تالدىقورعاندا مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ «سىندارلى قوعامدىق ديالوگ – قازاقستاننىڭ تۇراقتىلىعى مەن وركەندەۋىنىڭ نەگىزى» اتتى جولداۋىن تالقىلاۋ بويىنشا وبلىستىق اكتيۆ ءوتتى.
جيىنعا ايماقتاعى ءار مەكەمەنىڭ باسشىلارى، اۋدان، قالا اكىمدەرى، كاسىپكەرلەر، جاستار، ب ا ق جانە پارتيا وكىلدەرى مەن باسقا دا سالانىڭ جەتەكشى-ماماندارى قاتىستى.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ جولداۋىندا بەرىلەگەن تاپسىرمالار مەن مىندەتتەردى تالقىلاپ، جۇزەگە اسىرۋ جولدارىن بەلگىلەۋ ماقساتىندا وتكەن جيىندا وبلىس باسشىسى اماندىق باتالوۆ بايانداما جاسادى.
سونداي-اق، وبلىس اكىمى ايماقتا اتقارىلىپ جاتقان جانە دە الداعى ۋاقىتتا جولداۋ اياسىندا اتقارىلاتىن جۇمىستاردى ناقتىلادى. ايماقتا ونەركاسىپتى وركەندەتىپ، اۋىلشارۋاشىلىعىن، ورتا جانە شاعىن بيزنەستى دامىتۋ ارقىلى ەكونوميكانى جەدەل جاڭعىرتۋعا بولاتىنىن تىلگە تيەك ەتكەن اماندىق عابباس ۇلى:
– حالىق تۇتىناتىن تاۋارلاردى وندىرۋگە باعىتتالعان «قاراپايىم زاتتار ەكونوميكاسىن» دامىتۋ قاجەت. وبلىس بويىنشا 6،4 ملرد. تەڭگەگە 7 جوبا بانكتەردىڭ ماقۇلداۋىنا يە بولدى. بۇل كوپ ەمەس. ۇكىمەت بولسا 600 ملرد. تەڭگە ءبولدى. سوندىقتان، بۇل باعدارلاما قالا مەن اۋدان اكىمدەرى جۇمىسىنىڭ باسىم باعىتى بولۋى ءتيىس. پرەزيدەنت ايتقانداي، شاعىن جانە ورتا بيزنەس اۋىل تۇرعىندارىنا تۇراقتى جۇمىس بەرىپ، جۇمىسسىزدىقتى ازايتىپ، جەرگىلىكتى بيۋدجەتتى نىعايتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. سول سەبەپتى مەملەكەت تاراپىنان الداعى ۋاقىتتا دا بيزنەسكە قولداۋ كورسەتىلەدى. «بيزنەستىڭ جول كارتاسى» شەڭبەرىندە الداعى ءۇش جىلدا قوسىمشا 250 ملرد. تەڭگە ءبولۋ جوسپاردا، – دەي كەلە، اكىم ورىنباسارى باعدات مانزوروۆقا، كاسىپكەرلىك باسقارماسىنا، قالا جانە اۋدان اكىمدەرىنە الەۋمەتتىك اسپەكتىلەرگە نازار اۋدارا وتىرىپ، بيزنەستى قولداۋدىڭ جاڭا نىساندارىن – ءبىرىنشى كەزەكتە كوپبالالى جانە از قامتىلعان وتباسىلار ءۇشىن وتباسىلىق بيزنەس قۇرۋدى تاپسىردى.
اۋىلشارۋاشىلىعى سالاسى ونىمدىلىگىن ارتتىرۋ اۋىلدى جەرلەردە ءومىر سۇرۋگە قولايلى جاعداي جاساۋ قاجەتتىگىن دە ەسكەرتتى. ول ءۇشىن «اۋىل – ەل بەسىگى» جوباسى قولعا الىندى. جوسپارد ىسكە اسىرۋ ءۇشىن بيىل 30 ملرد. تەڭگە بولىنگەن. الداعى ءۇش جىلدا قوسىمشا 90 ملرد. تەڭگە قارجى ءبولۋ قاراستىرىلعان. ايتا كەتەرلىگى، وبلىستا 7 ملرد. تەڭگەگە 43 جوبا جۇزەگە اسىرىلۋدا. ال اۋىلداردا 443 تىرەك جانە سپۋتنيكتىكپەن قامتىلماق.
مەملەكەت باسشىسى 3 جىل ىشىندە كوپبالالى جانە تۇرمىسى تومەن وتباسىلاردى باسپانامەن قامتۋدى تاپسىرعان ەدى. بۇل باعىتقا رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 240 ملرد تەڭگە بولىنبەك. وسى رەتتە، وبلىسىمىزدا «باقىتتى وتباسى» باعدارلاماسىنا 657 جانۇيا ءوتىنىش بەرگەن. ونىڭ 286-ى وسى جوبامەن ءۇيلى بولدى. ءوڭىر باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، بۇل جۇمىستار ءالى دە جالعاسپاق.
بيىل 1447 وتباسىن باسپانامەن قامتۋ كوزدەلىپ وتىر. سونىمەن قاتار، ەسكىرگەن كوپقاباتتى تۇرعىن ۇيلەردى جوندەۋدەن وتكىزۋ ماسەلەسىنە كوڭىل بولىنبەك. وڭىرىمىزدە 3566 كوپقاباتتى تۇرعىن ءۇي بولسا، ونىڭ 2000-عا جۋىعى كۇردەلى جوندەۋدى قاجەت ەتەدى. ول ءۇشىن جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن 30 ملرد تەڭگە بولىنەدى. جالپى، از قامتىلعان، كوپبالالى وتباسىلارىن تۇرعىن ۇيمەن قامتۋ جوسپار دايىندىعىن ورىنباسارى ل.تۇرلاشوۆقا تاپسىردى.
وبلىس اكىمى اماندىق عاباسس ۇلى پرەزيدەنت جولداۋىنداعى ءار ءبولىمدى جەكە-جەكە تالقىلادى. وڭىردە اتقارىلاتىن جۇمىستاردى جاۋاپتى سالا ماماندارىنا تاپسىردى. سونىمەن قاتار، ەلىمىزدىڭ وركەندەۋىنە باعىتتالعان جوبانى بىرلەسىپ جۇزەگە اسىرۋعا شاقىردى. ال، جيىنعا كەلگەندەر مەملەكەت باسشىسى جاريالاعان جولداۋعا قولداۋ ءبىلدىردى.
بالجان جۇمانبەكوۆا،
الماتى وبلىسى.
