان قوسا، قىزدار مەن ۇلدارعا ارنالعان زاماناۋي ۇلگىدەگى شەبەرحانا جانە 13 پاندىك كابينەتتەرمەن تولىققان. سونىمەن بىرگە، ءماجىلىس، سپورت زالى، كىتاپحانا، پەداگوگ-پسيحولوگتاردىڭ جەكە كابينەتتەرى مەن 50 ورىنعا شاقتالعان اسحانا مەن مەديسينالىق بولمەسى بار.

بۇدان بولەك، تۇلكىباس اۋدانىنىڭ ورتالىعىنان شالعاي ورنالاسقان كەلتەماشات اۋىلىندا جاڭا مەديسينالىق نىسان اشىلىپ، ەل يگىلىگىنە پايدالانۋعا بەرىلدى. سالتاناتتى اشىلۋ شاراسىنا وبلىستىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى اسحان بايدۋالييەۆ، اۋدان اكىمىنىڭ ورىنباسارى مارات جانەسەن ارنايى قاتىسىپ، جەرگىلىكتى تۇرعىنداردى جاڭا عيماراتتارىنىڭ اشىلۋىمەن قۇتتىقتادى.

ەلدى مەكەن تۇرعىندارىنا قولجەتىمدى مەديسينالىق كومەك كورسەتۋ ماقساتىندا بيىل اۋدان اۋماعىنداعى مەديسينالىق تىرەكتى قاجەت ەتەتىن 15 ەلدى مەكەننىڭ 4-نە زاماناۋي جاڭا نىسان سوعىلىپ، بيىل پايدالانۋعا بەرىلگەلى وتىر. بۇل باعىتتاعى جۇمىستار مۇنىمەن توقتامايدى. كەلەسى جىلى 5 ەلدى مەكەنگە، ال قالعان 6 ەلدى مەكەنگە 2025 جىلى زاماناۋي فەلدشەرلىك-اكۋشەرلىك پۋنكتتەر سوعۋ جوسپارلانعان. كەلتەماشات فەلدشەرلىك اكۋشەرلىك پۋنكتىنىڭ اۋماعى - 20 سوتتىق. قۇرىلىسى وتكەن جىلدان وتپەلى بولىپ، بيىل اياقتالىپ وتىر. ورتالىق 20 ادام قابىلداۋعا شاقتالعان. ءىشى قاجەتتى زاماناۋي قۇرالمەن تولىق جابدىقتالعان.




سايرام اۋدانىندا دا كونستيتۋسيا كۇنى قارساڭىندا ءبىرقاتار نىسان اشىلدى. مەرەكەگە وراي اۋداندا زاماناۋي سپورت كەشەنى پايدالانۋعا بەرىلدى. جاڭا نىساننىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا سايرام اۋدانىنىڭ اكىمى ارمان ءسابيتوۆ قاتىسىپ، وسكەلەڭ ۇرپاقتى ەپتىلىك پەن توزىمدىلىككە تاربيەلەپ، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرۋدا جاڭا سپورت نىساندارىنىڭ ماڭىزى زور ەكەنىن اتاپ ءوتتى. مانكەنت اۋىلىندا ورنالاسقان سپورت كەشەنىندە 20 ازامات تۇراقتى جۇمىسپەن قامتىلعان. جالپى نىسان قۇرىلىسىنا 450 ملن. تەڭگە جۇمسالعان. ونىڭ 65 % كاسىپكەردىڭ جەكە قاراجاتى ەسەبىنەن بولسا، قالعان 35 % «Jusan» بانكىنەن نەسيە كوزدەرىنەن. اتالعان عيماراتتىڭ قۇرىلىس جۇمىستارى 2022 جىلى باستالعان بولاتىن. جۇمىسشىلاردىڭ ورتاشا جالاقىسى 150 مىڭ تەڭگەنى قۇرايدى. سپورت كەشەنىندە كۇرەس، ۆولەيبول، باسكەتبول، كىشى فۋتبول، گيمناستيكا، ءجۇزۋ، بوكس جانە ۇستەل تەننيسى سياقتى سپورت تۇرىنە باۋلۋعا بارلىق جاعداي جاسالعان، قاجەتتى سپورتتىق قۇرالدارمەن تولىق جابدىقتالعان.

