ءىس-شارانىڭ ماقساتى-«التىن ادام» ەكسپوناتىمەن تانىسىپ كورۋ ارقىلى ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدىڭ تاريحى وتە تەرەڭنەن ەكەنىن ءتۇسىنىپ، زەرتتەپ، زەردەلەپ، ءارى قاراي جەرىمىزدە وزگە دە كوپتەگەن تاريحىمىزدان سىر شەرتەتىن، قازاقتىڭ ۇلتتىق بولمىسى مەن مادەنيەتىن، تۇرمىس-سالتى مەن ونەركاسىبىن پاش ەتەتىن كوپتەگەن ەكسپوناتتاردىڭ بار ەكەنىن، ونى زەرتتەپ، وزگەلەرگە ماقتانىش ەتىپ، ەلىن، جەرىن، ءسالت-داستۇرىن سۇيەتىن ۇلتتىق ساناسى بيىك رۋحاني جاستاردى قالىپتاستىرۋ.
ارحەولوگيالىق ولجانى تاپقان تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى كەمەل اقىشيەۆ باسقا عالىمدارمەن كەڭەسە وتىرىپ، بۇل ءبىزدىڭ زامانىمىزدان بۇرىنعى IV عاسىردا ءومىر يسۇرگەن ساق حانزاداسى دەگەن شەشىمگە كەلدى. «التىن ادامنىڭ» بويىنداعى قارۋى دا، ۇستىندەگى كيىمى دە تۇگەلدەي دەرلىك التىننان قۇيىلعان. بۇل – كيىمنىڭ ىشىندەگى ادامنىڭ، ونىڭ ەلىنىڭ داۋلەتىن كورسەتسە، ەكىنشىدەن، سول كەزدىڭ وزىندە-اق ءتۇستى مەتاللۋرگيانىڭ قىر-سىرىن مەڭگەرگەن تايپالاردىڭ ءومىر سۇرگەنىن دالەلدەگەندەي. اتالمىش ولجانىڭ كوشىرمەسى الماتىداعى ورتالىق مۋزەيگە قويىلدى، كەيىن قازاق ەلىنىڭ باستى سيمۆولى رەتىندە باسقا ەلدەرگە كورمەلەرگە شىعارىلدى.ەكىنشى «التىن ادام» 1999 جىلى اتىراۋ وبلىسىنىڭ ارالتوبە قورعانىنان تابىلعان. ولجانى قازۋ جۇمىستارىن تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى زەينوللا ساماشيەۆ جۇرگىزگەن. بولات سەمسەرىنە قاراپ، عالىمدار ءبىزدىڭ داۋىرىمىزدەن بۇرىنعى III عاسىردا ءومىر سۇرگەن سارماتتاردىڭ كوسەمى دەگەن قورىتىندىعا كەلدى.
ال ءۇشىنشى «التىن ادام» 2003 جىلى تابىلدى. تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور ابدەش تولەۋبايەۆ باستاعان ارحەولوگتەر توبى بۇل ولجانى شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ شىلىكتى جازىعىنان قازىپ العان.
عالىمداردىڭ پايىمداۋىنشا، بۇل «التىن ادام» ب.ز.ب. VIIءى–VII عاسىرلاردا ءومىر سۇرگەن. مەكەن ەتكەن جەرىنە جانە ۇستىندەگى قۇيما التىننان جاسالعان اڭ-قۇس بەلگىلەرىنە قاراعاندا، ساق پاتشاسىنا كەلەتىن بۇل ولجا ءالى دە زەرتتەلۋدە.تاريحتى ءبىلۋ – ۇرپاققا پارىز ەكەنىن جادىمىزدا ۇستاۋ قاجەت.ءىس-شاراعا قاتىسقان ستۋدەنتتەر ءۇشىن قىزىقتى ءارى تاعىلىمى مول ساپار بولدى.تاريحى سوناۋ عاسىرعا سوزىلعان اتا-بابا مۇراسىن قورعاۋ جانە ءبىلۋ بارشامىزعا مىندەت.
داۋباسوۆا س.ش.
ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ زاڭ فاكۋلتەتى قىلمىستىق قۇقىق،قىلمىستىق ءىس جۇرگىزۋ جانە كريميناليستيكا كافەدراسىنىڭ وقىتۋشىسى