[caption id="attachment_12872" align="alignleft" width="492"]
داريعا يسابايەۆا[/caption]
– ءبىز وسى ولكەدە وستىك. بالا كەزىمىزدەن مارالداي كيەلى اڭنىڭ ءافساناسى مەن اڭىزىنا قانىعىپ ەرجەتتىك. ءبىر كەزدەرى كاتونقاراعايدا 20 مىڭنان استام مارال بولدى. ەلدىڭ ءبارى مارالدىڭ قاسيەتى تۋرالى ءجيى ايتىپ جۇرەتىن. كارى التايدىڭ باۋىرىنداعى ورمان-توعاي سولارمەن اسقاق، سولارمەن ءور ەدى. تاۋەلسىزدىك كەزىندە بالاپان باسىنا، تۇرىمتاي تۇسىنا كەتكەن ءبىر ۋاقىت بولدى عوي. ەلىمىز ەگەمەندىك العاندا نارىقتىق ەكونوميكاعا كوشۋدىڭ وڭايعا تۇسپەگەنىن بىلەسىزدەر. سول كەزدە وسىنداعى جۇرتشىلىق نە ىستەرىن بىلمەي ابدىراپ قالعانى شىندىق. مارال شارۋاشىلىقتارى ىدىراپ، قاراشا حالىق قالالارعا ۇدەرە كوشە باستادى. سول كەزدە اقسۋ سوۆحوزى دا تاراپ، جەكەمەنشىككە ءوتتى. سوۆحوز يەلىگىندەگى مارالدى مۇمكىندىگى بار جاندار ساتىپ الا باستاعان ەدى. بىرەۋى ءقادىرىن ءبىلدى، ەكىنشىسى باس سانىن ازايتىپ، ساتىپ-سويىپ، قۇتىلۋعا اسىقتى... سول تۇستا اكەم تەمىربەك قۇماربەك ۇلى يسابايەۆ مارالدىڭ ءبىر توپ تابىنىن ساتىپ الىپ، جەكە شارۋا قوجالىعىن قۇردى. وسى قوجالىقتى مەنەن كەيىنگى ءسىڭلىم باياننىڭ ەسىمىمەن اتادى. «بايان» شارۋا قوجالىعىنىڭ تاريحى وسىلاي باستالىپ ەدى. مارالدى ساتىپ الۋدىڭ ءوزى ءبىراز حيكمەتتى شارۋا بولدى. ال ونى باعۋ-كۇتۋ، ءتىپتى وڭاي ءىس ەمەس ەدى. اكەم ەڭ الدىمەن بۇركىتتى شىڭ باۋىرىنان جايىلىمدىق كەڭ القاپتى الىپ، ستاندارتقا ساي ەتىپ قورشادى. مارالىمىز جىلدان-جىلعا ءوسىپ، كوبەيە ءتۇستى. اكەمىز بىزگە: «مارالدىڭ ءقادىرىن بىلمەگەن كىسىلەردىڭ قانداي كۇيگە تۇسكەنىن كورىپ وتىرسىڭدار. تۇبىندە ءبىزدىڭ اۋلەتتى وسى مارالدار جارىلقايتىن بولادى. مارالعا مەيىرىممەن قاراڭدار. ولار وتە سەزگىر كەلەدى» دەپ وتىراتىن. بىرتىندەپ جاعدايىمىز جاقسارا ءتۇستى. بۇركىتتى شىڭ بوكتەرىنە اكەم ءۇي تۇرعىزىپ، جاز بويى وتباسىمىزبەن، باۋىر-تۋىس قوسىلىپ، سوندا دەمالىپ جۇردىك. سارى قىمىز، تازا اۋا، مامىراجاي تابيعات ءبىزدى راحات سەزىمگە بولەيتىن. كەيىندەپ وتباسىمىزبەن پانتىلىق ۆاننا، مارال ءمۇيىزىنىڭ بۋىن قابىلداپ، دەنساۋلىعىمىزعا شيپا الىپ جۇردىك. ءبىراق جۇرتشىلىقتى تارتىپ، قارجىنىڭ كوزىنە اينالدىرۋ ويىمىزعا كەلمەگەن. جاز بويى تانىس-تامىر، جۇرات-جەگجاتتاردى ارنايى شاقىرىپ، دەمالىپ كەتۋلەرىنە جاعداي جاسايتىنبىز. 2006-2007 جىلدارى كاتونعا كەلگەن دەمالۋشىلار ۆانناعا ءتۇسۋدى سۇراپ، ءمۇيىز كەسۋدى كورگىسى كەلەتىندەرىن ايتا باستادى. 2007 جىلى انام قاتيرا قۇماشكەن قىزى اكەمە ۇسىنىس جاساپ، پانتىمەن ەمدەۋ كەشەنىن اشتى. ول جىلدارى مەن وسكەمەندە ەدىم. اكەم مەن انامنان وسى كەشەندى باسقارۋعا رۇقسات سۇرادىم. ءدال سول شاقتا دەنساۋلىعىم سىر بەرىپ، سىرقاتتانىپ ءجۇر ەدىم. مارال شارۋاشىلىعىنا كەلگەن سوڭ جۇمىسقا بەرىلگەنىم سونشا، اۋرۋىمدى ۇمىتىپ كەتتىم. ەندى ويلاسام، مەنى مارالدىڭ ءوزى ەمدەپ جازعان ەكەن. كۇندەلىكتى كورەتىنىمىز – مارال، ىشەر اسىمىز – قىمىز، ۆاننامىز – مارال بۇلاۋى. بۋىن-بۋىنىم سىرقىراپ قاقساۋشى ەدى، ساپ تيىلدى. مارال ءمۇيىزىنىڭ قۇدىرەتى مە، الدە بۇعى جانۋاردىڭ ماعان بەرگەن باتاسى ما، بىلمەيمىن، تەز ەس جيدىم. جاز بويى وسىندا كەلمەسەم، ەلەگىزىپ جۇرە المايتىن، مارالدارىمدى ساعىناتىن بولدىم. جانعا شيپا بەرەر مۇنداي مۇمكىندىكتى الەمنىڭ كەز كەلگەن شاھارىنان تابا المايسىڭ. كاتوننىڭ ءقادىرىن كوپ قازاق بىلمەي ءجۇر، ەگەر بىلسە، شەتەل اسىپ قىدىرماي، وسىندا اعىلار ەدى...
[caption id="attachment_12857" align="alignright" width="531"]
وتىكەن تابيعاتى[/caption]
– مارال شارۋاشىلىعىن تۋريستىك نىسانعا اينالدىرۋدى قاشان باستادىڭىز؟
– اكە-شەشەمنىڭ باستاعان ءىسىن زامانعا ساي كەڭەيتۋ، تۋريستەردى كوبىرەك تارتۋ ماقساتىندا الدىما ناقتى ماقساتتار قويدىم. 2009 جىلى وزىندىك جوسپارىمدى قۇرىپ، ونى جۇزەگە اسىرۋدىڭ جولدارىن ىزدەي باستادىم. 2010 جىلى وسكەمەن قالاسىنان «شىعىس تۋر» اتتى تۋريستىك كومپانيا اشىپ، شيپاجايدىڭ جارناماسىن قولعا الىپ، بەلسەنە كىرىستىم. دەمالۋشىلاردىڭ سانى كۇن ساناپ ارتتى. كەيدە ءتىپتى ولارعا ورىن تابا الماي قينالاتىنبىز. سۇرانىسقا ساي مارال شارۋاشىلىعى جانىنان جاڭا اعاش ۇيلەر تۇرعىزدىق.
2013 جىلى پانتى ءوندىرۋ زاۋىتىن ىسكە قوستىق. بۇرىندارى پانتى ءوندىرۋ ىسىندە كوپ قيىندىقتار بولۋشى ەدى، ەندى ءوزىمىزدىڭ زاۋىتىمىز بولعاسىن، ەشتەڭەدەن قورىقپاي، كاسىبىمىزدى ودان ارى دامىتۋدىڭ مۇمكىندىگى تۋدى. پانتى مەن شوپتەن 16 ءتۇرلى دارى-دارمەك وندىرەمىز. التايدا مىڭنان استام دارىلىك شوپتەر وسەدى. ونىڭ 26-سى قىزىل كىتاپقا ەنگەن. ءبىز ءوز مۇمكىندىگىمىزدى دۇرىس پايدالانا الساق، تۋريستىك كلاستەردى دامىتۋعا سۇرانىپ-اق تۇر. اسىرەسە، ەكو-تۋريزمدى دامىتۋعا بارلىق شارت-جاعداي ءازىر. تۋريزم سالاسى – شىعىس قازاقستاننىڭ بولاشاعى دەۋگە بولادى. ءقازىر ەلدىڭ ىقىلاسى ارتىپ، كۇن ساناپ وسى سالانىڭ جارناماسى دا جاقسارىپ كەلەدى. ەندى كاتونقاراعاي جولى جاسالىپ، تۋريستەردىڭ كەلۋىنە قولايلىلىق تۋسا، الەمنىڭ ءار تۇكپىرىنەن وسىندا اعىلاتىن تۋريستەردىڭ سانى ارتا تۇسەرىنە سەنىمدىمىن.
