بۇگىندە جىل باسىنداعى پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسى بىرتىندەپ ىسكە اسىپ جاتىر. وسى رەتتە ق ر عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم مينيسترلىگىنە قاراستى عىلىم كوميتەتى ەلىمىزدەگى عىلىممەن اينالىساتىن جاستاردىڭ ۇلەسىن 50%-عا دەيىن ارتتىرۋعا بەل بۋىپ، بىلەك سىبانا كىرىسكەنىن ايرىقشا اتاپ ايتۋعا بولادى.
عىلىم كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى دارحان احمەد-زاكي جىل سايىن عىلىمي-زەرتتەۋ جۇمىستارىمەن اينالىساتىن 1000 جاستىڭ عىلىلىمي جۇمىسىنا قولداۋ كورسەتۋدى كوزدەپ وتىرعاندارىن جاريا ەتتى. مەملەكەتتىك دەڭگەيدە قابىلداعان بۇل شەشىم جاستاردىڭ عىلىمي-زەرتتەۋ جۇمىستارىمەن الاڭسىز اينالىسۋىنا مۇمكىندىك تۋعىزاتىنى انىق.
بۇگىندە ەلىمىزدە عىلىمي جۇمىستاردى كوممەرسيالاۋ دەڭگەيى وتە تومەن ەكەنى جاسىرىن ەمەس. ەلىمىزدە عىلىم مەن ءوندىرىستىڭ ۇيلەسىمدى جۇمىس ىستەي الماي وتىرعانىنىڭ بىرنەشە باستى سەبەبى بار.
كەڭەس زامانىندا عالامداردىڭ عىلىمي جۇمىستارىنىڭ وندىرىستە قولدانۋانا مەملەكەت جاۋاپتى بولدى. سوندىقتان عىلىمي جۇمىستىڭ وندىرىسكە ەنۋىنە عالامدار باس قاتىرعان جوق. عالىمدار وزدەرىنىڭ عىلىمي جۇمىستارىمەن الاڭسىز اينالىستى.
ال نارىق قاتىناستار ورناعان ساتتە بۇل ءۇردىس تولىقتاي كۇيرەدى. وسى ارالىقتا عىلىمعا بولىنەتىن قارجى ماردىمسىز بولعاننان كەيىن جاستاردىڭ عىلىمعا قىزىعۋشىلىعى كۇرت ازايعانى دا جاسىرىن ەمەس.
بۇدان باسقا عىلىمداعى اعا بۋىن عىلىمي-زەرتتەۋ جۇمىستارىن كوممەرسيالاۋ ىسىمەن مۇلدە اينالىسپادى. تۋراسىن ايتساق، عىلىمداعى اعا بۋىن كوممەرسيالاۋ ىسىنە دايىن بولمادى. ولار كەڭەس زامانىنداعىداي الما «ءپىس ازۋىما ءتۇس» دەپ وتىردى. وسىلايشا اعا بۋىننىڭ ارەكەتسىزدىگى قازاق عىلىمى توقىراۋعا ۇشىراتتى.
عىلىمنىڭ ايانىشتى كۇيگە تۇسكەنىن كورگەن مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ سالادا كەشەندى شارالار قابىلداپ، عىلىمي-زەرتتەۋ جۇمىستارىن كوممەرسيالاۋدا جاستارعا ايرىقشا سەنىم ارتىپ وتىرعانىن بايقاۋعا بولادى.
بۇگىندە شەتەلدىڭ الدىڭعى قاتارلى وقۋ ورىندارىندا ءبىلىم العان قازاق جاستارى قازاق عىلىمىن العا سۇيرەيتىن مۇمكىندىككە يە. ءقازىر عىلىممەن اينالىسىپ جۇرگەن جاستار ءبىر جەردە وتىرمايدى. ولار وزدەرىنىڭ عىلىمي-زەرتتەۋ جۇمىستارىن كوممەرسيالاۋعا مۇددەلى. بۇل ءۇشىن ولار ءتۇرلى ينۆەستورلارمەن سويلەسىپ، ءىرى كومپانيالاردىڭ ەسىگىن قاعۋعا ارلانبايدى.
قازىرگى جاستار وزدەرىن عىلىمدا ىزدەنۋشى، عىلىمي-زەرتتەۋ جۇمىستارىن كوممەرسيالاۋدا كانىگى مامان مەنەدجەر بولۋى كەرەك ەكەنىن تۇسىنەدى. اعا بۋىن سەكىلدى عىلىمي جۇمىستارىن كوممەرسيالاۋعا وتە ەنجار ەمەس.
الداعى ۋاقىتتا مەملەكەت 1000 جاستىڭ عىلىمي-زەرتتەۋ جۇمىسىنا گرانت بولسە، ولار عىلىم سالاسىندا تالماي ىزدەنىپ، ءوزى جۇمىستارىن كوممەرسيالاعانشا تىنىم تاپپايتىنى انىق.
عىلىمدى كوممەرسيالاۋ ءىسى قازاق عىلىمىندا بۋىن الماسۋى قارقىندى ءجۇرىپ جاتقانىن ايقىن كورسەتەدى. دامىعان ەلدەردەگى وقۋ ورىنداردا ءبىلىم الىپ، تاعىلىمدامادان وتكەن جاستارىمىز سول جاقتاعى عىلىمداعى تەحنولوگيالىق ۇردىستەردىڭ ەلگە اكەلۋگە بار كۇش-جىگەرىن جۇمسايتىنى انىق. بۇل ءۇشىن عىلىمي-زەرتتەۋ جۇمىستارىمەن اينالىسىپ جۇرگەن جاستارعا بارىنشا قولداۋ كورسەتۋىمىز كەرەك.