سونداي-اق ماقتاارال اۋدانىنىڭ ورتالىعى مىرزاكەنت كەنتىندە سپورت سارايى پايدالانۋعا بەرىلدى. نىساننىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا اۋدان اكىمى باقىت اسانوۆ، بوكستان سيدنەي وليمپياداسىنىڭ كۇمىس جۇلدەگەرى، اۋدان تۋماسى مۇحتارحان دىلدابەكوۆ، بوكستان الەم چەمپيونى ءبىرجان جاقىپوۆ جانە اۋدان تۇرعىندارى قاتىستى. جاڭا سپورت سارايى ەكى قاباتتان تۇرادى. عيماراتتا 2 ۇلكەن سپورت زالى جانە جاتتىعۋ زالى، ساباق وتۋگە ارنالعان ارنايى زالدار بار. ءبىرىنشى قاباتتاعى سپورت زالىندا سپورتتىڭ گاندبول، باسكەتبول، ۆولەيبول تۇرلەرى دامىتىلادى. ال ەكىنشى سپورت زالىندا كۇرەس، بوكس، گيمناستيكا، اۋىر اتلەتيكا، جەڭىل اتلەتيكامەن اينالىسۋعا بارلىق جاعداي قاراستىرىلعان.

مەرەكە قارساڭىندا كەنتاۋ قالاسى قارناق اۋىلىندا جاڭا مەكتەپتىڭ لەنتاسى قيىلدى. مەكتەپتىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا قاتىسقان قالا اكىمى جاندوس تاسوۆ اۋىل تۇرعىندارىن مەرەكەمەن قۇتتىقتاپ، لەنتاسىن قيدى.اتالمىش مەكتەپ جەكەمەنشىك بولعانىمەن، بالالار اقىسىز ءبىلىم الاتىن بولادى. مەكتەپ قۇرىلىسى 2023 جىلدىڭ اقپان ايىندا باستالعان. قۇرىلىس جۇرگىزۋشى «Urker» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىگى. جاڭا مەكتەپتىڭ اۋماعى 20 گا قامتيدى. مەكتەپ قۇرىلىسىمەن قاتار جاتاقحاناسىدا بوي كوتەرۋدە. قاراشا ايىنان باستاپ الىس ايماقتان كەلىپ وقيتىن بالالار اتالمىش جاتاقحاناعا جايعاستىرىلادى.

ءبىلىم وشاعى كەڭ جانە جارىق زاماناۋي جيھازدارمەن، تەحنيكالارمەن جابدىقتالعان. مۇندا وقۋشىلارعا ساپالى ءبىلىم سانالى تاربيە الۋىنا بارلىق جاعداي جاسالىنعان. 25-تەي سىنىپ بولمەسى، 150 ورىندىق اكت زالى، 200 ورىندىق اسحاناسى، سوڭعى ۇلگىدە جابدىقتالعان ءپان بولمەلەرى، سپورت زالى، كىتاپحاناسى بار. وندا وقۋشىلار ءبىر اۋىسىمدا وقيتىن بولادى. الىستان كەلەتىن اۋىل بالالار ءۇشىن تاسىمال ۇيىمداستىرىلادى. ءبىر رەت تەگىن تاماقپەن قامتاماسىز ەتىلەدى. مەكتەپ اۋماعىنان بالالار ويىن الاڭشالارى، سپورت الاڭشالارى بوي كوتەرىپ، باۋ-باقشا ورنالاستىرىلۋدا. ساپالى ءبىلىم بەرۋ جولىندا مەكتەپتە 60-قا جۋىق ۇستاز جانە كومەكشى كادرلار جۇمىسپەن قامتىلماق. مەكتەپ اۋماعىنان زاماناۋي بالاباقشا جانە جازعى ساۋىقتىرۋ لاگەرىنىڭ قۇرىلىسى باستاۋ الدى. سونداي-اق كەنتاۋ قالاسىندا سوڭعى ۇلگىدە سالىنعان «Grant high school» مەكتەبىنىڭ لەنتاسى قيىلدى. 2 قاباتتى عيماراتتا ورنالاسقان مەكتەپ سىيىمدىلىعى 250 ورىنعا ارنالعان. بۇگىندە، مەكتەپكە 10-11 سىنىپ وقيتىن 220 وقۋشى قابىلدانعان. جاڭا ءبىلىم ورداسىندا ءار وقۋشىنىڭ تاڭداعان باعىتىنا قاراي پاندەرى تەرەڭدەتىلىپ وقىتىلادى. سونداي-اق مەملەكەتتىك ستاندارتى تولىقتاي قامتىعان وقۋ ورداسىندا بالاعا تۇسكە دەيىن بەلگىلەنگەن كەستە بويىنشا ساباق وقىتىلسا، تۇستەن كەيىن ماماندىققا بەيىمدەلگەن ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى بويىنشا ساباق جۇرگىزىلەدى.


كونستيتۋسيا كۇنىنە وراي كەلەس اۋدانىنداعى جامبىل اۋىلىندا 150 ورىندىق مادەنيەت ءۇيى پايدالانۋعا بەرىلدى. جاڭا نىساننىڭ اشىلۋىنا كەلەس اۋدانىنىڭ اكىمى جانىبەك اعىبايەۆ قاتىستى. اۋدان باسشىسى جاڭا عيماراتتى ارالاپ كورىپ، ونىڭ جوسپارلى جۇمىسىمەن تانىستى. عيماراتتىڭ قۇرىلىسى بىلتىر باستالىپ، قازىرگى تاڭدا جۇمىستار تولىعىمەن اياقتالعان. ءزاۋلىم عيماراتتا ءتۇرلى ۇيىرمەلەرمەن قاتار كىتاپحانا جۇمىس ىستەيتىن بولادى.

ال شاردارا اۋدانىنداعى اقشەڭگەلدى اۋىلى، ەگىزقۇم ەلدى مەكەنىنەن الەۋمەتتىك دۇكەن اشىلدى. «الياسقار» دەگەن اتاۋمەن اشىلعان الەۋمەتتىك دۇكەندەگى ازىق-تۇلىك باعاسى نارىقتان 15-20 پايىز تومەن ساتىلادى. كاسىپتىك نىساننىڭ اشىلۋىنا اقشەڭگەلدى وكرۋگىنىڭ اكىمى ورداباي ساحوۆ، اۋىل اقساقالدارى مەن تۇرعىندارى قاتىستى. اۋىل اكىمى الەۋمەتتىك دۇكەندە اۋىل تۇرعىندارىنىڭ كۇندەلىكتى تۇتىناتىن ازىق-تۇرىكتەرى ساتىلاتىن بولعاندىقتان حالىق ءۇشىن وتە ءتيىمدى ءارى، ۇلكەن جەڭىل ەكەندىگىن جەتكىزىپ، كاسىپكەرگە العىس ءبىلدىردى.

قازىعۇرت اۋدانى جاڭابازار اۋىل وكرۋگىنە قاراستى جاڭاجول ەلدى مەكەنىندە «ادەل» بالاباقشاسى اشىلىپ، مەرەكە قارساڭىندا ەل يگىلىگىنە تابىستالدى. اتالعان بالاباقشانىڭ اشىلۋ سالتاناتىنا اۋدان اكىمى ازيزحان يسمايلوۆ، اۋدان اكىمى ورىنباسارلارى، اۋداندىق ءماسليحات دەپۋتاتتارى، اۋىل اقساقالدارى مەن تۇرعىندارى قاتىستى. اۋدان اكىمى نىساننىڭ بوي كوتەرۋىنە سەبەپكەر بولعان كاسىپكەرلەرگە اۋىل تۇرعىندارى اتىنان ريزاشىلىعىن ءبىلدىرىپ، ارنايى العىس حاتتار تابىستادى.

تۇركىستان وبلىسىنىڭ وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتى

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار