«قازاۆتوجول» ۇك» اق الماتى وبلىستىق فيليالىنىڭ ديرەكتورى بولاتبەك ايتبايەۆتىڭ حابارلاماسىن تىڭداعاننان كەيىن قانات بوزىمبايەۆ ءوزىنىڭ ءبىرقاتار ۇسىنىستارىن ءبىلدىردى. الماتى – بىشكەك جولىنىڭ «التىن ورتا» بازارى تۇسىنداعى ۋچاسكەسى اسفالتتىڭ تومەنگى جابىنى توسەلگەن، ياعني تەگىس ەمەس قالپىمەن ۋاقىتشا پايدالانۋعا بەرىلەتىن بولادى. بۇل رەتتە وبلىس اكىمى جولدى ءبىر ايدىڭ ىشىندە ىسكە قوسۋدى، ال اسفالتتىڭ ۇستىڭگى سوڭعى جابىنىن كوكتەمدە توسەپ ءبىتىرۋدى تاپسىردى. وسىعان بايلانىستى قانات بوزىمبايەۆ فيليال باسشىسىنا بۇل جونىندە حالىققا كەڭىنەن ءتۇسىندىرۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتتى. سول سياقتى باكاد قيىلىسىنا دەيىنگى جول بولىگىن 5 جولاقتى ەتۋدى قاراستىرۋدى ۇسىندى.
سونىمەن بىرگە وسى كەزدەسۋ بارىسىندا قانات الدابەرگەنۇلىنا باكاد قۇرىلىسىنا قاتىستى جوبالار دا تانىستىرىلدى. وسى ورايدا وبلىس اكىمى الداعى ۋاقىتتا جوبا قۇرىلىسىنا قاتىستى تاپسىرىس بەرۋشىلەر مەن مەردىگەر ۇيىمداردىڭ وكىلدەرى جانە ىلە، جامبىل، تالعار اۋداندارى اكىمدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن جيىن وتكىزىپ، جول ماسەلەسى كەڭىنەن تالقىلاناتىن ايتتى.
بۇدان ءارى «Kagazy Recycling» جشس-نىڭ وندىرىستە پايدالانىلعان قالدىق سۋلارىنىڭ جيناقتالۋىنان ماڭايعا جايىلىپ، اسىرەسە «اسىل ارمان» تۇرعىن ءۇي كەشەنى تۇرعىندارىن مازالاپ وتىرعان جاعىمسىز ءيىستى بولدىرماۋ ماسەلەسى دە تالقىلاندى. مەكەمە وكىلى كۇنىنە 1800 تەكشە مەتر سۋ پايدالانىلاتىنىن جانە تازارتۋ قۇرىلعىسى ورناتىلعانىمەن، پايدالانىلعان سۋدىڭ 40 پايىزى قايتا قولدانىلىپ، ال 60 پايىزى شىعارىندى بولىپ وتىرعانىن ايتتى. وبلىس اكىمىنىڭ ايتۋىنشا، بۇگىنگى ءححى عاسىردا زاماناۋي تەحنولوگيا ونىدىرىستە قولدانعان سۋدى تولىعىمەن قايتا تازارتىپ، پايدالانۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
– سۋدى قاجەتتى دەڭگەيدە، ساپالى كولەمدە تازارتاتىن قۇرالدار ساتىپ الىڭىزدار. ارينە، مۇنداي وزىق تەحنولوگيانى ەنگىزۋ ۇلكەن قارجىنى تالاپ ەتۋى مۇمكىن. بۇل ءۇشىن كاسىپورىنعا جەرگىلىكتى ورگان تاراپىنان قانداي قولداۋ كەرەك؟ ءالى دە بۇل ماسەلەنى جان-جاقتى زەرتتەيىك. قالاي دەگەندە دە تۇرعىندار ءۇشىن بۇل ماسەلەنى ءتيىمدى شەشۋىمىز كەرەك، – دەدى قانات بوزىمبايەۆ.
ساپارىنىڭ سوڭىندا وبلىس اكىمى «انتيگەن» عىلىمي-وندىرىستىك كاسىپورنىندا بولىپ، ونىڭ ۆاكسينا ءوندىرۋ ىسىندەگى جاڭالىقتارىمەن تانىستى. مەكەمە ديرەكتورى نۇرلان احمەتسادىقوۆتىڭ ايتۋىنشا، 1998 جىلدان ۆەتەريناريا سالاسى باعىتىندا جۇمىسىن باستاعان كاسىپورىن سوڭعى بىر-ەكى جىل كولەمىندە مەديسيناعا بەت بۇرعان. بيىل "QazVac" ۆاكسيناسىن قۇيۋ مەن جاڭا جەلىنى ىسكە قوسۋعا ارنالعان قۇرال-جابدىقتاردى مەملەكەت قاراجاتىنان ساتىپ العان، وعان «جەتىسۋ» اكك ارقىلى جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن 420 ملن. تەڭگە ءبولىندى. 2021 جىلعى تامىز ايىندا زاۋىت "QazVac" ۆاكسيناسىن قۇيۋعا ارنالعان جەلىنى تەستىلىك رەجيمدە ىسكە قوستى، 300 مىڭ دوزاعا ارنالعان 3 ۆاليداسيالىق سەريا ازىرلەندى. قۇرال-جابدىقتار گەرمانيا، يتاليا، قىتايدان جەتكىزىلدى. ەندى كوروناۆيرۋستان باسقا 4 ءتۇرلى سىرقاتقا قارسى ۆاكسينا ءوندىرۋ جوباسىن ۇسىنىپ وتىر. مەكەمەنىڭ ءوندىرىس پروسەسىمەن تانىسقان وبلىس اكىمى قانات بوزىمبايەۆ بىرلەسىپ جۇمىس ىستەۋگە نيەتتى ەكەنىن ايتتى.
