وتكەن اپتادان بەرى سارا نازاربايەۆا تۋرالى اقپاراتتار ايتىلا باستادى. Dalanews.kz سارا نازاربايەۆا تۋرالى دەرەكتەرگە شولۋ جاساپ شىقتى.

سارا نازاربايەۆانىڭ دەنساۋلىعى تۋرالى نە بەلگىلى؟

سارا نازاربايەۆا اۋىر حالدە جاتقانى بەلگىلى بولدى. قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتىنىڭ وتباسىنا جاقىن دەرەككوزگە سۇيەنسەك، دارىگەرلەر سارا الپىسقىزىنا كومەكتەسە الماي وتىر.

وردا پورتالىنىڭ مالىمەتىنشە، قازاقستاننىڭ بۇرىنعى پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ جۇبايى سارا الپىس قىزى ءقازىر الماتىداعى اۋرۋحانالاردىڭ بىرىندە ەم قابىلداپ جاتىر. اۋرۋحانا عيماراتىنىڭ سىرتىنا كۇزەت قويىلعان. ىشكە ەركىن كىرىپ-شىعۋعا نەمەسە ءتۇسىرىلىم جاساۋعا تىيىم سالىنعان. اۋرۋحاناعا ەمدەلۋگە كەلگەن كەيبىر ازاماتتار سارا الپىسقىزىن ىشكى بولىمشەلەردە كورگەنىن راستاعان.

وسى جاعدايعا بايلانىستى باسىلىم ق ر پرەزيدەنتى ءىس باسقارماسىنا قاراستى مەديسينالىق ورتالىقتىڭ باسپا ءسوز حاتشىسى ەلەنا كوەمەسكە حابارلاسقان. دەگەنمەن ناقتى مالىمەت الا الماعان.

دەرەككوزدەر سارا الپىس قىزىنىڭ دەنساۋلىعىنداعى ماسەلە جاسىنا بايلانىستى بولۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتادى. ءبىراق ناقتى دياگنوزى جاريالانبادى.

سارا نازاربايەۆامەن جاقىن ارالاسقان ازاماتتاردىڭ ءبىرى، قازاقستانداعى بالالار ۇيلەرى تۇلەكتەرى قاۋىمداستىعىنىڭ پرەزيدەنتى رافاەل گاسانوۆ ءقازىر سارا نازاربايەۆانىڭ جانىندا جاقىن ادامدارى مەن تۋىستارى بارىن راستادى.

"سارا الپىس قىزى بىزگە جاقىن جان. ول ءبىزدى جاقسى تانيدى. ءبىز دە ونىڭ تەزىرەك ساۋىعىپ كەتۋىن تىلەپ وتىرمىز"، – دەگەن رافاەل گاسانوۆ باسىلىمعا.

گاسانوۆتىڭ ايتۋىنشا، ول - سارا نازاربايەۆا نەگىزىن قالاعان SOS بالالار اۋىلدارىنىڭ تۇلەگى. 

"سارا اپاي ءجيى كەلىپ تۇراتىن. سىيلىق اكەلەتىن، ءومىر تۋرالى، ادامي قۇندىلىقتار جايىندا ايتاتىن. ءبىز ونى "انامىز" دەيتىنبىز. ول شەنەۋنىكتەردىڭ ءوزى سىيلايتىن تۇلعا بولاتىن"، – دەدى ول.

ونىڭ ايتۋىنشا، سارا الپىس قىزى بۇرىنعى تاربيەلەنۋشىلەرىمەن ءالى كۇنگە دەيىن بايلانىسىن ۇزبەگەن. جاقىندا عانا رافاەل گاسانوۆقا كىتاپتار سىيلاپ، قوعامدىق جۇمىسىنا ساتتىلىك تىلەگەن.

سارا نازاربايەۆا تۋرالى نە بەلگىلى؟

سارا الپىس قىزى نازاربايەۆا (قازىرگى تەگى – قوناقايەۆا) - قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ جۇبايى، قوعام قايراتكەرى. ول 1941 جىلى قاراعاندى وبلىسىندا دۇنيەگە كەلگەن. جوعارى ءبىلىم الىپ، ينجەنەر-مەتاللۋرگ ماماندىعى بويىنشا ەڭبەك ەتكەن.

1962 جىلى نۇرسۇلتان نازاربايەۆپەن وتاۋ قۇرعان. ەرلى-زايىپتىنىڭ ءۇش قىزى بار: داريعا، دينارا جانە ءاليا.

سارا الپىس قىزى ءبىراز ۋاقىتتان بەرى قوعامدىق ومىرگە سيرەك ارالاسىپ، ساياسي ساحنادان تىس قالدى. ول كوپشىلىك الدىندا ءجيى كورىنبەي كەتتى.

1992 جىلى ول "بوبەك" حالىقارالىق بالالار قايىرىمدىلىق قورىن قۇردى. بۇل قوردىڭ ماقساتى – جەتىم، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جانە الەۋمەتتىك تۇرعىدا وسال توپتاعى بالالارعا جان-جاقتى كومەك كورسەتۋ. سونىمەن قاتار، ونىڭ باستاماسىمەن ەلىمىزدەگى مەكتەپتەردە "ءوزىن-وزى تانۋ" ءپانى ەنگىزىلدى. كەيىن بۇل ءپان وقۋ باعدارلاماسىنان الىپ تاستالدى. سارا الپىس قىزىنىڭ باستاماسىمەن قازاقستاندا "SOS – بالالار اۋىلدارى" حالىقارالىق جوباسى ىسكە استى.

كەيىنگى جىلدارى ول بۇرىنعى تەگىن وزگەرتىپ، قىز كەزىندەگى تەگى قوناقايەۆانى قايتا العانى بەلگىلى بولدى.

وعان قوسا ءبىراز جىلدان بەرى سارانىڭ وزىنە قاراعاندا قىزدارى ءجيى جۇرت نازارىندا. ءتىپتى بىلتىر سارا نازاربايەۆا قايتىس بولعانى تۋرالى اقپارات تارادى. كەيىنىرەك تۇڭعىش پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ كەڭەسشىسى ءارى باسپا ءسوز حاتشىسى ايدوس ۇكىباي بۇل اقپارات شىندىققا جاناسپايتىنىن مالىمدەدى.

"ساعىمدى سىندىرمادى". نازاربايەۆ كەيىنگى جىلدارى سارا تۋرالى نە ايتتى؟

2023 جىلى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ "مەنىڭ ءومىرىم. بوداندىقتان - بوستاندىققا"  اتتى كىتاپ شىعارىپ، وسى كىتابىندا ۇلدارى، ولاردىڭ اناسى تۋرالى "اعىنان جارىلدى". ءسوز اراسىندا سارا الپىسقىزىن قوسۋدى دا ۇمىتپاعان.

كىتاپتا ەكىنشى ايەلى اسەل يسابايەۆامەن قالاي تانىسقانى، بۇل جاڭالىقتى ونىڭ ءبىرىنشى ايەلى سارا الپىس قىزى قالاي قابىلداعانى تۋرالى جازىلعان.

"تەگىندە، ادام بالاسىنا ەڭ باستى باقىتتى، ەڭ باياندى باقىتتى بالا عانا، پەرزەنت قانا بەرە الاتىن بولسا كەرەك. ءۇش پەرزەنتىمدى، ۇكىلەگەن ءۇش قىزىمدى - داريعانى، دينارانى، ءاليانى دۇنيەگە اكەلگەن، جاس شاعىمنان جانىما جالاۋ بولعان، نەبىر سىن ساعاتتا قاسىمنان تابىلعان ساراعا بار عۇمىرىمدا ريزامىن جانە قامقورشىمىن. سول قيلى كەزەڭدە دە مەنى تۇسىنگەنىن، كەشىرگەنىن مىنا ومىردەگى ءبىر جۇبانىشىم كورەمىن. تاۋمان تۋعاندا الماتىعا، الدىنا بارىپ، بار جايدى اقتارىپ، ايىبىمدى ايتقانىمدا تەكتىلىگىن تاعى دا تانىتىپ ەدى ايتۋلى اۋلەتتىڭ پەرزەنتى"، - دەپ جازعان ول. 

ونىڭ سوزىنشە، سارا الپىس قىزىنىڭ اتاسى دا ەكىنشى ايەل العان. 

"بالا - پەرىشتە. بالا باقىتتى بولىپ ءوسسىن" دەدى سوندا سارا. قىزدارىم دا مەنى دۇرىس ۇقتى. سارا الپىس قىزىنىڭ قاي ايەل ءۇشىن دە قيىن سىناقتا تانىتقان كەڭدىگىنىڭ ءبىر سەبەبىن ىشتەي سەزەتىن دە سياقتىمىن. اتاسى ارقاداعى اتاقتى قوناقاي باي ەكەنىن جازدىم عوي. سول كىسىدە ۇل بولماپتى. اقىرى الپىستان اسقان جاسىندا بايبىشەسى ءوزى ايتتىرىپ، جاس قىزعا ۇيلەندىرگەن ەكەن. ويلاعانىنداي ۇل تۋىپ، اتىن الپىس قويىپتى. كىم بىلەدى، بابادان تامىر تارتقان سول ءداستۇر ەسىنە ءتۇسىپ، بولعان ىسكە كەڭشىلىك كورسەتتى مە ەكەن؟

ايتەۋىر ونسىز دا قينالعان جانىمدى قاجاي بەرگەن جوق، ساعىمدى سىندىرمادى. مەن ءوزىم بالانى ۇل دەپ، قىز دەپ بولەتىندەردەن ەمەسپىن. ءۇش قىزىمدى دا جانىمداي جاقسى كورەمىن. ولاردان تۋعان نەمەرەلەردى دە جيەن دەپ جاتپايمىن. ۇل بالا - شاڭىراقتى ۇستايتىن يە، اۋلەت جالعاستىرار كيە... مىنە، سولاي، اعايىن. جان سىرىمدى جايىپ سالدىم الدىڭىزعا. قالاي دەسەڭىز دە، ءوزىڭىز بىلەسىز. بۇل - ءومىر. ءبىر انىق نارسە بار. جۇرەككە ءامىر جۇرمەيدى"، - دەپ جازىلعان كىتاپتا.

"ەشكىممەن ارالاسپايدى"

ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ ەكس ءتوراعاسى، گەنەرال-لەيتەنانت امانگەلدى شابداربايەۆ سارا نازاربايەۆامەن ارالاسقانىن، ونىڭ قانداي ادام ەكەنىن ايتتى. 

"سارا الپىس قىزى تۋرالى كوپ ەشكىم ايتپايدى. ول كىسى كوپ سويلەمەيتىن، ءبىراق تىك ايتاتىن. ءتىپتى كۇيەۋىنە دە "حالىقتىڭ قامىن ويلامايسىڭ با؟" دەپ ايتاتىن. ايەلدەرى (نازاربايەۆتىڭ - ەسك.) پايدا بولعان كەزدە ەكەۋىنىڭ اراسى قاتتى سۋىپ كەتتى. سارا الپىس قىزى تۋرالى ايتۋدىڭ قاجەتى دە جوق، ول كىسى - جاي قاراپايىم ادام. ەش جەردە سويلەپ، لەكسيا جاساماعان ادام. سارا الپىس قىزى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ساياسي شەشىمدەرىنە ارالاسپادى. ارالاسقاننىڭ وزىندە نازاربايەۆ ول كىسىمەن ساناسپايتىن. ول كىسى ءتىرى. نە قۇدالارىمەن دە، نە باسقالارىمەن دە ارالاسپايدى"، – دەدى امانگەلدى شابداربايەۆ TALK LIKE YouTube ارناسىنا بەرگەن ءبىر جىل بۇرىنعى سۇحباتىندا.

ونىڭ سوزىنشە، ءقازىر سارا نازاربايەۆانىڭ ارالاساتىن جاقىن تانىس، دوستارى دا جوق.

"ءوزى سونداي ادام دەپ ايتۋعا دا بولار ەدى. ءقازىر وزىمەن-وزى. تىكە مىنەزى بولعان. مەنى ۇناتپادى. 8 ناۋرىزعا گۇل جىبەرەمىن عوي. مەنىڭ گۇلىمدى لاقتىرىپ تاستاتقىزادى. سارا الپىس قىزى مەنى كەيىن جەك كورىپ كەتتى. نۇرسۇلتان نازاربايەۆ راحات الييەۆكە قاتتى سەندى، بيلىكتىڭ ءبارى سونىڭ قولىندا بولدى. ول كوپ نارسە جاسادى. ...مەن ءبىرىنشى بارىپ راحاتقا ءتيىستىم عوي. ...داريعا ەكەۋى سارا الپىسقىزىن ماعان قارسى قويدى"، – دەدى ول سۇحباتىندا.

بۇعان دەيىن سارا نازاربايەۆا تۋرالى قانداي اقپارات تارادى؟

ءبىراز ۋاقىتتان بەرى ەسىمى باق-تا اتالماي قالعانىمەن، بىلتىر ەكس-پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ءبىرىنشى ايەلى سارا نازاربايەۆا نەگىزىن قالاعان ينستيتۋت مەملەكەت مەنشىگىنە ءوتتى دەگەن اقپارات تارادى.

ۇكىمەت قاۋلىسىندا سارا نازاربايەۆا نەگىزىن قالاعان ينستيتۋت مەملەكەت مەنشىگىنە وتكەنى جاريالاندى.

بۇل ينستيتۋت كەيىنگى جىلدارى جۇمىس باعىتىن وزگەرتىپ، رەبرەندينگ جاساعان ەدى. "ادامنىڭ ۇيلەسىمدى دامۋى ۇلتتىق ينستيتۋتى" ەندى "وركەن"  بالالار سالاماتى ۇلتتىق عىلىمي-تاجىريبەلىك ينستيتۋتى" دەپ جاريالاندى.

"بۇل ينستيتۋت 2021 جىلى سارا نازاربايەۆا نەگىزىن قالاعان "بوبەك" قورىنىڭ جانىنان اشىلعان ەدى. ينستيتۋتتىڭ نەگىزگى ميسسياسى "ءوزىن-وزى تانۋ" رۋحاني-ادامگەرشىلىك ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسى ارقىلى ەلدىڭ ادامي الەۋەتىن دامىتۋعا ۇلەس قوسۋ بولدى. ال قازاقستاندا "ءوزىن-وزى تانۋ" رۋحاني-ادامگەرشىلىك ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسى 2022 جىلى زاڭ جۇزىندە ءوز جۇمىسىن توقتاتتى"، - دەپ جازىلعان حابارلامادا.