[caption id="attachment_12858" align="alignleft" width="363"]
"بايان" شارۋاشىلىعىنىڭ مارالدارى[/caption]
2015 جىلى وسكەمەن قالاسىنان پانتىمەن ەمدەۋ كەشەنى (سپا) اشىلدى. گازبەن ۋلانعان وسكەمەن تۇرعىندارى ءۇشىن بۇل كەشەن تاپتىرماس ورىن دەپ بىلەم. ءقازىر وسى جەردىڭ وزىندە كۇنىنە ەم الۋشىلار كوپ. بۇل ورتالىقتىڭ ارتىقشىلىعى جىلدىڭ قاي مەزگىلىندە بولسا دا ەم-شارانى قابىلداۋلارىنا بولادى. وسى جاڭا جىل قارساڭىندا ءدال سونداي كەشەندى استانادان اشۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. باس قالامىزدىڭ تۇرعىندارى مەن ءقادىرلى مەيماندارى وسى كەشەنگە كەلىپ، پانتىمەن ەمدەلىپ، ءتۇرلى اۋرۋ-سىرقاۋلارىنان ايىعۋدىڭ جولىن ىزدەيتىنىنە سەنەمىن. ويتكەنى، مۇندا كەلىپ ەمدەلۋ قولايلى. ءمۇيىز مونشا، بۇلاۋ، تابيعي وسىمدىكتەردەن الىنعان دارى-دارمەكتەر، رەسەپت بويىنشا بەرىلەتىن شيپالى ەمدىك شوپتەر – ءبارى دايار. ءبىز استاناداعى بولىمشەمىزدەن كەيىن وزگە دە ايماقتاردان پانتىمەن ەمدەۋ كەشەندەرىن اشۋدى ۇيعارىپ وتىرمىز. ءبارىن ۋاقىت كورسەتەدى.
ەڭ باستىسى، استانا حالقى پانتىمەن ەمدەلۋ ءۇشىن كاتونعا بارمايدى. كوبى جاز ايلارىندا سول جەرگە بارامىز دەگەنىمەن، ۋاقىتتارى، شارت-جاعدايلارى ساي كەلمەي جاتادى. وسىندا ءجۇرىپ ەمدەلىپ، شيپاسىن كورەر بولسا، جازدا كاتونعا بارىپ تىنىعۋدى ويلاسا، نۇر ۇستىنە نۇر. ءبىز ءوز كليەنتتەرىمىزدىڭ تۇراقتى ەم الۋىنا بارلىق مۇمكىندىك جاساۋدى ەش ۋاقىتتا ۇمىتپايمىز.
[caption id="attachment_12859" align="alignright" width="640"]
داريعا يسابايەۆا مارال مۇيىزدەرىنەن كوپتەگەن شيپالى دارىلەر وندىرۋگە بولاتىنىن ايتادى[/caption]
– شيپاجايعا كەلەتىندەردىڭ سانى ارتىپ كەلەدى دەيسىز. ولارعا ناقتى قانداي قىزمەت تۇرلەرىن ۇسىناسىزدار؟
– ءقازىر مۇندا تەك ەمدەلۋ ءۇشىن ەمەس، دەمالۋ ءۇشىن كەلەتىن حالىقتىڭ سانى كوپ. سوندىقتان، شيپاجاي قىزمەت تۇرلەرىن مۇمكىندىگىنشە جىلدان-جىلعا كوبەيتىپ كەلەدى. قازىرگى ۋاقىتتا پانتى ۆانناسىندا ەمدەۋدىڭ جولىن جاقسى يگەردىك. پانتى ۆانناسىنا 15 كۇن بويى تۇسەدى. ءار جولى 15 مينۋت وتىرادى. ودان ارتىق وتىرسا، زيانى ءتيۋى مۇمكىن. سەبەبى، پانتىنىڭ قۋاتى كۇشتى. بۇدان بولەك فيتو بوشكەگە سالۋ، پانتى بوشكەمەن بۋلاۋ، پانتى ينگالياسياسى، پانتى سورپاسىنا وراۋ، پانتى-بار، فيتو-بار ارقىلى ەمدەۋ، پانتى ماسكاسى ارقىلى بەت-الپەتىن ارلەندىرۋ، اياق ۆانناسىندا بۋىن-بۋىنى اۋىرعان جانداردى تەرلەتۋ، جەلقۇزىنان ايىقتىرۋ، پانتى مايى ارقىلى ماسساج جاساۋ – ءبارى وزىندىك قاعيداسى بار ەمدەۋ تاسىلدەرى. ەت پەن قىمىز، سارى ماي، بال قوسىلعان تاعام تۇرلەرى، ءدارى شوپتەردەن دايىندالعان تابيعي ەمدىك دارۋمەندەردىڭ ءتۇر-تۇرى بار.
[caption id="attachment_12860" align="alignright" width="640"]
"بايان" شيپاجايى دەمالۋشىلارعا قولايلى شارت-جاعدايدىڭ ءبارىن جاساعان[/caption]
– دەمالۋشىلاردىڭ جاس ەرەكشەلىگى قانداي؟ نەگىزىنەن قانداي دەرت-دەربەزىنەن ايىققىسى كەلەتىندەر كەلەدى؟
– 12 جاستان باستاپ دەمالۋعا كەلەدى. ەگەر سىرقاتى اۋىر بالالار بولسا، 5 جاستان باستاپ كەيبىر ەم-شارالاردى قابىلداۋىنا بولادى. 20-45 جاس ارالىعىندا بالا سۇيۋگە زار بولعان جۇپتار كوپ كەلەدى. پانتىنىڭ كۇشىن، قاسيەتىن بىلەتىندەردىڭ دەنى وسىندا كەلىپ ەمدەلىپ، ءسابي ءسۇيىپ، باقىتتى وتباسىنا اينالىپ جاتادى. ءبارى ءبىر اللانىڭ قولىندا دەسەك تە، ءبىزدىڭ قىزمەت ازدا بولسا سەپتەسۋ، كومەكتەسۋ ەكەنىن ۇمىتپاعان ابزال. بەلسىزدىك پەن بەدەۋلىككە تاپ بولىپ، تالاي جەردى شارلاسا دا، دەنساۋلىعى تۇزەلمەگەن جۇپتارعا جۇيەلى ەمدەۋ جۇرگىزەمىز. 70 جاسقا دەيىنگى ەگدە كىسىلەر نەگىزىنەن بۋىن سىرقاتىمەن كوپ اۋىرادى. تىزەلەرى بۇگىلمەي، بۋىن-بۋىنى قاقسايتىن كىسىلەر وسىندا كەلىپ ەمدەلسە، اۋرۋىنان تەز ايىعىپ كەتەدى. پانتىمەن ەمدەۋدىڭ ءتاسىلىن دۇرىس قابىلداساڭىز، ءتۇرلى اۋرۋدىڭ الدىن الىپ، دەنساۋلىعىڭىز تەز وڭالادى. ەڭ باستىسى، ادامنىڭ يممۋنيتەتىن كوتەرىپ، تاماقتانۋى جاقسارادى. جۇرەك، نەرۆ، تەرى اۋرۋلارىنا بەرەر شيپاسى مول. جىنىستىق اۋرۋدىڭ تۇر-تۇرىنە تابىلماس ەم وسىندا.
[caption id="attachment_12861" align="alignleft" width="448"]
"بايان" زاۋىتى ارنايى دارى-دارمەك ءوندىرۋدى قولعا الدى[/caption]
– شەتەلدەن كەلەتىن قوناقتار كوپ پە؟
– وتە كوپ. ولار التاي مارالدارىنىڭ ءقادىرىن بىزدەن گورى جاقسى باعالايدى. مىسالى، سوڭعى 6 جىل بويى جاپونيادان ۇزبەي كەلىپ جاتقان تۋريس اقساقال بار. ءار كەلگەن سايىن التايدى، وسىنداعى قازاقتاردى، مارالدى ساعىندىم دەيدى. ءتۇرلى اۋرۋدان ايىعىپ، ەسىم كىردى دەپ، بىزگە العىسىن جاۋدىرىپ كەتەدى. گەرمانيا، رەسەي، شۆەيساريا، يزرايل، جۇڭگو سەكىلدى ەلدەردەن جىل سايىن كەلەتىن تۇراقتى قاريالارىمىز بار. ولار وزىمەن بىرگە جاڭا تۋريستەردى دە ەرتە كەلەدى.
پانتىمەن ەمدەۋ ءىسى ەڭ اۋەلى قىتايدا قولعا الىنىپتى. ءبىزدىڭ داۋىرىمىزگە دەيىن-اق ولار بۇعىنىڭ قاسيەتىن سەزىپ، ارنايى مەديسينالىق كىتاپتارىندا جازىپ، دارى-دارمەك وندىرگەن. كەيىن كورەيا، جاپونيا، ەۋروپا ەلدەرى بۇعىنىڭ ەمدىك قاسيەتىن جازىپ، سىزىپ، مارال شارۋاشىلىعىن دامىتقا. ءبىراق سولاردىڭ ءبارى التاي مارالدارىن جوعارى باعالايدى. سەبەبى، مۇنداعى مارالداردىڭ قورەكتەنەتىن شوپتەرى، تاۋدىڭ تابيعاتى، وسىمدىكتەردىڭ الۋان تۇرلىلىگى مارال ەتى مەن قانىنىڭ شيپالى قۇنىن ارتتىرا تۇسكەن. مارال شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىن ەلدەردىڭ كوبى مۇنى مويىندايدى ءارى بىزگە كەلىپ، مارالدارىمىزدىڭ جايىلىمىنا قاراپ، تاڭدانىپ قايتادى.
سونداي-اق، شەتەلدىكتەر مۇنداعى تاماشا تابيعاتقا دا قىزىعادى. ءبىز ولارعا مارالدى عانا كورسەتپەيمىز، التاي تۋرالى اڭىزداردى ايتىپ، مۇزتاۋ، بۇركىتتاۋ، راحمان قاينارى، كوككول سارقىراماسى، اق بەرەل، بەرەل قورعانى تۋرالى تاڭدى تاڭعا ۇرىپ ايتۋعا بولادى. تۋريستەردى سوندا ساياحاتتاتۋدى دا ەستەن شىعارمايمىز.
ايتپاقشى، 2016 جىلدان باستاپ «ەكسپو-2017» كورمەسىنە دايىندىق جۇمىستارىن باستايمىز. تۋريستىك كومپانيا ارقىلى كاتونقاراعاي وڭىرىنە ساياحات جوباسىن قولعا الۋدى ۇيعارىپ وتىرمىز. كاتونقاراعايدا پانتىمەن ەمدەۋ مەرزىمى – مامىر ايىنان قىركۇيەكتىڭ ورتاسىنا دەيىن. قالالاردا پانتىمەن ەمدەۋ كەشەنى جىل بويى جۇمىس اتقارادى.
الداعى ۋاقىتتا ەكوتۋريزم، مەديسينا، تۋريزم جوبالارىن ازىرلەپ، وڭىرلىك جانە رەسپۋبليكالىق ناقتى ىستەردى قولعا الساق دەپ وتىرمىز.
[caption id="attachment_12866" align="alignright" width="1600"]
مارالدى مەكەن[/caption]
– مارالدىڭ باعىمىنا قالاي كوڭىل بولەسىزدەر؟
– ءوزىڭىز كورگەندەي، ارنايى جايىلىمىمىز بار. قىسى-جازى وسى جايىلىمدا جۇرەدى. قىستىڭ سۋىق مەزگىلدەرىندە ارنايى جەم-شوپ بەرىپ، امان-ەسەن شىعۋىنا جاعداي جاسايمىز. ۋاقىتىلى ەمدەۋ شارالارىن دا ۇمىت قالدىرمايمىز. مارال – وتە سەزىمتال اڭ. ول ادامنىڭ مىنەز-قۇلقىنا، پيعىلىنا قارايدى. ءسىزدىڭ نيەتىڭىز تازا بولسا، ول دا باۋىر باسىپ، جاتىرقامايدى. ءبىزدىڭ مارال باقتاشىلارىمىز ءار تۇياقتىڭ ءتۇر-تۇسىن قاداعالاپ، اۋرۋ-سىرقاۋىن الدىن الا ءبىلىپ وتىرادى.
– جاز بويى مارالداردىڭ قاسىندا جۇرەسىز. قىستا الىس كەتكەندە ولاردى كىمگە تاپسىراسىز؟
– ارينە، ارنايى باقتاشىلارىمىز قارايدى. ءبىراق مەن الىس ۇزاپ كەتپەيمىن. كۇندەلىكتى تەلەفون ارقىلى حابارلاسىپ، حال-جاعدايلارىن سۇراپ، ءبىلىپ وتىرامىن. كەي كەزدەرى قاتتى ساعىنامىن... بالا كەزىمدە مارالداردىڭ تولدەرىن كورۋگە قۇمار ەدىم. ولاردىڭ جاۋدىرەگەن، بەيكۇنا جانارىنا ءالى دە عاشىقپىن. الىستان قاراپ، ورىستە جۇرگەندەرىن ۇزاق باقىلاپ، اللاعا مىڭ تاۋبە ايتامىن. ءبىزدىڭ تابيعات ولارسىز كورىكسىز، ءقادىرسىز سەزىلەدى. ءورىسىمىز مارالعا تولىپ جۇرسە ەكەن دەپ ارماندايمىن. ءقازىر ەلىمىز بويىنشا مارال سانى ءوسىپ كەلەدى. مەملەكەت، ايماق ارنايى سۋبسيديا بولە باستادى. بۇل قۋانتارلىق جايت.
– اڭگىمەڭىزگە راحمەت!
سۇحباتتاسقان ت. تاڭجارىق
قازاقتىڭ ءبىرتۋار اقىنى، تىرشىلىگىندە كۇللى قازاقتىڭ نامىسىن جىرتىپ، كوپكە ونەگەلى ىسىمەن تانىلعان فاريزا وڭعارسىنوۆا اپامىز 2012 جىلى كاتونقاراعايعا بارىپ، «بايان» شيپاجايىندا دەمالىپ قايتقاسىن، ارنايى ولەڭ جازىپ، «ەگەمەن قازاقستان» گازەتىنە جاريالاپتى. ءبىز سول ولەڭدى وقىرمان نازارىنا ۇسىنۋدى قۇپ كوردىك.
«بايان»
«شىعىسقا بارام» دەگەن ءۇنىم جەتىپ،
جار سالىپ اكىمدەردى دىرىلدەتىپ،
«كاتونعا فاريزا اپام كەلەدى» دەپ
داريعا* جۇرگەن شىعار دۇبىرلەتىپ.
«باياننىڭ» ەڭ تاڭداۋلى بولمەسىنە
قول جەتسە، بۇگىن بىزگە سول نەسىبە.
جازيرا*: «ساعان ۇيقى بەرمەسپىن»، – دەپ،
ءبولىنىپ قاشتى مەنەن ول نەسىنە؟
ءقوناقۇي «بايان» دەگەن، ەمى قانداي،
كوگوراي، سىڭعىر بۇلاق – جەرى قانداي!
ساۋمال ما، سارىقىمىز، بەستىسى مە –
باس قويىپ قىلعىتاسىڭ تەگى قانباي.
دوس بولۋ – ادامزاتقا قاشان دا سىن،
دوستارىم قالماسا ەكەن تاسامدا شىن.
جازيرا قان قۇيىلعان سۋعا ءتۇسىپ،
شال ىزدەپ كەتپەگەي تەك جاسارعاسىن.
ول ءوزى، مەن اۋىرسام، شوشىر كەرىم،
مەن كۇلسەم، الادى ول دا سوسىن دەمىن.
كەتسە دە شالعا ءتيىپ قايتەم ەندى –
ايتەۋىر امان بولسىن دوسىم مەنىڭ!
__________________
*داريعا – كاتونداعى «بايان» شيپاجايىنىڭ ديرەكتورى
*جازيرا – وسكەمەننەن شىققان بەلگىلى قايراتكەر، اقىننىڭ دوسى
