جاڭاوزەن قالاسىنداعى ءىرى كومپانيالاردىڭ ەڭبەك ۇجىمى ەپيدەميولوگتارمەن كەزدەستى. الماتى جانە نۇر-سۇلتان قالالارىنان بىلىكتى ەپيدەميولوگ، ينفەكسيونيست ماماندار ەڭبەك ۇجمدارىمەن كەزدەسۋ ءۇشىن ارنايى كەلگەن.

قالاداعى ءىرى كومپانيالاردىڭ ءبىرى – «وزەنمۇنايگاز».

وزەن مۇناي گاز ءوندىرۋ كاسىپكەرلىگى سوناۋ 1964 جىلدىڭ 15 شىلدەسىندە قۇرىلعان.

قازىرگى تاڭدا «وزەنمۇنايگاز» اكسيونەرلىك قوعامىنا قاراستى 16 قۇرىلىمدىق وندىرىستىك باسقارما بار. ونىڭ تورتەۋى مۇناي گاز ءوندىرۋ باسقارماسى، ال وزگە باسقارمالار وندىرىسكە قوسىمشا سەرۆيستىك قىزمەت كورسەتەدى.

ەپيدەميولوگيالىق جاعدايعا بايلانىستى ەڭبەك ۇجىمىنىڭ قۇرىلىم جەتەكشىلەرى عانا بىلىكتى ەپيدەميولوگ، ينفەكسيونيست دارىگەرلەرمەن كەزدەستى.

قىزمەتكەرلەر ماماندارعا كوكەيىندە جۇرگەن سۇراقتارىن قويىپ، كەڭەس سۇرادى. كومپانيا باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ مالىمەتىنشە، ۇجىمداعى كاسىپوداق جەتەكشىلەرى مەن قۇرىلىم باسشىلارىنىڭ باسىم بولىگى ۆاكسينا العان.

مىسالى، «وزەنمۇنايگاز» اق-دا 25 جىل ەڭبەك ەتىپ جۇرگەن باس ەسەپشىسى انار وسپانوۆا «سپۋتنيك V» ۆاكسيناسىنىڭ ەكىنشى كومپونەنتىن العانىن ايتتى.

ۆاكسينانىڭ ەكەۋىن دە الدىم. ەشقانداي جاناما اسەر بولعان جوق. ءدىن-امان ءجۇرمىن. مەن اينالامداعى ادامداردىڭ قاۋىپسىزدىگى ءۇشىن ۆاكسينا سالدىردىم. سەبەبى مەن جۇمىستا ءارتۇرلى جاستاعى ادامدارمەن جۇمىس ىستەيمىن. سوندىقتان قورشاعان ورتاعا زيان تيگىزگىم كەلمەدى. ءاربىر ادام ءوزىنىڭ جانە وتباسىنىڭ قاۋىپسىزدىگى ءۇشىن ۆاكسينا الادى دەپ ويلايمىن، - دەدى وسپانوۆا.

ال كومپانيانىڭ تاعى ءبىر قىزمەتكەرى تاڭداۋ رەسەيلىك جانە قازاقستاندىق ۆاكسينا اراسىندا بولعاندىقتان، وتاندىق ءونىمدى تاڭداعانىن ايتتى.

جالپى كومپانيادا ۆاكسينا العاندار سانى مىڭعا جۋىقتاعان. ماماندار ءقازىر قىزمەتكەرلەردىڭ ۆاكسينا الۋ قارقىنى كۇشەيىپ كەلە جاتقانىن ايتتى.

سونىمەن قاتار ەپيدەميولوگتار 2200 ادام قىزمەت ەتەتىن «Byrgylau» ج ش س ۇجىمىمەن دە كەزدەستى.

مەكەمە ديرەكتورى دۇيسەنباي تاۋشانوۆتىڭ ايتۋىنشا، 154 ادام ۆاكسينا العان.

ءبىزدىڭ كومپانيادا 29 قۇرىلىم اۋتسورسينگ فورماتىندا جۇمىس ىستەيدى. سونىڭ بارلىعىن قوسقاندا 2200 ادام. كەڭسەدە جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتكەرلەردىڭ 154ء-ى ۆاكسينا العان. مەن جاقىندا «سپۋتنيك V» ۆاكسيناسىن الامىن. وسىنداي ماماندارمەن كەزدەسىپ، سۇراق-جاۋاپ سەسسياسىن وتكىزۋ قىزمەتكەرلەرگە جاقسى اسەر ەتىپ جاتىر. بۇگىن ولار بارلىق قىزىقتىرعان سۇراقتارىنا جاۋاپ الدى، - دەدى تاۋشانوۆ.

بۇل مەكەمەدەن كەيىن ەپيدەميولوگ ماماندار مەن جەرگىلىكتى بيلىك وكىلدەرى مۇنايشى مادەنيەت ۇيىندە «وزەنينۆەست» مكك ۇجىمى مەن ءبىلىم سالاسىنىڭ قىزمەتكەرلەرىمەن جولىقتى.

قالاعان قالا تۇرعىندارى دا جيىنعا كىرىپ قاتىستى.

شارادا مەديسينا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، ەپيدەميولوگ ايناگۇل قۋاتبايەۆا كەز كەلگەن ۆاكسينا سىرتتان ورگانيزمگە تۇسەتىن اقۋىز ەكەنىن ايتتى.

ىندەتكە توسقاۋىلدى تەك ۆاكسينا عانا قويا الادى. بىلتىرعى اقپان ايىنان باستاپ بۇقارالىق ورىندارعا بارماڭىز، باتا جاساماڭىز، 10-15 ادامنان جينالاتىن جەرگە بارماڭىز دەپ ەسكەرتىپ جاتىرمىز. سەبەبى تۇركىستان وبلىسىنداعى قاريا جامبىل وبلىسى، كوكشەتاۋ قالاسىنا، قاراعاندىعا بارىپ، 180 ادامعا ىندەت جۇقتىرعان. سونىڭ جەتەۋى ىندەتتەن كوز جۇمدى. سوندىقتان ۆاكسينا العان كۇننىڭ وزىندە دە سانيتارلىق تالاپتار تۋرالى ۇمىتپاعان ءجون، - دەدى قۋاتبايەۆا.

سونىمەن قاتار اقپاراتتىق-ناسيحات توبىنىڭ مۇشەلەرى 1995 جىلدان بەرى جۇمىس ىستەپ كەلە جاتقان «ماڭعىستاۋ مۇناي گاز» اق-نىڭ ەنشىلەس كومپانياسى «ماڭعىستاۋ ەنەرگو مۇناي» ج ش س مەكەمەسىنىڭ قىزمەتكەرلەرىنە دە ۆاكسيناسيا تۋرالى ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزدى.

جيىنعا قاتىسۋشىلار تاراپىنان «ۆاكسينا الۋدىڭ تيىمدىلىگى مەن اسەرى قانداي؟، العاشقى جانە ەكىنشى كومپونەنتتىڭ اراسى نەگە بولىنگەن؟، جاڭا شتامدارعا قارسى ۆاكسينانى قايتا سالۋ كەرەك پە؟، ۆاكسينانى كىمدەرگە الۋعا بولمايدى؟» دەگەن سۇراقتار كوپ قويىلدى.

اقپاراتتىق توپ مۇشەسى اسفەندياروۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق مەديسينالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جۇقپالى جانە تروپيكالىق اۋرۋلار كافەدراسىنىڭ دوسەنتى اينۇر سادىقوۆا حالىقتىڭ سۇراعىنا بارىنشا جاۋاپ بەرۋگە تىرىسقانىن ايتتى.

حالىقتىڭ سۇراعى وتە كوپ. ءبىز ولاردىڭ بارلىعىنا جاۋاپ بەرۋگە تىرىستىق. ءتىپتى، كەي ۇجىم ەكىنشى كەزدەسۋگە شاقىرىپ، سۇراقتارىنا جاۋاپ العىسى كەلىپ جاتقان جايى بار. ۆاكسينا الۋعا ەشكىم قارسى ەمەس. «ۆاكسينا العاننان كەيىن اۋىرىپ قالامىن با؟، قانداي اسەر بولۋى مۇمكىن؟» دەگەن سۇراقتار دا بولدى. ءبىز ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن ودان ءارى جالعاستىرۋعا دايىنبىز، - دەدى اينۇر سادىقوۆا.

وسىعان دەيىن بىلىكتى ماماندار «ماڭعىستاۋ اتوم ەنەرگەتيكالىق كومبيناتى» ج ش س  ۇجىمىنا ۆاكسيناسيا بويىنشا ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن جۇرگىزگەن ەدى.

ايتا كەتەيىك، ماڭعىستاۋ وبلىسى ءقازىر «قىزىل» ايماقتا تۇر. جاڭاوزەن قالاسىندا ۆاكسينانىڭ العاشقى كومپونەنتىن 10 424 ادام، ەكىنشى كومپونەنتىن 3 933 ادام العان.