مىرزاعالي ايتجانوۆ: «ليەۆيتتىڭ قارسىلاسى مەنەن كەشىرىم سۇرادى»

Dalanews 16 تام. 2016 12:52 883

ريودا ءوتىپ جاتقان وليمپيادا ويىندارىنان كەيىن بوكستان ۇلتتىق قۇرامانىڭ باس باپكەرى مىرزاعالي ايتجانوۆ قازاقپارات تىلشىسىنە سۇحبات بەرىپ، بوكسشىلارىمىزدىڭ جەكپە-جەكتەگى ايقاستارى تۋرالى پىكىرىن ءبىلدىردى.

– مىرزاعالي قۇلان ۇلى، بۇگىنگى شارشى الاڭعا شىققان بوكسشىلار تۋرالى ايتىپ بەرسەڭىز...

ءبىزدىڭ بوكسشىلار ەلدى ۇيالتىپ جاتقان جوق. بارلىعى تاپسىرمانى ويداعىداي ورىنداپ جاتىر. ءبىرىنشى رەتتە ولجاس ساتتىبايەۆ تۋرالى ايتايىن.

ولجاستىڭ قالاي بوكستاسقانى بۇكىل الەمگە ايان. ول قارسىلاسىنان ەش كەم تۇسكەن جوق. ءوز باسىم باپكەر رەتىندە نىق سەنىممەن ايتا الامىن. ساتتىبايەۆ قارسىلاسىنان ۇتىلعان جوق.  ول ۇتتى. قىلي كوز تورەشىلەر جەڭىستى الىپ قويدى. ءبىز تورەشىلەرمەن ايعايلاسۋعا قۇقىمىز جوق.  ساتتىبايەۆقا وتە وبال بولدى. ول نەگىزى ءبارىن جاساپ ەدى.

– شاعىم تۇسىرۋگە بولار ەدى عوي. ەگەر سەنىمدى بولساڭىزدار...

بولار ءىس بولىپ كەتكەن سوڭ باسىڭدى تاسقا ۇر، تاۋعا ۇر ەشتەڭە وزگەرمەيدى. وسىدان-اق، ويىن باستالىپ كەتكەنىن بايقاۋعا بولادى.

– ال جانىبەك ءالىمحان ۇلى دا وسىلاي تورەشىلەردىڭ قۇربانى بولدى ما؟

قازاقتا "قازاننان قاقپاق كەتسە، يتتەن ۇيات كەتەدى" دەگەن ادەمى ءسوز ءسوز بار. بۇگىنگى بوكسشىلارىمىزعا تۋرا سولاي تورەشىلەر ۇياتسىزدىق جاسادى. جانىبەك قۇراماداعى بولاشاعى جارقىن بوكسشىلاردىڭ ءبىرى ەدى. ونى  دا كوپسىنگەن بولار، جارىس جولىنان تايدىرىپ سالدى. جانىبەك موينىنا وليمپيادانىڭ التىنىن تاعىپ تۇرسا دا، جاراساتىن جىگىت بولاتىن.

– دانيار ەلەۋسىنوۆتىڭ فينالعا ءوتۋى سىزگە قانشالىقتى قۋانىش سىيلادى؟

دانياردىڭ قارسىلاسى وتە مىقتى. مىقتىنى مىقتى دەپ مويىنداۋىمىز كەرەك. دانيار قارسىلاسىنىڭ الەۋەتىن جاقسى بىلەتىن.  سوندىقتان، ءبىرىنشى راۋندتان باستاپ جاقسى جۇدىرىقتاسا ءبىلدى. وكىنىشكە قاراي ەكىنشى راۋندتا ەكى بوكسشىنىڭ باستارى سوقتىعىسۋىنان دانياردىڭ قاباعى جارىلىپ كەتتى. بۇل وليمپيادا ويىندارى عوي. سوندىقتان، ءار بوكسشى جەڭىس ءۇشىن ءار ءتۇرلى قۇيتىرقى ارەكەتتەرگە بارادى. قارسىلاسى دانياردى باسپەن سۇزەمىن دەپ، ءوزى جارىس جولىنان شىعىپ قالدى. مۇنداي ارەكەتكە بارماۋى كەرەك ەدى. اقىرىنا دەيىن ايقاسىپ، ءوزارا مىقتىنى وزدەرى شەشكەندە دۇرىس بولار ەدى. تورەشىلەر وعان جارىستا رۇقسات ەتىلمەگەن ارەكەتتەرگە بارعانى ءۇشىن جەڭىستى ءبىزدىڭ بوكسشىعا بەردى. بىزگە نەگىزى دانياردىڭ اقىرىنا دەيىنگى ايقاسى كەرەك بولاتىن.

– دارىگەرلەردىڭ جەكپە-جەكتى ارى قاراي جالعاستىرۋعا رۇقسات ەتپەگەنىنە قاراعاندا دانياردىڭ ماڭدايىنىڭ جاراقاتى اۋىر بولعان سياقتى...

ءيا، ماڭدايى قاق ورتاسىنان جىرتىلىپ كەتتى. ءقازىر جەرگىلىكتى دارىگەرلەر جىپپەن تىگىپ، قولدارىنان كەلگەن بارلىق كومەكتەرىن كورسەتتى. دانيارعا ەرتەڭ ءبىر كۇن دەمالىس. ارعى كۇنى فينالدا التىن ءۇشىن  ايقاسۋى كەرەك. ەگەر دارىگەرلەر جۇدىرىقتاسۋعا رۇحساتىن بەرىپ جاتسا، التىن ءۇشىن ايانىپ قالماسى انىق. بۇيىرسا، مۇمكىندىكتى قولدان بەرمەيدى دەپ سەنەم.

– بۇگىنگى باستى دودا ليەۆيتتىڭ جەكپە-جەگىنە ارنايى توقتالىپ ءوتىڭىزشى. جەڭىس كىمگە تاۋەلدى؟

ليەۆيت جارادى! بارلىق تاپسىرمالاردى ويداعىداي ورىندادى. ءبىراق، ءبىز التىن كۇتكەمىز. ول سول ءۇمىتتى اقتادى. ءۇش راۋند بويى قارسىلاسىن بۇرىشتان بۇرىشقا قۋىپ ءجۇرىپ سابادى. وسىنداي ەل كورىپ تۇرعان جەڭىستى تورەشىلەر قارسىلاسىنا بەتتەرى بۇلك ەتپەستەن كۇشپەن، زورلىقپەن الىپ بەردى. وزدەرىڭىز كوردىڭىزدەر، ريوداعى بارلىق سپورت جانكۇيەرلەرى ءبىز جاقتا بولدى. تورەشىلەر سوقىر بولسا دا، حالىق سوقىر ەمەس قوي. كىمنىڭ جەڭىمپاز بولعانىن ولار كوردى، ءبىلدى. بىزگە قولداۋ كورسەتتى. تورەشىلەرگە قارسىلىعىن ءبىلدىرىپ، ايعاي-شۋعا باستى. ءبىراق، قۇلاعى كەرەڭ، كوزى سوقىر ادامعا نە ىستەي الامىز. "سوقىر تاۋىققا ءبارى بيداي" دەگەن وسى بولار. جاڭا ماعان كەلىپ، ليەۆيتتىڭ قارسىلاسى كەشىرىم سۇرادى. ول ءوزىنىڭ جەڭىلگەنىن ءبىلىپ تۇر.  ول ماعان جەڭىلىسىن مويىنداعانىمەن الەم الدىندا مويىنداعىسى كەلىپ تۇرعان جوق. سەبەبى،  وعان "ليەۆيتتىڭ سوققىسىنان قۇلاپ قالماساڭ بولدى. سۇيرەتىلىپ قالساڭ دا اقىرىنا دەيىن شىدا. جەڭىستى ءبىز ساعان الىپ بەرەمىز" دەگەن تاپسىرما بولعانى انىق كورىنىپ تۇر. ول سول ءۇشىن قانشا سوققى السا دا شىدادى. ءۇشىنشى راۋندتا كىشكەنە جاراقاتىن كورسەتىپ، دەمالىپ الۋعا تىرىستى. سول ارقىلى ول جەكپە-جەكتى اقىرىنا دەيىن ءويتىپ- ءبۇيتىپ ءجۇرىپ جەتكىزدى. ەگەر ول وتىرىك ءۇزىلىس الماعاندا ءسوزسىز قۇلايتىن ەدى.

– مۇنداي جاعداي بۇرىندارى دا وليمپيادا ويىندارىندا كەزدەستى ما؟

ءدال وسىنداي ورەسكەل قىلىقتى وسىعان دەيىن كەزدەستىرگەن ەمەسپىن. ءبارىن ايبا ەسەپپەن ىستەپ وتىرعانى ايقىن كورىندى. سونداي-اق، ءاربىر مەملەكەت وزدەرى ءۇشىن قالاي جۇمىس جاساپ جاتقانىن وسىدان كورۋگە بولادى. ءبىزدىڭ جىگىتتەر كۇيىپ كەتىپ جاتىر. سوڭىندا قايتالاپ ايتارىم، ءبىزدىڭ بوكسشىلار ەلدى ۇيالتىپ جاتقان جوق. تەك، ادىلەتسىزدىكتىڭ قۇربانى بولىپ جاتىر.

– اڭگىمەڭىزگە راحمەت!

 

اۆتور: كۇنسۇلتان وتارباي

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار