قازاقستاننىڭ دەپوزيتتەرگە كەپىلدىك بەرۋ قورى (قدكبق) ليسەنزياسىنان ايىرىلعان بانكتەردىڭ سالىمشىلارىنا قاتىستى ماڭىزدى اقپاراتپەن ءبولىستى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
ەگەر بانك ليسەنزياسىنان ايىرىلعان بولسا، زاڭ بويىنشا دەپوزيتتەرگە كەپىلدىك بەرۋ قورىنان ءبىر جىل بويىندا بانك سالىمشىلارى نەمەسە بانك كارتاسىن ۇستاۋشىلار وتەماقى الا الادى. الايدا، ەگەر وسى شەكتى مەرزىمنەن كەشىگىپ، تۇتىنۋشى بانكتەگى جيناعىن الىپ ۇلگەرمەگەن جاعدايدا نە بولادى؟.. قور ماماندارىنىڭ جاۋابى تومەندەگىدەي.
"بۇگىنگە دەيىن تاراتىلاتىن توعىز بانكتىڭ سالىمشىلارى ءالى دە تولەم الۋعا ءوتىنىش بەرە الادى"، - دەيدى قدكبق باسپا ءسوز قىزمەتى.
ەگەر بانك ليسەنزيادان ايىرىلعان بولسا، قدكبق 35 جۇمىس كۇنىنەن كەشىكتىرمەي سالىمشىلارعا وتەماقى تولەۋدى باستايدى. تولەم اگەنت-بانك ارقىلى ءبىر جىل بويىندا جۇرگىزىلەدى. بۇل فۋنكسيا تاراتىلاتىن بانك سالىمشىلارىنىڭ وتىنىشتەرىن قابىلداۋ جانە قدكبق-دان وتەماقى تولەۋ ءۇشىن قولدانىستاعى ەكىنشى دەڭگەيدەگى بانكتەردىڭ بىرىنە بەرىلەدى.
قازىرگى ۋاقىتتا توعىز بانك، ونىڭ ىشىندە Tengri Bank، Capital Bank Kazakhstan، Asia Credit Bank، استانا بانكى دە تاراتىلىپ جاتىر. ولاردىڭ ءارقايسىسىنىڭ سالىمشىلارىنا تولەۋى ءتيىس تولەمدەر مەرزىمى اياقتالدى جانە تالاپ ەتىلمەگەن وتەم سومالارى سالىمشىلاردىڭ بجزق-داعى جەكە زەينەتاقى شوتتارىنا اۋدارىلدى. الايدا، سالىمشىنىڭ ۋاقىتىندا تولەم الۋعا ءوتىنىش بەرە الماۋىنا قاتىستى دالەلدى سەبەبى بولعان جاعدايدا، قدكبق بجزق-دان اقشانى قايتارىپ، ونى سالىمشى شوتىنا اۋدارىپ بەرە الادى.
ايتا كەتسەك، قدكبق 2022 جىلدىڭ مامىر ايىنان باستاپ ەرىكتى زەينەتاقى جارنالارى رەتىندە سالىمشىلاردىڭ بجزق-داعى جەكە زەينەتاقى شوتتارىنا تالاپ ەتىلمەگەن وتەم سومالارىن اۋدارا باستادى.
بىرىنشىدەن، بجزق-عا اۋدارىلعان قاراجات زەينەتاقى جارنالارى سياقتى تارتىپپەن ينۆەستيسيالانادى ءارى ينۆەستيسيالاۋ ناتيجەلەرى بويىنشا ينۆەستيسيالىق كىرىس ەسەپتەلەدى، بۇل ۇزاق مەرزىمدى پەرسپەكتيۆادا سالىمشىلار ءۇشىن ءتيىمدى.
ەكىنشىدەن، بۇل شەشىم، تاجىريبە كورسەتكەندەي، سالىمشىلار تالاپ ەتە بەرمەيتىن شاعىن سومالار ماسەلەسىن شەشۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ارينە، بجزق-دا اۋدارىلعان سومالارعا سالىق سالىنبايدى.
ەرىكتى زەينەتاقى جارنالارىن اۋداراتىن شوتتار بولماعان جاعدايدا بجزق-دا ول اۆتوماتتى تۇردە اشىلاتىنى ناقتىلانادى. بۇل رەتتە جارنالار جسن جانە وزگە دە سايكەستەندىرۋ دەرەكتەرى بجزق بازاسىنداعى دەرەكتەرگە سايكەس كەلەتىن سالىمشىلارعا عانا اۋدارىلادى، ايتپەسە زەينەتاقى قورى بۇل تولەمدەردى ەسەپكە الۋدان باس تارتادى. وسىنداي سالىمشىلاردىڭ كەشىگىپ جەتكەن وتىنىشتەرىن دالەلدى سەبەپتەر بولعان جاعدايدا قازاقستاننىڭ دەپوزيتتەرگە كەپىلدىك بەرۋ قورى قارايدى.
سونىمەن، تولەم مەرزىمى اياقتالعاننان كەيىن تاراپ كەتكەن بانك شوتىنداعى اقشانى قالاي الۋعا بولادى؟
ەگەر وتەماقى تولەۋ مەرزىمىنەن كەشىگۋدىڭ دالەلدى سەبەپتەرى بولسا، اقشانىڭ قايتارىلۋى مۇمكىن. دالەلدى سەبەپتەر تىزبەسى زاڭنامالىق دەڭگەيدە ايقىندالادى، وعان مىنالار كىرەدى:
- سالىمشىنىڭ اسكەري قىزمەتكە قابىلدانۋى؛
- سالىمشىنىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنان تىس جەردە بولۋى.
- سالىمشىنىڭ مۇراسىن قابىلداۋ جانە مۇرانى الۋعا نەمەسە اشۋعا بايلانىستى باسقا دا سەبەپتەر.
- سالىمشىنىڭ باس بوستاندىعىنان ايىرۋ ورىندارىندا بولۋى.
- سوت بەلگىلەگەن وزگە دە ءمان-جايلار.
بۇلاردى راستاۋ ءۇشىن قانداي قۇجاتتار سۇرالادى:
- اسكەري ەسەپكە الۋ قۇجاتتارى نەمەسە اسكەري قىزمەتتى وتەپ جاتقانىن راستايتىن مالىمەتتەر قازاقستان رەسپۋبليكاسى ازاماتىنىڭ شەكارادان وتكەنى تۋرالى بەلگىسى بار ءتولقۇجاتى نەمەسە ەلدەن تىس جەردە بولۋ فاكتىسىن راستايتىن وزگە دە قۇجاتتار؛
- مۇرانى قابىلداۋ، مۇرانى الۋ نەمەسە اشۋ قۇجاتتارى، ونىڭ ىشىندە سوت اكتىلەرى؛
- سوت ۇكىمىن، جازاسىن وتەۋ نەمەسە جازادان بوساتۋ تۋرالى قۇجاتتى ۇسىنۋ قاجەت؛
- سوت بەلگىلەگەن وزگە دە ءمان-جايلار تولەمنىڭ بەلگىلەنگەن مەرزىمىندە ارىز بەرۋگە كەدەرگى كەلتىرگەن باسقا ءمان-جايدىڭ تۋىنداۋىن انىقتايتىن سوت شەشىمىمەن راستالادى.
سونىمەن، بارلىق وتىنىشتەر قدكبق-دا جازباشا تۇردە قابىلدانادى. ءوتىنىشتى تولتىرۋ ۇلگىسى اتالعان قوردىڭ رەسمي سايتىندا قولجەتىمدى. قۇجاتتار توپتاماسىن وتىنىشپەن بىرگە قدكبق-عا جەكەلەي تاپسىرۋ قاجەت: الماتى قالاسى، ايتەكە بي كوشەسى، 67، استانا قالاسى، عابدۋللين كوشەسى، 18 ءۇي.
