قازاقستان Chevron ارقىلى كييەۆكە ىقپال جاساپ كورمەكشى - DALA INSIDE

Dalanews.kz 01 جەل. 2025 12:46

Chevron مۇناي-گاز الپاۋىتى كاسپيي مۇناي قۇبىرى جۇيەسىنىڭ نوۆوروسسييسكىدەگى مۇنايدى سىرتقا شىعارىپ قۇيۋ قوندىرعىسىنىڭ (ۆپۋ) جارىلۋىنا قاتىستى جەدەل تۇردە جابىق كونسۋلتاسيالار وتكىزە باستادى. شيەۆرون 50 پايىز ۇلەسىن ۇستاپ وتىرعان «تەڭىزشيەۆرويل» بىرىككەن كاسىپورىنىنىڭ مۇناي ەكسپورتى بويىنشا جىلدىق جوسپارى ءبىرشاما ورىندالماي قالۋ ءقاۋپى بار دەيدى، DALA INSIDE دەرەككوزى.

بۇگىن كتك ەكسپورت بويىنشا جۇمىسىن تولىق توقتاتتى. ال تشو جەر استىنان شىعىپ جاتقان مۇنايدى قوسىمشا رەزەرۆۋارىنا قۇيا تۇرۋعا ءماجبۇر.

ەندى 2026 جىلعى مۇناي ەكسپورتىنىڭ جاعدايى مۇلدە بۇلىڭعىر. كولەمنىڭ ءبىرازىن ترانسكاسپييلىك اقتاۋ-باكۋ باعىتىنا اۋىستىرۋ ماسەلەنى شەشپەيدى، ول بار بولسا 10 ميلليون توننانى جابا الادى جانە تاسىمالداۋ قۇنىن ءۇش ەسەگە ارتتىرماق. سول ءۇشىن Chevron-Exxon دۆۋيمۆيراتىنىڭ ءلوببيى كاپيتولييگە جاقىن سەناتورلار ارقىلى كييەۆكە ەسكەرتۋ جاساۋدى دۇرىس دەپ شەشتى.

«ۋكراينا پرەزيدەنتى زەلەنسكييدىڭ وفيسىنەن ەندى كتك ينفراقۇرىلىمىنا تيىسپەيمىز دەگەن بەيرەسمي گارانتيا سۇراتىلماق. Chevron مەن Exxon باسشىلارى قالاي بولعاندا دا وسى اپتادا ترامپپەن جۇزدەسۋگە نەمەسە تەلەفونمەن تىلدەسۋگە تىرىسىپ باعادى. سەناتورلاردى، جالپى كونگرەستى بارىنشا وسى پروسەسكە ارالاستىرۋ جوسپارلانعان. قازاقستان ءوز تاراپىنان شيەۆروننىڭ بۇل باستاماسىن قولداپ وتىر. بەيرەسمي كومەكتەسەتىنى انىق. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، ۆاشينگتون كييەۆكە «ەندى كتك قۇبىرىنا تيىسپە» دەگەن قاتاڭ سيگنال بەرۋ ءتيىس. لوببيستەر وسىنى كوزدەپ وتىر»، - دەيلى، دەرەككوز.

كييەۆ ۆاشينگتوندى تىڭداي ما؟ كتك-عا شابۋىل ەڭ الدىمەن رەسەيدىڭ قۋاتىن ازايتۋ ەمەس، باتىس كاپيتالىنا جاسالعان سيگنالدى قىسىم ەكەنى انىق. بولاشاق بەيبىتشىلىك كەلىسىمىندە كييەۆتىڭ ءوز پوزيسياسىن جاقسارتۋ جولىنداعى ەڭ ءتيىمدى رىچاگى وسى كتك قۇبىرى. ەگەر اقش بەيبىت كەلىسسوزدەر بارىسىندا ۋكراينانىڭ پوزيسياسىن قولداماسا، وندا امەريكان مۇناي كومپانيالارىنىڭ ەكسپورتى زارداپ شەگەدى دەگەن ەمەۋرىن. ونى ۆاشينگتون دا، بريۋسسەل دە جاقسى ءتۇسىندى. ەندىگى دوپ ترامپتىڭ قولىندا.

بۇل جولى ۋكراينا كاميكادزە كاتەر ارقىلى نىسانالى سوققى جاساپ، ءۇش ۆپۋ-دىڭ ءبىرىن جانە ەڭ قۋاتتى، جۇمىس جاساپ تۇرعان ۆپۋ-2 قۇرىلعىسىن جارىپ جىبەردى. ەندى كتك-نىڭ تانكەرلەرگە مۇناي قۇيۋ ينفراقۇرىلىمىندا تەك ەكى ۆپۋ عانا قالىپ وتىر. ونىڭ ءبىرى، ۆپۋ-3 كىشكەنتاي جانە توقتاماي جۇمىس ىستەگەن جاعدايدا جىلىنا 36 ميلليون توننا عانا مۇنايدى تانكەرگە قۇيا الادى. ۆپۋ-1 ۇزاق ۋاقىت جوندەۋدە تۇردى. ەندى ەكسپورتتىڭ كۇندەلىكتى كولەمىنە شىعۋ ءۇشىن ونى تەز ارادا ىسكە قوسۋ قاجەت.

كاسپيي قۇبىر كونسورسيۋمى ۆپۋ-1 جانە ۆپۋ-2 قۇرىلعىلارىن كەلەسى جىلى جاڭارتۋدى جوسپارلاپ وتىرعان. بۇل قۇرىلعىلار قازىرگى ۋاقىتتا بىرىككەن اراب امىرلىكتەرىندەگى Drydocks World Dubai كەمە جوندەۋ زاۋىتىندا جاسالىپ جاتىر. ءقازىر بۋيدىڭ قوندىرماسىنىڭ ىشىنە كابەل توسەۋ جانە گەرمەتيزاسيالاۋ، ليۋك قاقپاقتارىن كەلتىرۋ مەن دانەكەرلەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. سونداي-اق ءوندىرۋشى سۋاستى قۇبىر جەلىلەرىنىڭ سوڭعى مانيفولدتارىنا ارنالعان قۇبىرلاردى سىناقتان وتكىزۋدى اياقتادى. كتك-نىڭ قولدانىستاعى ۆپۋ-لارىن موناكودا ورنالاسقان IMODCO كومپانياسى جاساعان ەدى. ولار 2001 جىلى پايدالانۋعا بەرىلىپ، ىسكە قوسىلدى. ال قوسالقى ۆپۋ-3 2014 جىلى پايدا بولدى. ەندى كتك ءۇشىن جاڭا ۆپۋ-لاردى قوندىرۋ قيىن بولادى. ول ءۇشىن سوعىس اياقتالۋى ءتيىس نەمەسە ۋكراينا كتك ينفراقۇرىلىمىنا سوققا جاسامايمىن دەگەن گارانتيا بەرۋى كەرەك. ءقازىر مۇنىڭ ەكەۋى دە جوق.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار