ساياسي قۋعىن-سۇرگىن جانە اشتىق قۇرباندارىن اقتاۋ شارالارى توقتاماۋى كەرەك!

جاربول كەنت ۇلى 26 اقپ. 2024 13:59 1430

ساياسي قۋعىن-سۇرگىن مەن اشتىق جىلدارى تاريح قويناۋىنا ءسىڭىپ، زاپىراندى ءھام قاندى جىلدار تىزبەگى بىزدەن قانشالىقتى الىستاعان سايىن، ونىڭ قوعامعا، ەلگە، ءاربىر وتباسىنا اكەلگەن قايعى-قاسىرەتى ءالى كۇنگە دەيىن جۇرەكتەردى سىزداتاتىنى جاسىرۋدىڭ ءجونى جوق.  

قازاق جۋرناليستەرىنىڭ قولىنا قالام الىپ، ەش كىناسىز قۋعىن-سۇرگىن قۇربانىنا اينالعان اعا ۇرپاق وكىلى جايلى وي تەربەۋى وتە ماڭىزدى. ءستاليندىڭ قۋعىن-سۇرگىن جىلدارى ايبى بولماسا دا اباقتىعا جابىلىپ، اتالعان ازاماتتاردىڭ رۋحىنا باس ءيىپ بۇل باعىتتا زەرتتەۋ ماتەريالداردى ۇزدىكسىز جازا بەرۋىمىز كەرەك.

كەڭەستىك سولاقاي ساياساتتىڭ قۇربانىنا اينالىپ، اتاقتى «ۇشتىكتىڭ» امىرىمەن ايدالىپ، سوتتى بولىپ، جازىقسىزدان-جازىقسىز «جازىقتى» اتانىپ، قوعامعا سىڭىرگەن ەڭبەگى ەسكەرىلمەي، تۋعان حالقىنا «جاۋ» اتانعان ارىستارىمىز كەيىننەن اقتالىپ، توم-توم ءىسى مۇراعاتتاردان تابىلىپ جاتىر.

بۇگىندە تاريح اقتاڭداقتارىنىڭ بەتپەردەسىن اشۋعا زەرتتەۋشىلەردەن بولەك مەملەكەتىمىزدە ايتارلىقتاي ۇلەس قوسۋدا. وسىلايشا اقيقات ادىلەتتىلىك جاعىندا ەكەنىن ۋاقىتتىڭ ءوزى دالەلدەۋدە.

ساياسي قۋعىن-سۇرگىن الاش ارىستارىن قىناداي قىرىپ، قازاقتىڭ ۇلتتىق گەنەفونىنا بالتا شىبىلاعانىن قازىرگى جاس ۇرپاق استە ەسىنەن شىعارماۋى ءتيىس. سول كەزەڭدەگى قاندى تاريحقا نازار اۋدارساق، قازاقتىڭ اردا ۇلدارى ءاليحان بوكەيحانوۆ پەن نىعمەت نۇرماقوۆتىڭ 1937 جىلعى 27 قىركۇيەكتە ءبىر باپپەن ايىپتالىپ، ءبىر كۇندە اتىلعانىن بايقايمىز. الاشوردا الىپتىرىنىڭ ماسكەۋ تۇبىندەگى موناستىر اۋدانى اتالىپ، «دون زيراتىنا» جەرلەنگەنى كەيىننەن بىلدىك.

سول زۇلمات جىلدارىندا جازىقسىز جاپا شەگىپ، قۇربان بولعانداردى ۇداي ەسكە الىپ، الداعى ۋاقىتتا مۇنداي جاعدايدى قايتالانباۋى ءۇشىن وتكەن تاريح بىزگە ساباق بولۋى ءتيىس.

مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ امىرشىل-اكىمشىل جۇيە قازاق حالقىنىڭ جۇرەگىنە جازىلمايتىن جارا سالىپ كەتكەنىن ايتقان بولاتىن. سوندىقتان ساياسي قۋىن-سۇرگىن قۇرباندارىن اقتاۋعا قاتىستى جۇمىستار ەلىمىزدە سوڭعى ۋاقىتتارى قارقىن العانىنا كۋا بولاۋدامىز. ايتالىق، وتكەن جىلى مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ باس بولۋىمەن ىسكە كىرىسكەن ساياسي قۋعىن سۇرگىن قۇرباندارىن اقتاۋ جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميسسيا بىرنەشە جىلعا سوزىلعان جۇمىسىن تۇيىندەپ، ساياسي قۋعىن-سۇرگىن مەن اشتىق قۇرباندارىنا قاتىستى ىرگەلى زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرتشىلىق نازارىنا ۇسىندى.

كوميسسيا جۇمىسىنا ەلىمىزدەگى بەدەلدى تاريحشىلار تارتىلىپ، ولاردى بۇل باعىتتا الاڭسىز جۇمىس ىستەۋىمىنە مەملەكەتىمىز جاعداي جاسادى. ناتيجەسىندە 200-دەن استاىن كوپتومدىق زەرتتەۋ جۇمىستارى جارىق كوردى.

بىزدىڭشە، بۇل باعىتتاعى جۇمىستار الداعى ۋاقىتتا دا جالعاسىن تاباتىنى ءسوزسىز. مۇنداي كەشەندى جۇمىستى كەڭەس وداعىنىڭ شەكپەنىنەن شىققان ەلدەر ىشىندە قازاقستان عانا ءبىرىنشى بولىپ قولعا الىپ وتىر. بۇل وتە ماڭىزدى قادام.

قازىرگى تاڭدا مەملەكەتتىك كوميسسيا شىعارعان كوپتومدىقتار ەلىمىزدەگى كىتاپحانالارعا تاراتىلىپ، وسىعان دەيىن قۇپيا بولىپ كەلگەن كوپتەگەن قۇجاتتارعا حالىقتىڭ قولجەتىمدىلىگى ارتتى.

ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن جاس ۇرپاققا كەڭىنەن ناسيحاتتاپ، ولاردىڭ مۇرالارىن ەل ىشىندە كەڭىنەن تانىستىرۋ ءۇشىن الداعى ۋاقىتتا ماڭىزدى قۇجاتتاردى سيفرلىق جۇيەگە كوشىرىپ، كوپشىلىكتىڭ قۇجاتتارمەن وڭاي تانىسۋىنا جول اشۋدىڭ ماڭىزى زور. قازىرگى تاڭدا بۇل باعىتتاعى جۇمىستاردا قولعا الىنۋدا.

وسىلايشا قازاق ەلى ساياسي قۋعىن سۇرگىن جانە قولدان ۇيىمداستىرىلعان اشتىق قۇرباندارىن اقتاۋدا كەشەندى جۇمىستار جۇزەگە اسىرىپ جاتىر. بۇل جۇمىستاردىڭ تابىستى بولۋىنا بارشا قازاق مۇددەلى دەسەك بولادى.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار