مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ تاۋەلسىز قازاق ەلىنىڭ تىزگىنىن ۇستاعانىنا ەكى-ۇش ايدان سوڭ تۋرا ءۇش جىل بولادى. توقايەۆ باسقارعان وسى ءۇش جىل ارالىعىندا تالاي ءىس اتقارىلىپ، تالاي شارۋانىڭ باسى قايىرىلدى. ۇزاق جىلدار بويى شەشىمىن تاپپاي كەلە جاتقان ءبىراز دۇنيەنىڭ ورايى كەلىپ، حالىقتىڭ ويىنان شىعا بىلگەن تالاي باستاماعا مۇرىندىق بولدى. Skifnews.kz اقپاراتتىق پورتالى پرەزيدەنتتىڭ تاريح قويناۋىنا كەتىپ بارا جاتقان سيىر جىلىندا اتقارعان جۇمىستارىنا جاساپ كورگەن ەدى.
2021 باستالىسىمەن پرەزيدەنت «تاۋەلسىزدىك بارىنەن قىمبات» اتتى ماقالاسىن جاريا ەتتى. مۇندا ول ەگەمەندىگىمىز بەن ەلدىگىمىزدىڭ تىرەگى بولاتىن باستى باعىتتارعا توقتالىپ، ىرگەمىزدىڭ بەرىك بولۋى ءۇشىن ەل تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعىنا وراي جۇزەگە اسىرىلاتىن شارالاردى جۇيەلەپ، مىندەتتەردى ايقىنداپ بەردى.
كەيىن ىلە-شالا راقىمشىلىق تۋرالى زاڭ جوباسىنا قول قويدى. بۇگىندە وسى زاڭنىڭ اياسىندا 2 236 سوتتالۋشى، پروباسيالىق باقىلاۋدا تۇرعان 11 310 ادام راحىمشىلىققا يە بولعالى وتىر. بارلىعى مىڭنان استام ادام بوستاندىق الماق. سول سەكىلدى 3818 ادام پروباسيالىق باقىلاۋدان بوساتىلادى. 1294 سوتتالۋشىنىڭ، پروباسيادا تۇرعان 7492 ادامنىڭ جازا مەرزىمى قىسقارتىلماق. ءوز كەزەگىندە بۇل باستاما دا ساراپشىلار تاراپىنان جوعارى باعاسىن الىپ ۇلگەردى.
ساراپشىلاردىڭ ايتۋىنشا، مەملەكەت باسشىسى بيىلعى جىلى تەك ساياسي-دەموكراتيالىق وزگەرىستەر عانا ەمەس، كەلەشەك ۇرپاق، پاتريوتيزم، ۇلتتىق مۇددە سەكىلدى رۋحاني دۇنيەلەرگە ايرىقشا باسىمدىق بەرىپ وتىر. سونىڭ ءبىر دالەلى - قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىنىڭ 30 جىلدىعىن اتاپ ءوتۋ ماسەلەسى. توقايەۆ بۇل مەرەكە تەك توي تويلاۋمەن شەكتەلىپ قالماۋى ءتيىس ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
«ءقازىر زامان باسقا. ادامداردىڭ ساناسى دا ايتارلىقتاي وزگەرگەن. وعان قوسا، بۇگىندە بارشا الەم جۇرتشىلىعى كۇردەلى كەزەڭدى باستان وتكەرۋدە. قارجىنى وڭدى-سولدى جۇمساپ، ۇلان-اسىر توي جاسايتىن ۋاقىت ەمەس. ءتيىمسىز فورۋمدار مەن كونفەرەنسيالار وتكىزۋ دە قاجەت ەمەس. تاعىلىمدىق ءمانى بار شارالارعا باسا نازار اۋدارعان ءجون. ءبىز ءۇشىن حالىقتىڭ الەۋمەتتىك جاعدايىن جاقسارتۋ – باستى مىندەت»، - دەدى ول.
سونىمەن قاتار، ول 30 جىلدىقتا اتقارىلاتىن شارالار نەگىزىنەن جاستارعا ارنالۋى كەرەكتىگىنە دە توقتالدى.
«جاستار ساياساتىنا ارنالعان «تاۋەلسىزدىك ۇرپاقتارى» اتتى ءبىرتۇتاس ۇلتتىق جوبا ازىرلەگەن ءجون. ءار باعىت بويىنشا بىتىراڭقى جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان جوبالاردى ءبىر ارناعا توعىستىرۋ كەرەك. سوندا جۇمىس جۇيەلى بولادى. ونى دايىنداۋعا، ودان سوڭ تالقىلاۋعا بۇكىل جاستار جانە ستۋدەنتتەر ۇيىمدارىن، ازاماتتىق بەلسەندىلەر مەن تاۋەلسىز ساراپشىلاردى تارتۋ كەرەك»، - دەدى پرەزيدەنت.
ياعني 30 جىلدى مەرەيتويعا بايلانىستى شارالاردىڭ بارلىعى دا حالىققا رۋحاني سەرپىلىس اكەلۋى قاجەت ەكەنىن نازارعا الدى.
«ۇلت تاريحىندا وشپەس ءىز قالدىرعان كورنەكتى تۇلعالاردىڭ ەڭبەگىن ناسيحاتتاۋ اسا ماڭىزدى. بيىلعى مەرەيلى جىلعا بىرنەشە اتاۋلى داتا تۇسپا-تۇس كەلىپ وتىر. جىر الىبى جامبىلدىڭ – 175، الاش ارىسى ءاليحان بوكەيحانوۆتىڭ – 155، كۇش اتاسى قاجىمۇقاننىڭ – 150 جىلدىعى، تاعى باسقا بىرنەشە تاريحي تۇلعانىڭ مەرەيتويى. ءبىز بىلتىر اباي مەن ءال-فارابيدىڭ مەرەيتويلارىن وتە ماعىنالى وتكىزدىك. ولاردىڭ تۇلعالىق كەلبەتى مەن ءومىر جولى، ەڭبەكتەرى حالىققا ۇلكەن وي سالدى. بۇل تاجىريبەنى الداعى ۋاقىتتا دا ۇستانعان ءجون»، - دەدى پرەزيدەنت.
ل.ن.گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پرورەكتورى، ق ر ۇعا اكادەميگى ديحان قامزابەك ۇلىنىڭ ايتۋىنشا، بۇل جۇمىستاردىڭ بارلىعى توقايەۆتىڭ ۇلتىنىڭ بولاشاعىن الدىڭعى ورىنعا قويا بىلگەن باسشى ەكەنىن كورسەتەدى.
«وسى ۋاقىتقا دەيىن پرەزيدەنت حالىققا ءۇش جولداۋ ارناپتى. ءبىرى - 2019 جىلعى «سىنداردى قوعامداعى ديالوگ: تۇراقتىلىق پەن وركەندەۋ نەگىزى»، ەكىنشىسى - 2020 جىلعى «جاڭا جاعدايداعى قازاقستان: ءىس-قيمىل كەزەڭى»، ءۇشىنشىسى – «حالىق بىرلىگى جانە جۇيەلى رەفورمالار – ەل وركەندەۋىنىڭ بەرىك نەگىزى». مەملەكەت باسشىسىنىڭ ساياسي بەدەلىنە، قوعامدىق قىزمەتىنە، ءتۇرلى سىن-قاتەرلەرگە بايلانىستى ۇستانىمى، قابىلەت-قارىمى ەل كوڭىلىنەن شىقتى. جالپى ايتار بولسام، وسى جولداۋلاردى قاراپ وتىرساق، ەڭ الدىمەن، تۇلعانىڭ مۇمكىندىگىنشە حالىققا جاقىن بولۋ ۇستانىمى، ەكىنشىدەن، ماسەلەنى يگەرۋگە، بايىپتاۋعا دەگەن مەملەكەتشىل پاراساتى، ۇشىنشىدەن، ءاربىر ماسەلەنى جەكە قويىپ، كوتەرىڭكى پافوسپەن ەمەس، ادامي، شەشىمىن تابۋعا ۇمتىلعان ىسكەر ادامنىڭ، ءىستىڭ ءمانىسىن ويلاعان قايراتكەردىڭ كوزقاراسىن بايقاۋعا بولادى. ال، كۇنى كەشە عانا تاۋەلسىزدىكتىڭ تاريحي مەجەسىنە قاتىستى وتكەن جيىندا اسا بيىك ەلدىك شارانىڭ ماڭىزىنا ءمان بەرگەن مەملەكەت باسشىسى «ماقسات - توي تويلاۋ ەمەس، وي تولعاۋ ءۇشىن» دەگەن ۇستانامىن تاعى دا ءبىر ايقىندادى. بۇل وي – ەلدىك مۇددە بىرىكتىرەتىن بۇگىنگى بۋىنعا، ءبارىمىز جاقسىلىعىنان ءۇمىتتى ەرتەڭگى ۇرپاققا ارنالدى»، - دەيدى ول.
تاعى ءبىر ايتا كەتەرلىگى بيىلعى جىلدى توقايەۆتىڭ بۇعان دەيىنگى كوتەرگەن باستامالارى مەن قاناتقاقتى جوبالارىنىڭ قۇجات بويىنشا بەكىتىلىپ، تياناقتالعان جىل بولدى دەۋگە بولادى. ماسەلەن، ءدال وسى جىلى ۇزاق ۋاقىتقا سوزىلعان جەر داۋىنا ناقتى نۇكتە قويىلدى. ساياسي پارتيالار ءۇشىن ماجىلىسكە ءوتۋ شەگىن 7 پايىزدان 5 پايىزعا تومەندەتۋ، ساياسي پارتيالاردى تىركەۋ شەگىن 50 پايىزعا ازايتۋ سياقتى وزگەرىستەر ساياسي پارتيالار تۋرالى، سايلاۋ تۋرالى زاڭعا وزگەرىستەر ەنگىزۋ سەكىلدى جوبالار ناقتى زاڭمەن بەكىتىلدى. وسىنداي ساياسي باستامالار نەگىزىندە ەلىمىزدە العاش رەت اۋىل اكىمدەرى سايلاندى.
بۇگىنگى تاڭدا 800 استام اۋىل اكىمى تىكەلەي سايلاندى. بۇنىڭ بارلىعى جەرگىلىكتى ءوزىن ءوزى باسقارۋدى رەفورمالاۋ كونسەپسياسى نەگىزىندە جاسالىپ جاتىر. 2025 جىلعا دەيىن قالا، وبلىس اكىمدەرى دە وسىلاي تىكەلەي سايلاۋ ارقىلى سايلاناتىن بولادى. مۇنىڭ بارلىعى اۋىل، اۋدان اكىمدەرىنىڭ جەرگىلىكتى حالىق الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىگىن ارتتىراتىن، ورتالىقتان اجىراتۋعا باعىتتالعان، ءوزىن-وزى تولىققاندى باسقارۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن قادامدار.
پرەزيدەنتتىڭ كومەكشىسى ەرلان ءقاريننىڭ ايتۋىنشا، اتالمىش ساياسي ناۋقاننىڭ ستراتەگيالىق ماڭىزدىلىعى وتە زور بولىپ وتىر.
«بىرىنشىدەن، بۇل سايلاۋ جەرگىلىكتى مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسىندە ەلەۋلى ينستيتۋسيونالدىق وزگەرىستەردى باستاپ بەردى. ولار كەلەشەكتە مەملەكەت پەن قوعام اراسىنداعى ءوزارا قارىم-قاتىناسىن بايىپپەن ايقىندايتىن ساپالى جاڭا ورتانىڭ نەگىزىن قالايدى. ەكىنشىدەن، بەيبىت جيىندار تۋرالى جاڭا زاڭدى قابىلداۋمەن، سايلاۋ جانە ساياسي پارتيالار تۋرالى زاڭنامانى جەتىلدىرۋمەن قاتار، اكىمدەردىڭ تىكەلەي سايلانبالىلىعىن ەنگىزۋ قازاقستاندىقتاردىڭ ساياسي مادەنيەتى مەن ساياسي بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋعا ىقپال ەتەدى»، – دەدى قارين.
ايتپاقشى، وسىدان بىرەر كۇن بۇرىن «Nur Otan» پارتياسى ءتوراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى باۋىرجان بايبەك تە پرەزيدەنتتىڭ باستاماسى پارتيالاردىڭ جەرگىلىكتى جەرلەردەگى جۇمىسىنا جۇيەلى سەرپىن بەرگەنىن ايتىپ ءوتتى.
«2021 جىلعى 25 شىلدەدە مەملەكەت باسشىسىنىڭ باستاماسى بويىنشا وتكەن اۋىل اكىمدەرىن تىكەلەي سايلاۋ پارتيالاردىڭ جەرگىلىكتى جەرلەردە حالىقپەن قويان-قولتىق جۇمىس ىستەۋىنە جۇيەلى سەرپىن بەردى. كەڭ تۇرعىدان العاندا، بۇل سايلاۋ ازاماتتاردىڭ شەشىمدەر قابىلداۋ پروسەسىنە قاتىسۋىن جانداندىرۋعا، سونداي-اق ەسەپ بەرەتىن مەملەكەتتى قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان، ەلباسى ۇسىنعان 5 ينستيتۋسيونالدى رەفورمانىڭ ناقتى ىسكە اسىرىلۋىن راستادى»، - دەيدى ب.بايبەك.
مەملەكەت باسشىسى COVID-19 پاندەمياسىنا قارسى كۇرەسكە ارنالعان «پاندەميانى توقتاتىپ، قايتا جاڭعىرۋدى جاقسارتۋ» اتتى جاھاندىق سامميتكە قاتىستى. جيىندا پرەزيدەنتتىڭ ارنايى بەينەۇندەۋى كورسەتىلدى. وندا قاسىم-جومارت توقايەۆ سوڭعى ونجىلدىقتا دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسى بۇرىن-سوڭدى بولماعان عالامدىق داعدارىسقا ۇشىراعانىن اتاپ ءوتتى. توقايەۆتىڭ الەمدى "وميكرون" شتامىنىڭ اەمگە جاڭا ءقاۋىپ ءتوندىرىپ وتىرعانىن، ءارى ونىمەن كۇرەستە العاشقى مەديسينالىق كومەك پەن دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنداعى قىزمەتتەرمەن حالىقتى جاپپاي قامتۋ باعىتتارىن بىرىكتىرۋ تۋرالى ۇسىنىسى رەسمي جەنيەۆا تاراپىنان قولداۋ تاپتى. سونىمەن قاتار پرەزيدەنت قازاقستان مەن دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى – سەنىمدى سەرىكتەس ەكەنىن ءارى كوروناۆيرۋسقا قارسى ۆاكسيناسى بار ەل رەتىندە پاندەميامەن بىرلەسىپ كۇرەسۋگە دايار ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ال شۆەيساريا تاراپى قازاق عالىمدارى شىعارعان Qazvac ۆاكسيناسىن تىركەۋدەن وتكىزىپ، ءارى قاراي ەۋروپا، وڭتۇستىك امەريكا جانە افريكا ەلدەرىنە تاسىمالداۋعا دايار ەكەندىكتەرىن ءبىلدىردى. وسىلايشا قازاق عالىمدارى شىعارعان Qazvac ۆاكسيناسىنا ەۋروپا ەلدەرىنە جول اشىلدى.
توقايەۆتىڭ ساراپشىلار تاراپىنان اسا جوعارى باعاسىن العان باستامالارىنىڭ ءبىرى دەپ سايلاۋ بيۋللەتەنىنە «بارىنە قارسىمىن» دەگەن باعانا ەنگىزۋ تۋرالى ۇسىنىس ەكەنى داۋسىز.
«پارلامەنتتىڭ الدىندا ماڭىزدى ەكى مىندەت تۇر. بۇل – ساپالى زاڭدار قابىلداۋ جانە وزەكتى ماسەلەلەردىڭ شەشىمىن تاباتىن ورتالىققا اينالۋ. جالپى، ەلىمىزدىڭ زاڭناما جۇيەسىن كەشەندى تۇردە جەتىلدىرۋ كەرەك. شىن مانىندە، بالامالى پىكىر جانە بارىنە قارسى داۋىس بەرۋ ۇعىمى ءبىز ءۇشىن دە قالىپتى نارسە بولۋعا ءتيىس. سوندىقتان، بارلىق دەڭگەيدەگى سايلاۋ بيۋللەتەندەرىنە «بارىنە قارسىمىن» دەگەن جازۋ ەنگىزگەن ءجون»، - دەپ اتاپ وتكەن بولاتىن VII شاقىرىلىمىنداعى پارلامەنت سەسسياسىن اشىپ تۇرىپ.
بۇل ارينە دەموكراتيانىڭ جەمىسى، ساياسي ارەنادا جاڭا پارتيالاردىڭ پايدا بولۋىنا، قوعامدا ليبەراليزم مەن دەموكراتيانىڭ پايدا بولۋىنا جول اشاتىن قادام ەكەنى داۋسىز.
سونىمەن قاتار مەملەكەت باسشىسى بيىل ۇزاق جىلدار بويى شەشىمىن تاپپاي كەلە جاتقان قوس ازاماتتىق ماسەلەسىنە دە نۇكتە قويدى. 25 اقپاندا وتكەن ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسىنىڭ وتىرىسىندا قازاقستاندا قوس ازاماتتىق ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىك كۇشەيتۋ قاجەت ەكەنىن اتاپ ءوتتى. «سوڭعى ۋاقىتتا بىزدە قوس ازاماتتىق فاكتىلەرى جيىلەپ كەتتى، ءتىپتى ولاردىڭ اراسىندا مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر دە بار. بۇعان بەلگىلى سەبەپتەرگە بايلانىستى جول بەرىلمەيدى. اتالعان پروبلەما وتە كۇردەلى، ويتكەنى بۇل ۇلتتىق قاۋىپسىزدىككە قاتىستى. مۇنداي فاكتىلەردىڭ جولىن كەسۋ قاجەت»، - دەدى توقايەۆ كەڭەس وتىرىسىندا.
سونىمەن قاتار، بيىلعى جىل الەۋمەتتىك ماسەلەلەردىڭ شەشىمىن تاپقان جىل بولعانىن ايتا كەتۋ كەرەك. پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس وسى جىلدىڭ 1 قىركۇيەگىنەن باستاپ جوعارى وقۋ ورىندارى ستۋدەنتتەرىنىڭ، ماگيسترانتتارى مەن دوكتورانتتارىنىڭ شاكىرتاقىسى ءوستى. باكالاۆر باعدارلاماسى بويىنشا وقيتىنداردىڭ شاكىرتاقىسى 20%-عا، ال ماگيسترانتتار مەن دوكتورانتتاردىڭ شاكىرتاقىسى 15%-عا ۇلعايتىلدى. سونىمەن قاتار بولاشاق ۇستازدار مەن دارىگەرلەردىڭ، دوكتورانتتاردىڭ ستيپەندياسى كوبەيدى. جوو-دا ساباق بەرەتىن وقىتۋشىلاردىڭ جالاقىسى دا ءبىر شاما ءوستى.
پرەزيدەنت ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسىنىڭ VI وتىرىسىندا «ولار ءۇشىن ەرەكشە ەڭبەك جاعدايىن جاساۋ قاجەت ەكەنىن اتاپ ءوتتى. «جالعىزباستى اتا-انالاردىڭ قاشىقتان جۇمىس ىستەۋ جانە جۇمىس ىستەۋدىڭ قىسقارتىلعان رەجيمى قۇقىعىن زاڭنامالىق دەڭگەيدە قاراستىرعان ءجون. دامىعان ەلدەردە ءىرى كومپانيالار ءوز كەڭسەلەلەردە بالالار بولمەلەرىن اشىپ جاتادى. مۇنداي تاجىريبە بىزدە دە نورماعا اينالۋى ءتيىس»،- دەدى.
ءدال وسى كەڭەستە تاعى ءبىر ماڭىزدى ۇسىنىس ايتىلدى. پرەزيدەنت «ۇلتتىق كوشى-قون كۇنىن» بەلگىلەپ، اتاۋلى داتالار كۇنتىزبەسىنە ەنگىزۋ كەرەكتىگىن جەتكىزدى.
«قانداستارىمىزدىڭ ءوز وتانىنا ورالۋ تۋرالى ەلباسى ءبىرقاتار ماڭىزدى تاريحي ماڭىزدى شەشىم قابىلداعان ەدى. ۇلى كوش 1991 جىلى باستالدى. وعان ەلباسىنىڭ تاپسىراماسىمەن قابىلدانعان قازاق كسر مينيسترلەر كابينەتى قابىلداعان 711 قاۋلى رەسمي تۇردە جول اشتى. بۇل قۇجات 1991 جىلدىڭ 18 قاراشاسىندا قابىلداندى. كوپ ۇزاماي ەلباسى الىستا جۇرگەن اعايىنعا «اق تىلەك» اتتى جولداۋىن جاريالاپ، شەتتەگى قانداستاردى ەلگە شاقىردى. سونىڭ ناتيجەسىندە 1500 ملن-نان استام قانداس وتانعا ورالدى. ونىڭ ىشىندە اۋىت مۇقيبەك پەن باسقا قوعام قايراتكەرلەرى ۇلى كوشتىڭ تاريحي ءرولىن ەسكەرىپ، ارنايى كۇن كەرەگىن ايتىپ ءجۇر. ۇكىمەتكە بۇل تاريحي داتانى اتاۋلى كۇندەر تىزىمىنە قوسۋدى قاراستىرىپ، ءتيىستى ۇسىنىس ەنگىزۋدى تاپسىرامىن»، - دەدى قاسىم-جومارت توقايەۆ.
پرەزيدەنت ءوزىنىڭ قىركۇيەكتىڭ باسىندا كەزەكتى جولداۋىندا ەڭ تومەنگى جالاقى دەڭگەيىن قايتا قاراۋ قاجەتىگىن ايتتى.
«ەلىمىزدە تومەنگى جالاقى كولەمى 2018 جىلدان بەرى كوتەرىلگەن جوق. الەمدىك كوروناداعدارىس قازاقستاندىقتاردىڭ تابىسىنا ءوز اسەرىن تيگىزدى. ونىڭ ۇستىنە ەڭ تومەنگى جالاقى كولەمى بويىنشا قازاقستان تمد-نىڭ ءبىرقاتار ەلدەرىنەن ارتتا كەلەدى. وسى ورايدا 2022 جىلعى 1 قاڭتاردان باستاپ ەڭ تومەنگى جالاقىنى 42 500 تەڭگەدەن 60 مىڭ تەڭگەگە ءوسىرۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادىم»، - دەپ اتاپ ءوتتى مەملەكەت باسشىسى.
تاعى ءبىر ايتا كەتەرلى، قاسىم-جومارت توقايەۆ وسى جىلى حالىقارالىق ماڭىزى زور بىرنەشە جيىنعا قاتىسىپ، ءوزىنىڭ سالماقتى باسشى، قالىپتاسقان ليدەر ەكەنىن كورسەتتى دەۋگە بولادى. ماسەلەن، ول بيىل بۇۇ باس اسسامبلەياسى 76-سەسسياسىنىڭ جالپى دەباتتارى مەن بۇۇ-نىڭ ازىق-تۇلىك جۇيەلەرى جونىندەگى سامميت جانە يادرولىق قارۋدى تولىق جويۋ جولىنداعى حالىقارالىق كۇرەس كۇنىنە ارنالعان جوعارى دەڭگەيدەگى پلەنارلىق وتىرىس مىنبەرلەرىنەن كورىندى.
سول سەكىلدى مەملەكەت باسشىسىنىڭ شۆەيسارياعا ساپارى قوعامدا قىزۋ تالقىلانىپ، ساراپشىلار تاراپنىان جوعارى باعا العانىن ايتا كەتۋ كەرەك. توقايەۆ بۇل ساپارىندا حالىقارالىق قىزىل كرەست ۇيىمىنىڭ پرەزيدەنتى، دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنىڭ باس ديرەكتورى نگوزي وكوندجو-يۆەالا جانە دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ باسشىسى تەدروس ادحانوم گەبرەيەسۋسپەن كەزدەستى.
«قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى توقايەۆتىڭ شۆەيسارياعا ساپارى قازاقستاننىڭ دۇنيەجۇزىندە ءوزىنىڭ ورنى بار ەكەنىن، پاندەمياعا قاراماستان قازاقستان ءالى كۇنگە دەيىن دۇنيەجۇزىنىڭ كومپانيالارىنا، ءىرى فيرمالارىنا، قوعامدىق ۇيىمدارىنا وتە قىزىقتى ەكەنىن، قازاقستاننىڭ گۋمانيتارلىق-الەۋمەتتىك سالاداعى ءرولىنىڭ ارتىپ كەلە جاتقانىن كورسەتەدى. جانە وسى ءرولى بەلگىلى ديپلومات، دۇنيەجۇزىلىك ساياساتتا ءوزىنىڭ ورنى بار ق ر پرەزيدەنتىنىڭ كۇش-جىگەرىنە، ونىڭ ادامگەرشىلىك رۋحاني قاسيەتتەرىنە دە بايلانىستى ەكەنىن كورسەتىپ وتىر»، - ساياساتتانۋشى ءارى پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى ەرلان سايىروۆ.
سول سەكىلدى بيىل مەملەكەت باسشىسىنىڭ ۇكىمەتكە زەينەتاقى قورىنداعى قاراجاتتى پايدالانۋعا قاتىستى شەكتى مەجەنى كوتەرۋ مەرزىمىن 2022 جىلدىڭ 1 ساۋىرىنە دەيىن ۇزارتۋ تۋرالى تاپسىرماسى دا قوعام اراسىندا ۇلكەن قولداۋ تاپقانىن ايتا كەتۋ كەرەك. ساراپشىلاردىڭ ايتۋىنشا، بۇل توقايەۆتىڭ ءاردايىم حالىق پىكىرىمەن ساناسا بىلەتىنىن كورسەتىپ وتىر.
«مەملەكەت باسشىسى قىسقا مەرزىم ىشىندە قازاقستاندىقتاردىڭ سەنىم كرەديتىن تۇپكىلىكتى بەكىتە الدى. بۇل پروسەستە ەلدى دەموكراتيالاندىرۋعا، ساياسي ەۆوليۋسياعا جانە ازاماتتىق قوعامنىڭ دامۋىنا باعىتتالعان جاڭا زاڭداردىڭ قابىلدانۋى ۇلكەن ءرول اتقاردى دەپ ويلايمىن.
جالپى، كوپتەگەن قوعامدىق ماڭىزى بار وقيعالارعا مەملەكەت باسشىسىنىڭ ءوزى ءۇن قوسىپ كەلەدى. ول بارلىق اۋىر تراگەديالارعا، جانجالدى زاڭ جوبالارىنا نەمەسە قىزۋ پىكىرتالاستارعا دا ويىن ايتىپ ءجۇر. مەنىڭ ويىمشا، الەۋمەتتىك جەلىلەر ارقىلى حالىقپەن تىكەلەي بايلانىس ورناتا ءبىلۋ تەك توقايەۆ پرەزيدەنت بولعان كەزدە عانا پايدا بولدى»، - دەيدى ساياساتتانۋشى عازيز ابىشيەۆ.
