ءاربىر انا ءۇشىن بالاسىنىڭ بويىنداعى قابىلەتىن بايقاپ، ونى قولداۋ اسا ماڭىزدى. ينكليۋزيۆتى «كۇنتومي» تەاترىنىڭ جەتەكشىسى بوتاگوز جانۇزاقوۆا ەرەكشە بالالاردى تاربيەلەپ وتىرعان اتا-انالارعا وسى مۇمكىندىكتى ۇسىنىپ وتىر. بۇل تەاتردا ءار بالا ءوزىنىڭ ەرەكشەلىگىنە قاراماستان، قولداۋ تابادى جانە دارىنىن كەڭىنەن كورسەتۋگە جول اشىلادى.
– ينكليۋزيۆتى «كۇنتومي» تەاترىن قۇرۋ يدەياسى قالاي پايدا بولدى؟ تەاتر اتاۋى نەلىكتەن ءدال وسىلاي قويىلدى؟
– مەن ەرەكشە قىز بالانىڭ اناسىمىن. قىزىمدى دۇنيەگە كەلگەن ساتىنەن باستاپ باقىلاپ كەلەمىن. ونىڭ تەاتردى، مۋلتفيلمدەر مەن بالالار فيلمدەرىن قانشالىقتى جاقسى كورەتىنىن بايقادىم. ءبىراق ول ءۇشىن بۇل تەك كورۋ ەمەس – رولدەرگە ەنىپ، شىنايى ءومىر ءسۇرۋ بولاتىن. تەاتر قويىلىمدارىنان نەمەسە ەرتەگىلەردەن كەيىن ۇيگە كەلىپ، ەرەكشە اسەر ەتكەن كورىنىستەردى قايتا وينايتىن. مۋلتفيلم كورسە، كەيىپكەرلەرمەن بىرگە ءان ايتىپ، بيلەيتىن. وسىلايشا، بالالار وزدەرىن كورسەتە الاتىن تەاتر اشۋ يدەياسى پايدا بولدى.
باستاپقىدا ولار قويىلىمداردى تەك كورىپ قانا قويماي، وزدەرى دە ويناپ، ءار ءرولدى بايقاپ كورىپ، ويىن ارقىلى دامىسا دەيتىنبىز. العاشقى قويىلىمىمىز – كوپشىلىككە تانىس «باۋىرساق» ەرتەگىسى بولدى. بالالار انالارىنىڭ كومەگىمەن رولدەردى ءبولىسىپ، ۇيدە دايىندالىپ، رەپەتيسيالاردا كورىنىستەردى وينادى. باستاپقىدا جەتى كىشكەنتاي اكتەر بولدى، سولاردان تۇتاس تەاتر قۇرىلىپ شىقتى.
تەاتردىڭ اتاۋىنا كەلسەك – ءبارى قاراپايىم: قىزىمنىڭ ەسىمى – توميريس، مەن ونى «كۇنشۋاقتى توميريس» دەپ اتايمىن. وسىدان «كۇنتومي» اتاۋى شىقتى، ياعني «كۇنشۋاقتى تومي». ءقازىر تەاتردا 60-قا جۋىق بالا بار. بۇل تەك شىعارماشىلىق وردا عانا ەمەس، سونداي-اق بالالار مەن ولاردىڭ وتباسىلارىن قولدايتىن ماڭىزدى ورتالىق.
– ءقازىر تەاترىڭىزدا قانداي قويىلىمدار قويىلادى؟ «كۇنتومي» ءۇشىن ارنايى جازىلعان پەسالار بار ما؟
– ءبىز ەكى باعىتتا جۇمىس ىستەيمىز. ءبىرىنشىسى – بالالارمەن تەاتر قويىلىمدارىن قويۋ. ەكىنشىسى – 2024 جىلدىڭ 5 قاراشاسىندا انالار مەن بالالارعا ارنالعان «كۇنتومي» حالىقارالىق پوديۋم اكادەمياسىنىڭ اشىلۋى.
بۇل اكادەميادا انالار بالالارىمەن بىرگە ءسان كورسەتىلىمدەرىنە قاتىسىپ، دەفيلەگە شىعىپ، ءتۇرلى شارالاردىڭ ءبىر بولىگىنە اينالادى. ءبىز ە.راحمادييەۆ اتىنداعى فيلارمونيادا ساحناعا شىقتىق، ءتۇرلى ءىس-شارالارعا شاقىرتۋ الدىق. ەڭ ەستە قالعان ساتتەردىڭ ءبىرى – انالار مەن بالالاردىڭ ۇلتتىق كيىممەن ساحناعا شىعۋى. سول ارقىلى ولار مادەنيەت پەن ءداستۇردى ءسان تىلىمەن جەتكىزدى.
– رەپەتيسيالار قالاي وتەدى؟ بالالارمەن جۇمىس ىستەۋدىڭ ەرەكشە ادىستەرى بار ما؟ العاشقى قويىلىمداردى دايىنداۋ كەزىندە قانداي قيىندىقتارعا تاپ بولدىڭىز؟
– رەپەتيسيالار وتە قىزىقتى وتەدى. ۋاقىتتىڭ قالاي وتكەنىن بايقاماي قالامىز. بالالار كەتكىلەرى كەلمەي قالادى. ولار ءۇشىن بۇل جاي عانا شىعارماشىلىق ەمەس، شىنايى ينكليۋزيا. بىزدە ناقتى ءبىر ادىستەمە جوق، سەبەبى ءار بالا – جەكە الەم. بالانىڭ مىنەزى مەن قاجەتتىلىگىن ەڭ جاقسى بىلەتىن – اتا-انا. سوندىقتان ءبىز ءبىر كوماندا بولىپ جۇمىس ىستەيمىز. اركىم ءوز ۇلەسىن قوسىپ، ورتاق ءىستى العا سۇيرەيدى.
– كومانداڭىزدا كىمدەر بار؟ كاسىبي اكتەرلەر نەمەسە پەداگوگتەر تارتىلعان با؟
– ءبىزدىڭ باستى كوماندا – بالالار مەن ولاردىڭ اتا-انالارى. بىزدە كاسىبي ماماندار جوق، ءبىراق مەنىڭشە، ءبىزدىڭ بالالار – ءوز جولىنداعى ناعىز اكتەرلەر. ولار بار بولمىسىمەن وينايدى جانە ءار قويىلىم سايىن تاجىريبەسى ارتىپ كەلەدى. بولاشاقتا بىزگە كاسىبي اكتەرلەر مەن پەداگوگتەر قوسىلىپ جاتسا، قۋانا قارسى الامىز.
بۇعان دەيىن بىزگە تەاتر جانە كينو اكتريسالارى، قۋىرشاق تەاترىنىڭ ماماندارى كەلىپ، شەبەرلىك ساعاتتارىن وتكىزگەن. ءبىراق ازىرگە ەشكىم تۇراقتى جۇمىس ىستەۋگە كەلىسپەدى. سوندىقتان اتا-انالارمەن بىرگە ءوز بەتىمىزبەن جۇمىس ىستەپ كەلەمىز. ءار اتا-انادا ءوزىنىڭ بالاسىمەن جۇمىس ىستەۋ تاجىريبەسى بار، سول تاجىريبە بىزگە تىرەك بولدى.
– ەرەكشە ەستە قالعان جەتىستىكتەرىڭىز بار ما؟
– تەاترىمىزعا ەندى عانا ءبىر جىل تولدى، 2024 جىلدىڭ قاڭتارىندا اشىلدىق. وسى ۋاقىت ىشىندە بالالار ساحناعا شىعىپ، گاسترولدىك ساپارلارعا بارىپ، ءوز قويىلىمدارىن ءتۇرلى قالالاردا كورسەتىپ كەلەدى. ءبىز استانادا ونەر كورسەتتىك، سامارقاندقا بارىپ، «باۋىرساق» قويىلىمىن قويدىق. وندا انالار مەن بالالار ۇلتتىق كيىممەن ءسان كورسەتىلىمىنە دە قاتىستى. بۇل – ورتا ازيا فەستيۆالىنىڭ اياسىنداعى ۇلكەن وقيعا بولدى.
2024 جىلعى 20-23 ناۋرىز ارالىعىندا سامارقاندتا وتكەن ينكليۋزيۆتى فەستيۆالگە بەس ەلدەن: قىرعىزستان، تاجىكستان، وزبەكستان، قاراقالپاقستان جانە قازاقستاننان دەلەگاسيالار قاتىستى. سونداي-اق سانكت-پەتەربۋرگتىڭ قۋىرشاق تەاترى دا كەلدى. فەستيۆال داۋن سيندرومى بار ادامدار كۇنىنە وراي ۇيىمداستىرىلعان بولاتىن.
مەن سول جولى جەتى بالا مەن جەتى انانى ەرتىپ باردىم. بۇل ساپار كوپ انالارعا موتيۆاسيا بولدى. العاش رەت انالار بالاسىمەن بىرگە پوديۋمعا شىقتى، بۇل ەرەكشە اسەر سىيلاعان ءسات ەدى. كەيبىر انالار ءۇشىن بۇل – بالا كەزگى ارمانىن ورىنداۋ بولدى.
بيىل دا ءبىز سول فەستيۆالگە شاقىرتۋ الدىق، ەندى ون بالا مەن ون اتا-انادان تۇراتىن توپپەن بارامىز. تەاتر قويىلىمدارىنان بولەك، بالالار مۋزىكالىق اسپاپتا ويناپ، ەتنوستيلدەگى ءسان كورسەتىلىمىنە قاتىسادى.
ءبىزدىڭ بالالار استانادا وتكەن دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارىنا دا قاتىستى. سونداي-اق دۋبايدا وتكەن حالىقارالىق مادەنيەت، ونەر جانە سپورت فەستيۆالىنىڭ ءبىر بولىگىنە اينالدىق. بۇل – بارلىعىمىز ءۇشىن ەرەكشە تاجىريبە بولدى.
– الداعى جوسپارلارىڭىز قانداي؟ «كۇنتومي» تەاترى بەس جىلدان كەيىن قانداي بولادى دەپ ەلەستەتەسىز؟
– باستى ماقساتىمىز – ءوزىمىزدىڭ جەكە كەڭىستىگىمىز بولۋىن قالايمىز. وندا تەاتر ستۋدياسى، لوگوپەدتەر، سويلەۋ داعدىسىن دامىتۋ، ساحنالىق شەبەرلىك، ەرتەگى جانە كىتاپ تەراپياسى، ءتىپتى قىش شەبەرحاناسى دا بولماق.
ءقازىر لوگوپەدتەر بالالارمەن ونلاين جۇمىس ىستەپ ءجۇر. ءبىراق بولاشاقتا ءبىز بۇل باعىتتى دا كەڭەيتكىمىز كەلەدى. ميۋزيكل، ەرتەگىلەر مەن ساحنالىق قويىلىمدار قويۋ، بالالاردىڭ الەۋمەتتەنۋىنە جاعداي جاساۋ – باستى جوسپارلارىمىز.
بەس جىلدان كەيىن ءبىز الەم ەلدەرىنە گاسترولدىك ساپارمەن بارىپ، حالىقارالىق ساحنالاردا ونەر كورسەتىپ، باسقا ەلدەردەگى بالالارعا شابىت سىيلايمىز دەپ ۇمىتتەنەمىز.
– ينكليۋزيا تاقىرىبىمەن بەتپە-بەت كەلگەن اتا-انالارعا نە ايتقىڭىز كەلەدى؟
– بارلىعى وزىڭنەن باستالادى. ەڭ الدىمەن، قورىقپاۋ كەرەك. بالاڭدى جاسىرۋدىڭ قاجەتى جوق. قوعامدىق ورتاعا شىعۋ، جوبالارعا قاتىسۋ ارقىلى بالا الەمدى تانىپ، داميدى. بارلىق بالا – ەرەكشە. ءارقايسىسىنىڭ ءوز قابىلەتى بار. سول قابىلەتتى اشۋعا مۇمكىندىك بەرۋ – ءبىزدىڭ اتا-انا رەتىندەگى مىندەتىمىز.
– بۇل جوبا ءسىزدىڭ جانە وتباسىڭىزدىڭ ءومىرىن قالاي وزگەرتتى؟
– ءبىزدىڭ ءومىرىمىز جارقىن، قىزىقتى بولىپ كەتتى. بىزدە بوس ۋاقىت جوق. بۇل جوبا – وتباسىلىق ءىس. تەك مەن عانا ەمەس، ۇلكەن قىزدارىم دا بەلسەنە ارالاستى.
مەنىڭ ءتورت بالام بار. ەكى ۇلكەن قىزىم – 20 جانە 18 جاستا. ولار جوبانىڭ باستاۋىنان-اق كومەكتەستى. ءبىرى «نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ» جازعى لاگەرىندە جۇمىس ىستەسە، ەكىنشىسى ءۇش ماۋسىم قاتارىنان قاپشاعايدا ەرەكشە بالالارمەن جۇمىس ىستەيتىن ەرىكتى بولدى.
ءبىز ۇيدە بىرگە دايىندالدىق، ءبارىمىز بىرگە ەڭبەك ەتتىك. وسىلايشا، ءومىرىمىز مانگە، قۋانىشقا تولى بولدى.
– اڭگىمەڭىزگە راحمەت!
