مارافون بويى الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى NISء-تىڭ ۇلى جەڭىسكە ارنالعان ونلاين فورماتتا مايدان جانە تىل ارداگەرلەرىمەن كەزدەسۋ، «ۇلى جەڭىسكە تاعزىم» ەرلىك ساباقتارى ءوتىپ، «مەنىڭ وتباسىمنىڭ ارداگەر باتىرى» زەرتتەۋ جوبالارىنىڭ قورىتىندىسى جاريالاندى. قاشىقتان «ول كۇندەردىڭ داڭقى وشپەيدى» ءان چەللەندجى، «مەن باتىردىڭ ۇرپاعىمىن» ارت چەللەندجى، «ۇلى جەڭىستى جىرلايمىز» كوركەمسوز وقۋلارى كوپتىڭ قىزىعۋشىلىعىن تۋدىردى.
ءار مەكتەپتە وقۋشىلار وتباسى مۇراعاتىندا ساقتالعان مايدان حاتتارى مەن سۋرەتتەرىن كورسەتكەن «سوعىس تۋرالى مونولوگ»، «مايداننان حات»، «وتتى جىلدار جاڭعىرىعى – وتباسىمدا» دەرەكتى فيلمدەرى دايىندالدى. قازاقستاننىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندەگى سوعىسقا قاتىستى جەكە مۇراعاتتار كوتەرىلدى. دالا پوشتاسىنان جولدانعان ءاربىر سارعايعان ءۇشبۇرىش حاتتا بەيبىت ءومىر تۋرالى ارماندار مەن جوسپارلار، ءۇي ءىشى جانە جان دوستارمەن حابار الماسۋ، تۋعان جەرىنە دەگەن ساعىنىش جاتىر.
نۇر-سۇلتان قالاسى فيزيكا-ماتەماتيكا باعىتىنداعى نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىنىڭ وقۋشىسى دامير بەكەنوۆتىڭ اتاسى قادان بەكەنوۆ بەرليندى الۋعا قاتىسقان. قاراعاندى قالاسىنداعى نزم-نەن ميراس داۋىتقازىنىڭ اتاسى، اسكەري دارىگەر ءشارىپ سەكسەنوۆ مايدان دالاسىندا 15 500-دەن استام وتا جاساپتى.وسكەمەندىك زياتكەر الديار اۋباكيروۆتىڭ اتاسى ماحمەت قايىربايەۆقا كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعى بەرىلدى. تاراز قالاسىنداعى نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەپ ءمۇعالىمى ەلميرا اكيموۆانىڭ اكەسى، ۇستاز تۇرسىن اكيموۆ سۇم سوعىس باستالىسىمەن ءوز ەركىمەن مايدانعا اتتانعان. الماتىلىق حيميا-بيولوگيا باعىتىنداعى مەكتەپتىڭ وقۋشىسى بوگدان ميرونوۆتىڭ اتاسى گريگوريي ميرونوۆ لادوگا كولىنىڭ ايگىلى «ءومىر جولىمەن» لەنينگراد بلوكاداسىنا ازىق-تۇلىك جەتكىزگەن. قوستانايداعى زياتكەرلىك مەكتەپ وقۋشىلارى ديار مەن سانجار كۋستاۆلەتوۆتەر اتاسى ابدراحمان كۋستاۆلەتوۆ ءوزىنىڭ ۇلى احمەتبەكتى اتقىشتار مەكتەبىندە كەزدەستىرگەن تۋرالى ەستەلىك ساقتالعانىن ايتادى. ەلورداداعى فيزيكا-ماتەماتيكا باعىتىنداعى زياتكەرلىك مەكتەپتەن باتىرحان سارسەنوۆتىڭ اتاسى شامسۋتدين سارسەنوۆ كەڭەس بارلاۋشىلارى قۇرامىندا تەگەران كونفەرەنسياسىندا «ۇلكەن ۇشتىك» كوشباسشىلارىنىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتتى. «بىلىمگە ۇمتىلىڭىزدار!» – شىمكەنتتىك فيزيكا-ماتەماتيكا باعىتىنداعى مەكتەپ وقۋشىسى ابىلاي كەڭەستىڭ اتاسى اناس اليموۆ نەمەرەلەرىنە وسىنداي وسيەت قالدىردى. جەڭىس مارافونى كەزىندە وتباسى مۇراعاتىنداعى اسەرلى، جان تەبەرىنتەر جۇزدەگەن بىرەگەي وقيعا باياندالدى.
سوعىس جىلدارىندا ورال قالاسىنىڭ ءۇش اەرودرومىنان ايگىلى ۇشقىشتار حيۋاز دوسپانوۆا مەن لەونيد بەدا اۋەگە كوتەرىلگەن، ءبىرىنىڭ ورنىندا ءقازىر نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەبى بوي كوتەرگەن. دەنساۋلىعىنا بايلانىستى مايدان قاتارىنا الىنباعان ادىلبەك دەمەسىنوۆ بار مۇلكىنە اسكەري ۇشاق ساتىپ الىپ، تىلدا ناعىز ەرلىگىمەن تانىلعان.
يۆان سۋسانين اتىنداعى كوسترومالىق مۇراجايدا 53ء-شى سۋسانين رەتىندە بايشىعان بەكتۇرلييەۆ اتى تۇر، ونىڭ ەرلىگىنىڭ ارقاسىندا قازاقستاننىڭ باتىسىندا گۋريەۆ مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىنا بارا جاتقان جاۋ دەسانتى جويىلعان، اتى اڭىزعا اينالعان اقساقال – ورالدىق زياتكەرلىك مەكتەپ وقۋشىلارى ءالي مەن مەرەي ەسەنگەلديندەردىڭ اتاسى. 9 مامىر كۇنى پاۆلودارلىق زياتكەر ارۋجان حالىقوۆانىڭ اپاسى، تىل ارداگەرى كۇلجاۋپار قوجانوۆاعا رەسەي فەدەراسياسىنىڭ پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين اتىنان «ۇلى وتان سوعىسىنداعى جەڭىسكە 75 جىل» مەرەيتويلىق مەدالى تابىستالدى. قاراعاندى قالاسىنداعى نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىنىڭ «مەيىرىمدىلىك كوپىرى» ەرىكتىلەر كلۋبى جۇرگىزگەن الەۋمەتتىك-زەرتتەۋ قورىتىندىسى بويىنشا «مەنىڭ تاعدىرىمداعى سوعىستىڭ قالدىرعان ىزدەرى» اتتى جيناعى جارىق كوردى. ورالداعى نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىندە وتكەن «كەستەلi ورامال» اكسياسى كەزىندە وقۋشىلار مەن مۇعالىمدەر سوعىس پەن تىلدا تەر توككەن ارداگەر تۋىستارىنىڭ اتىن كەستەلەپ جازدى. جەڭىسكە 75 جىل تولعاندا اقتاۋ قالاسىنداعى نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىنىڭ ءمۇعالىمى سۆەتلانا وزگان ارىپتەستەرىنىڭ كومەگىمەن اتاسى وزگان كوسانوۆتىڭ جەرلەنگەن جەرىن تاپتى، وتباسى بۇل ىزدەۋدى 1943 جىلى باستاعان ەكەن.
جۇزدەگەن اڭگىمەلەر مەن فيلمدەر، مايدان حاتتارى مەن سۋرەتتەر – بارلىعى دا ۇلى سوعىستىڭ جانە ونىڭ مايدانى مەن تىلىندا ەرلىك كورسەتكەن ەڭ جاقىن ادامداردىڭ شىنايى ءارى ەگجەي-تەگجەيلى كەلبەتى، ال ونداعى كەيىپكەرلەردىڭ اتى مارافونعا قاتىسۋشىلاردىڭ ماقتان تۇتار تەگىنە اينالعان. ەستەلىكتەر لەنتاسىندا وقۋشىلار جەڭىس كۇنىن نەلىكتەن كوزدى جاسقا تولتىرا تويلايتىن مەرەكە ەكەنىن تۇسىنگەندەرىن، مايدان حاتتارى مەن سۋرەتتەر، جەرلەۋ تۋرالى حابارلامالار، وردەن كىتاپشالارى، اسكەري ماراپاتتار، ارداگەرلەردىڭ قول ساعاتتارى – ءاربىر قازاقستاندىق وتباسى ءۇشىن قۇندى جادىگەرلەر ەكەنىنە كوز جەتكىزگەندەرىن مويىندادى.
«وتان ءۇشىن وت كەشكەن باتىردىڭ ءبىز ۇرپاعىمىز!» مارافونى نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرىنىڭ بارلىق وقۋشىلارى ءۇشىن ەرلىك پەن وتانسۇيگىشتەن سىر شەرتكەن شىنايى ساباققا اينالدى. قازىرگى تاڭدا NIS جەلىسىندە ەلەكتروندى «ەستەلىكتەر مۇراعاتىن» جاساۋ قولعا الىنعان. ايتۋلى مارافوندى ءداستۇرلى تۇردە جىل سايىن مامىردىڭ ءبىرىنشى ونكۇندىگىندە وتكىزۋ جوسپارلانىپ وتىر.
