الدىمەن مارات قارابايەۆ الماتى وبلىسىنداعى قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتقان «تەحنونيكول-ورتالىق ازيا» جشس-نە تيەسىلى نىسانداردى ارالادى.
ۆەدومستۆو باسشىسى ايالداعان العاشقى نىسان تالعار اۋدانىنداعى «قايرات» يندۋستريالدى ايماعى بولدى.
198،3 گەكتار اۋماقتى الىپ جاتقان يندۋستريالدى ايماقتا 12 كاسىپورىن ورنالاسقان. ولارعا 104 ملرد.تەڭگە ينۆەستيسيا تارتۋ جوسپارلانعان. ناتيجەسىندە 2563 جۇمىس ورنى قۇرىلادى دەپ كۇتىلۋدە.
مامانداردىڭ ايتۋىنشا، اعىمداعى جىلى 6 كاسىپورىننىڭ قۇرىلىس جۇمىستارى ءجۇرىپ جاتىر. سونىڭ ىشىندە بيىل 3 بىردەي زاۋىتتى ىسكە قوسۋ جوسپارلانعان. ايتا كەتەيىك، يندۋستريالدى ايماقتاعى ءۇش تاعاندى ينفراقۇرىلىممەن قامتۋ جۇمىستارى جەكەمەنشىك سەرىكتەستىك اياسىندا جۇرگىزىلىپ جاتىر.
زاۋىت قۇرىلىسىنا 321 ادام جۇمىلدىرىلعان. باس مەردىگەر -«ديال-ستروي» ج ش س.
اعىمداعى جىلى شىلدە ايىندا عيماراتتى جىلىتۋعا ارنالعان قۇرىلىس ماتەريالدارىن شىعاراتىن زاۋىتتى قولدانىسقا بەرۋ كوزدەلگەن.
سۋ جاڭا زاۋىتتىڭ الىپ جاتقان جەر كولەمى 30 گەكتاردى قۇرايدى. كاسىپكەرلەردىڭ قولىن بايلاپ وتىرعان ماسەلە، ينفراقۇرىلىممەن تىكەلەي بايلانىستى. زاۋىت باسشىلىعى وسىعان قاتىستى مينيسترلىكتەن قولداۋ كورسەتۋىن سۇرادى. مارات كارىمجان ۇلى بۇل ماسەلەنى وبلىس اكىمدىگىمەن بىرلەسىپ، شەشىمىن شىعاراتىنىن ايتتى.
مينيستر بەت بۇرعان كەلەسى نىسان زارەچنىي اۋىلىنداعى «دورپلاست-ينۆەست» ج ش س بولدى.
«Dorplast-invest Production Company» ج ش س – تۇرمىستىق جانە وندىرىستىك ماقساتتاعى پوليمەر بۇيىمدارىن شىعاراتىن زاماناۋي، قارقىندى دامىپ كەلە جاتقان كاسىپورىن. «قتج» ۇك» اق كاسىپورىندارى ءۇشىن جول قۇرىلىمىنىڭ ەلەمەنتتەرىنىڭ جەتەكشى جەتكىزۋشىسى بولىپ تابىلادى.
بۇل ءوندىرىس وشاعىنداعى جىلدىق ءونىم كولەمى مولشەرىنىڭ تومەندەۋى، وتاندىق ونىمگە دەگەن نارىقتاعى سۇرانىستىڭ ازايۋى بۇگىنگى كۇنى زاۋىتتىڭ جۇمىسىن كەنجەلەتىپ تۇر. ارتۋر حاچاترياننىڭ ءۋاجىن تىڭداعان ۆەدومستۆو باسشىسى ونى جەكە قابىلداۋىنا جازىپ الدى، سۇراق اۋقىمدى بولعاندىقتان جاۋاپتى سالا وكىلدەرىمەن بىرگە وتىرىپ تالقىلاۋعا شاقىردى.
«بۇعان قاتىستى كەڭىنەن تالقىلاۋ قاجەتپىز. سىزدەردى بەيسەنبى كۇنى جەكە قابىلداۋىمدا كۇتەمىن. سول جەردە اقىلداسايىق»، - دەدى مارات قارابايەۆ.
كۇننىڭ العاشقى بولىگىندە قوس كاسىپورىننىڭ جاي-كۇيىمەن تانىسقان مارات كارىمجان ۇلى وبلىستىق اكىمدىك عيماراتىندا وڭىردەگى باسقارما باسشىلارى جانە سالالىق كاسىپكەرلەرمەن، سونداي-اق ءوڭىر تۇرعىندارىمەن كەزدەسۋ وتكىزدى.
باس قوسۋدا العاش بولىپ ءسوز العان الماتى وبلىسىنىڭ اكىمى مارات ەلەۋسىز ۇلى، ءمينيستردىڭ بۇل ءىس-ساپارى ايماق ءۇشىن اسا ماڭىزدى ەكەنىن، اۋقىمدى جوبالاردى جانداندىرۋعا ۇلەس قوساتىنىن تىلگە تيەك ەتتى.
ارتىنشا، كاسىپكەرلىك جانە يندۋستريالدى-يننوۆاسيالىق دامۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى قۋانىش باقىت ۇلى بايانداما جاسادى.
ول ءوز سوزىندە، وبلىستا جالپى اۋدانى 1،5 مىڭ گەكتار بولاتىن 4 يندۋستريالدى ايماق بارىن، وندا قۇنى 140 ملرد. تەڭگەنىڭ 13 جوباسى ىسكە اساتىنىن ايتتى. الايدا بۇل ماڭدى جارىق پەن سۋمەن جابدىقتاۋ جۇمىستارى تولىق جۇرگىزىلمەگەن. وسىعان بايلانىستى قارجىلىق قولداۋ كورسەتۋدى سۇرادى.
مينيستر ءوز كەزەگىندە قاجەتتى قۇجاتتاردى جىلدام دايىنداۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتتى. ۇلگەرمەگەن جاعدايدا ينرفاقۇرىلىمدى قارجىلاندىرۋ 2024 جىلعا قالدىرىلاتىنىن اشىپ ايتتى.
جيىندا ءسوز بولعان كەلەسى ماسەلە، كۇرە جولدىڭ تاعدىرىنا بايلانىستى بولدى.
الماتى وبلىسى جولاۋشىلار كولىگى جانە اۆتوموبيل جولدارى باسقارماسىنىڭ باسشىسى الماس باتانوۆ سالاعا قاتىستى ستاتيستيكانى سويلەتىپ، ماسەلەنى ورتاعا سالدى.
الماس باتانوۆ مينيسترگە قازىرگى ۋاقىتتا ق ر يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ مينيسترلىگى "قتج" اق اتىنان الماتى ستانسياسىنىڭ تەمىرجول تورابىن اينالىپ ءوتىپ، "جەتىگەن-قازبەك-بەك" اينالما تەمىرجول جەلىسىن سالۋ جوباسىن ىسكە اسىرىپ جاتقانىن جانە ءوزى باسقاراتىن باسقارما وبلىس ورتالىعىنىڭ باس جوسپارىندا كوزدەلگەن قونايەۆ قالاسىن اينالىپ وتەتىن ترانزيتتىك تەمىرجولدى كوشىرۋ ماسەلەسىن پىسىقتاپ جاتقانىن ايتتى.
– 2 ستراتەگيالىق ماڭىزدى جوبالاردى دامىتۋ ءۇشىن ءبىز جوعارىدا اتالعان جوبالاردىڭ كولىك ينفراقۇرىلىمى نەگىزىندە الماتى وبلىسىندا مۋلتيمودالدى كولىك-يندۋستريالىق-ساۋدا حابىن قۇرۋدىڭ تۇجىرىمدامالىق جوسپارىن ىسكە اسىرۋ بويىنشا جۇمىس توبىن جاساقتادىق. وسى جوبانى ىسكە اسىرۋعا بايلانىستى ماسەلەلەردى جان-جاقتى شەشۋ ءۇشىن، ەگەر ءسىز ءبىزدىڭ جۇمىس توبىمىزعا مينيسترلىك وكىلىن قوسىپ بەرسەڭىز جاقسى بولار ەدى، – دەدى الماس باتانوۆ.
– الماتى وبلىسىنىڭ ورتالىعى قونايەۆ قالاسىنان وتەتىن تەمىر جولدى قالانىڭ سىرتىنا شىعارۋ ماسەلەسىن كوتەرىپ وتىرسىزدار. بۇگىنگى كۇنى قونايەۆ قالاسىنىڭ دامۋ جوسپارى ازىرلەنۋدە. جالپى تەمىر جول جۇيەسىن قالانىڭ سىرتىنا شىعارۋعا كەلىسەمىز.
ءبىراق ەكىنشى ماسەلە تۇر. بۇل الماتى قالاسىنىڭ اينالما تەمىر جولىن قۇرۋ ماسەلەسى بار. وعان قاتىستى تەحنيكالىق-ەكونوميكالىق نەگىزدەمەنى جاساي باستادىق. ەندىگى سۇراق، وسى جوبانىڭ شەڭبەرىندە جاسايمىز با، الدە جەكە جوبا رەتىندە قاراستىرامىز با؟
– ءبىزدىڭ ويىمىزشا بۇل جەكە جوبا بولادى. ويتكەنى، قونايەۆ قالاسىنىڭ ىشىنەن تەمىر جولدى شىعارامىز دەپ قولداعى جوبانى توقتاتپاۋىمىز كەرەك. ەكىنشىدەن، قونايەۆتاعى تەمىر جولعا قاتىستى جۇمىسقا جەكە ينۆەستورلار دا قىزىعۋشىلىعىن تانىتىپ وتىر. بۇل ىسكە قاتىستى ءالى دە تالداۋ جۇرگىزىلەتىن بولادى، – دەدى مينيستر مارات كارىمجان ۇلى.
كەزدەسۋ بارىسىندا وبلىستىق قۇرىلىس باسقارماسى باسشىسىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى ايان ءسابيت ۇلى مەردىگەرلەردەن دايىن ءۇي ساتىپ الۋعا قاتىستى ويىن ءبىلدىرىپ، بۇل ۇسىنىستى قولداۋىن سۇرادى.
مينيستر بۇل ويدى قۇپتاپ، الداعى ۋاقىتتا وبلىس اكىمدىكتەرى مەردىگەر كومپانيالاردان ۇيلەردى ءوز بالانسىنا وتكىزۋ ءۇشىن ساتىپ الاتىنىن ايتتى.
ال جالپى بيىلعى جىلى جالدامالى تۇرعىن ۇيگە 100 ملرد.تەڭگە، «باقىتتى وتباسى» جانە «شاڭىراق» باردارلاماسىنا 163 ملرد. تەڭگە قاراستىرىلعان.
ايماقتاعى باسقارما باسشىسىنىڭ ءوز اۋزىنان تۇيىتكىلدى ماسەلەنى ەستىپ، وعان ءوز تاراپىنان تۇشىمدى جاۋاپ بەرگەن مارات قارابايەۆ قاراساي اۋدانى، اباي اۋىلىندا ورنالاسقان «KZ Recycling» جشس-گىن بەتكە الدى.
2003 جىلى اشىلعان كاسىپورىن ورتالىق ازياداعى قاعاز ونىمدەرى مەن گوفرلەنگەن كارتوننىڭ ءىرى ءوندىرۋشىسى بولىپ تابىلادى. مۇندا 842 ادام ەڭبەك ەتەدى. جىلىنا 100 مىڭ توننا 50 ءتۇرلى ءونىم شىعارادى.
زاۋىت باسشىلىعىنىڭ ەندىگى ارمانى وندىرىسكە قاجەت قۇرىلعىلاردى الۋ. وعان 10 ملن. 183 مىڭ ەۋرو قارجى قاجەت. ايتۋلارىنشا كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ قورىنا ليزينگكە ءوتىنىش بەرگەن.
قوراپ ءوندىرىسىن كوزبەن كورگەن ق ر يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ ءمينيسترى تەمىر-بەتون شىعاراتىن «پك التىن تاعا» جشس-نە باردى.
ءوندىرىس ايلاعىندا 29 بلوكتان تۇراتىن زاۋىت قۇرىلىسى جۇرگىزىلەدى. بۇگىنگى كۇنى مۇندا 8 نىسان سالىنىپ جاتىر. قازىرگى كەزدە كومپانيا باسشىلىعى قۇرىلىسقا 40 ملرد تەڭگەدەن استام قارجى جۇمساعان. قالعان نىسانداردى سالۋ ءۇشىن مەملەكەتتەن قولداۋ قاجەت ەكەنىن العا تارتتى.
– كاسىپكەرلىككە قولداۋ كورسەتۋ ءبىزدىڭ باستى مىندەتىمىز. سىزدەر بىزگە قانشا قارجى كەرەك ەكەنىن ناقتى ەسەپتەپ بەرسەڭىزدەر. ءبىز قاراستىرايىق. ءبىر ايتا كەتەرلىگى بۇل قارجىنى سىزدەرگە 9 پايىزدىق مولشەرلەمەن نەسيە رەتىندە بەرۋدى قاراستىرۋعا بولادى، – دەدى مينيستر مارات قارابايەۆ.
ودان شىعىپ، مارات كارىمجان ۇلى ەلدەگى جالعىز «الماتى تۇرمىستىق تەحنيكا زاۋىتىنا» باردى. زاۋىت نەگىزىنەن گاز جانە ەلەكتر پليتاسى، اس ءۇي سورعىشىن شىعارادى. الداعى ۋاقىتتا تەليەۆيزور جانە كىر جۋاتىن ماشينا شىعارۋدى قولعا الماق. بۇگىنگى كۇنى جىلدىق قۋاتى 50 مىڭ ءونىم وندىرۋگە قاۋقارلى، كەلەر جىلى بۇل كورسەتكىشتى 100 مىڭعا جەتكىزۋ كوزدەلگەن.
سونىمەن قاتار، ءار ءۇش جىل سايىن زاۋىتتىڭ قۇرىلىمىن كەڭەيتىپ، قوسىمشا كاسىپورىن اشۋ جوسپارلانعان. ايتا كەتەيىك، «الماتى تۇرمىستىق تەحنيكا زاۋىتىنىڭ» ەڭ ءبىر ەرەكشەلىگى مۇنداعى مامانداردىڭ بارلىعى جەرگىلىكتى تۇرعىندار.
