لوندوندا «ABAI» كىتابىنىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى

Dalanews 12 قار. 2020 11:35 1360

بۇگىن لوندوندا كەمبريدج ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ باسپاسى، قازاقستاننىڭ ۇلتتىق اۋدارما بيۋروسى جانە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلىبريتانياداعى ەلشىلىگىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن الەمدىك دەڭگەيدەگى ويشىل، اقىن، اعارتۋشى اباي قۇنانباي ۇلى 175 جىلدىق مەرەيتويىنا وراي حاكىم شىعارمالارىنىڭ اعىلشىن تىلىندەگى العاشقى تولىق جيناعى «ABAI» كىتابىنىڭ تۇساۋكەسەرى ءوتتى.

ونلاين فورماتتا وتكەن ءىس-شاراعا ق ر مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى اقتوتى رايىمقۇلوۆا، كەمبريدج ۋنيۆەرسيتەتى باسپاسىنىڭ اتقارۋشى ديرەكتورى پيتەر فيلليپس، بريتان كەڭەسى عالامدىق جەلىسىنىڭ ديرەكتورى كەيت ەۆارت-بيگگس، قر-نىڭ ۇلىبريتانيا مەن سولتۇستىك يرلانديا قۇراما كورولدىگىندەگى ەلشىسى ەرلان ىدىرىسوۆ، ۇلتتىق اۋدارما بيۋروسىنىڭ ديرەكتورى راۋان كەنجەحان ۇلى، بريتاندىق اقىندار دجون بەرنسايد پەن شون O’برايەن قاتىستى. جيىندا كەمبريدج ۋنيۆەرسيتەتى باسپاسىنىڭ بىرىكتىرۋ ىستەرى جونىندەگى ديرەكتورى كيەۆين تەيلور مودەراتور بولدى.

جيناقتى ۇلى اقىننىڭ 175 جىلدىعىنا وراي ۇلتتىق اۋدارما بيۋروسىنىڭ اباي شىعارمالارىن الەمنىڭ ون تىلىندە باسىپ شىعارۋ جونىندەگى اۋقىمدى جوباسى اياسىندا كوپعاسىرلىق تاريحى بار كەمبريدج ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ باسپاسى زور ىقىلاسپەن دايىنداپ، جارىققا شىعاردى.

بۇل – ابايدىڭ وسىعان دەيىن جارىق كورگەن اۋدارمالارىمەن سالىستىرعاندا بارىنشا تولىق جانە قازاق تىلىنەن اعىلشىن تىلىنە تۇڭعىش رەت تىكەلەي ءتارجىمالانعان كىتاپ.

پروفەسسور شون و’برايەن اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ ولەڭدەرىن، دجون بەرنسايد ويشىلدىڭ قارا سوزدەرىن ەلىمىزدىڭ قازاق-اعىلشىن اۋدارماشىلارىنىڭ جاڭا بۋىنىمەن بىرلەسە وتىرىپ، اعىلشىن تىلىنە ءتارجىمالادى. وسىلايشا اۋدارماشىلار مازمۇنى، ايتار ويى جاعىنان جيناقتى بارىنشا تۇپنۇسقاعا جاقىن وتۋگە تىرىستى. ايتا كەتەيىك، بۇعان دەيىنگى اباي كىتابىنىڭ بارلىعى اعىلشىن تىلىنە ورىس تىلىندەگى نۇسقادان اۋدارىلعان ەدى.


ونلاين تۇساۋكەسەردى Facebook الەۋمەتتىك جەلىسى ارقىلى تىكەلەي ەفيردە الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىندەگى كورەرمەندەر تاماشالادى. تۇساۋكەسەر اياسىندا قازاق جانە بريتان انشىلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن ونلاين-كونسەرت ءوتتى.

باسقوسۋ بارىسىندا مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى بيىلعى الەم ءۇشىن سىندارلى كەزەڭگە قاراماستان اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ مەرەيتويى حالىقارالىق ماسشتابتا تويلانىپ جاتقانىن جەتكىزدى.

«قازاق ۇلتىنىڭ پاسپورتىنا اينالعان ۇلى تۇلعانىڭ ءومىرىن، شىعارماشىلىعىن تەرەڭ زەرتتەپ، ونىڭ تۇڭعيىعىنا ودان ءارى بويلاپ، اتىن الەمگە جاريا ەتۋ – ءبىزدىڭ ماقساتىمىز.

قازاق جازبا ادەبيەتىن قالىپتاستىرىپ، ارتىندا ماڭگىلىك مۇرا قالدىرعان ۇلى ويشىلدىڭ ەسىمى ءاربىر قازاقستاندىقتىڭ جۇرەگىندە. ول ءوز زامانىندا-اق ورەسى بيىك، كوڭىل كوكجيەگى كەڭ تۇلعا رەتىندە تانىلدى. تابيعات، ماحاببات، ساياسي ليريكاعا ارناپ ولەڭدەر جازدى. شىعارماشىلىعىنىڭ تاعى ءبىر توبەسى – «قارا سوزدەرى». ابايدىڭ وسى قىرىق بەس عاقلياسى الەم حالقىنىڭ ەرەكشە ىقىلاسىنا بولەنىپ كەلەدى.

«ونەردە شەكارا بولمايدى» دەمەكشى، ابايدىڭ شىعارمالارى الەمنىڭ 30 تىلىنە اۋدارىلعان. اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ مارجان سوزدەرىمەن، عيبراتتى ءھام تەرەڭ پوەزياسىمەن تانىسقان الەم حالقىنىڭ تاڭدانىسىن ءاربىرىمىز كورىپ، ءبىلىپ وتىرمىز.

ۇلى اقىننىڭ 175 جىلدىق مەرەيتويىن حالىقارالىق ماسشتابتا وتكىزۋدەگى ەڭ ماڭىزدى مىندەتتەردىڭ ءبىرى–اباي شىعارماشىلىعىن الەم حالقىنا ناسيحاتتاۋ. وسىعان وراي، مەرەيتوي قارساڭىندا ابايدىڭ ولەڭدەرى مەن «قارا سوزدەرى» بىرنەشە تىلگە، سونىڭ ىشىندە فرانسۋز، اعىلشىن، اراب، يسپان، جۇڭگو، جاپون، نەمىس، يتاليا، تۇرىك ورىس تىلدەرىنە اۋدارىلىپ، اۋدارىلعان ەلدەر تىلىندە تاراتۋ جوسپارلانعان. جۇمىسىمىز جوسپار بويىنشا ءجۇرىپ جاتىر.

قازىرگى ۋاقىتتا بۇكىل الەمدى الاڭداتقان كوروناۆيرۋس پاندەمياسىنا بايلانىستى دۇركىرەپ ءوتۋى ءتيىس ءىس-شارالار ونلاين فورماتقا اۋىستىرىلىپ وتىر. دەگەنمەن، ءبىز ءۇشىن جانە بولاشاق ۇرپاق پەن بۇگىنگى وقىرمان ءۇشىن ماڭىزدىسى – اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ تولىق شىعارمالار جيناعىنىڭ اعىلشىن تىلىنە اۋدارىلىپ، باسىلۋى.

اعىلشىن ءتىلى – ميللياردتان استام ادامنىڭ ورتاق ءتىلى. ابايدىڭ تولىق شىعارمالار جيناعىنىڭ اعىلشىن تىلىنە اۋدارىلۋىن اقىن شىعارمالارى ميلليارد وقىرمانعا ۇسىنىلدى دەگەن ءسوز.


سونىمەن قاتار، بۇل ابايدىڭ وسىعان دەيىن جارىق كورگەن اۋدارمالارىمەن سالىستىرعاندا بارىنشا تولىق جانە قازاق تىلىنەن اعىلشىن تىلىنە تىكەلەي اۋدارىلىپ ءوز ءمانىن بارىنشا ساقتاپ قالعان ەرەكشە جيناق ەكەندىگىن اتاپ ءوتۋ قاجەت.

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى – ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلامالىق ماقالاسىندا قامتىلعان وسىنداي ءىرى جوبالاردىڭ جۇزەگە اسقانىنا بەك ريزامىز.

سونداي-اق وسىنداي ءىرى جوبانى جۇزەگە اسىرۋعا اتسالىسقان كەمبريدج ۋنيۆەرسيتەتى باسپاسىنىڭ باسشىلىعىنا، ارنايى، پروفەسسور شون و’برايەن، پروفەسسور دجون بەرنسايد مىرزالارعا قازاق حالقى اتىنان شىن جۇرەكتەن العىس بىلدىرەمىن! سونىمەن قاتار، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلىبريتانياداعى ەلشىلىگى مەن ۇلتتىق اۋدارما بيۋروسىنىڭ قوسقان ۇلەسىن ەرەكشە اتاپ ءوتۋ قاجەت، دەپ سانايمىن.

اباي دۇنيەسىنىڭ اعىلشىن تىلىندە سويلەيتىن وقىرمان قاۋىمعا پاش ەتىلۋى – قازاقتىڭ ماقتانىشى»،-دەدى اقتوتى رايىمقۇلوۆا.

سونىمەن قاتار بيىل قازاقستاننىڭ ۇلىبريتانياداعى ەلشىلىگى اباي اندەرىنىڭ اعىلشىن تىلىندەگى العاشقى ءان جيناعىن شىعارۋدى جوسپارلاپ وتىر. جيناقتاعى اندەرگە نوتا، QR-كود جانە تانىمال انشىلەردىڭ ورىنداۋى قوسىلادى.

سونداي-اق وسى جىلى ەلشىلىك حاكىم مەرەيتويى اياسىندا اقش،  بريتانيا جانە وتاندىق عالىمداردىڭ قاتىسۋىمەن ونلاين-كونفەرەنسيا ۇيىمداستىرىپ، اباي ولەڭدەرىن وقۋ چەللەندجىنە قاتىسقان.

ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار