جاڭگىر حان اتىنداعى باتىس قازاقستان اگرارلىق-تەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىندە وتكەن «عىلىم مەن يننوۆاسيا – ەل ەكونوميكاسىن دامىتۋدىڭ تەتىگى» اتتى باسپا ءسوز ماجىلىسىندە عىلىم مەن جوعارى ءبىلىم سالالارى بويىنشا اتقارىلعان ىستەر مەن ايشىقتى جوبالار، ولاردىڭ اگرارلىق سالانى دامىتۋعا جانە ەل ەكونوميكاسىن ىلگەرىلەتۋگە تيگىزەتىن پايداسى، ناتيجەلەرى ءسوز بولدى.
جيىنعا ۋنيۆەرسيتەتتىڭ باسقارما توراعاسى-رەكتورى اسقار نامەتوۆ، پرورەكتورلار، عالىمدار، عىلىمي باعىتتا سەلەكسيالىق جۇمىستار جۇرگىزىلگەن شارۋاشىلىقتاردىڭ يەلەرى جانە ب ا ق وكىلدەرى قاتىستى. الدىمەن ءسوز العان ۋنيۆەرسيتەت باسشىسى اسقار مىرزاحمەت ۇلى:
– مەملەكەت باسشىسى جۋىردا عىلىم ورداسىندا عالىمدارمەن وتكەن كەزدەسۋىندە «اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى بارلىق مۇمكىندىكتى ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا ەڭبەك ونىمدىلىگىن ەداۋىر ارتتىرۋ قاجەت. سوندىقتان اگرارلىق عىلىمدى دامىتۋدىڭ، اگروونەركاسىپ كەشەنىنە زاماناۋي تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋدىڭ ءمانى زور» دەپ، اگرارلىق عىلىم سالاسىنا باسىمدىق بەرگەن بولاتىن. قازىرگى ۋاقىتتا ەكونوميكا ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگى، اشتىقپەن كۇرەس، كليماتتىق وزگەرىستەر سىندى الەمدىك داعدارىستاردىڭ ىقپالىنان جانە سيفرلاندىرۋ، جاساندى ينتەللەكت سەكىلدى جاڭا باعىتتاردىڭ ەنگىزىلۋىنە بايلانىستى جاڭا بەتبۇرىستارعا قادام باسۋدا.
اگرارلىق عىلىمنىڭ عىلىمي جەتىستىكتەرى دە ەكونوميكاداعى وسىنداي وزگەرىستەرگە جانە مەملەكەتتىڭ جۇرگىزىپ وتىرعان ساياساتىنا باعىتتالۋدا. وسى رەتتە ءبىزدىڭ ۋنيۆەرسيتەتىمىزدىڭ عالىمدارى ەلىمىزدىڭ اۋىل شارۋاشىلىعىن، اگرارلىق عىلىمىن دامىتۋدا قوماقتى عىلىمي جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزدى، – دەي كەلە، وسى ساياساتتى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن ۋنيۆەرسيتەت باسىمدىق بەرگەن نەگىزگى باعىتتارعا توقتالدى. ايتۋىنشا، ۋنيۆەرسيتەت عالىمدارى عىلىمي دارەجەدەگى زەرتتەۋلەرمەن شەكتەلمەي، عىلىمي ىزدەنىستەرىن ەكونوميكاعا باعىتتاۋدا جانە ونىڭ بىرنەشە تاسىلدەرىن قولدانۋدا. سونىمەن قاتار جوعارى وقۋ ورنى ءوز ينفراقۇرىلىمىن وزگەرتىپ، عىلىمي زەرتحانالاردىڭ جۇمىسىن كاسىپتىك باعىتقا بەيىمدەپ، عىلىمي دارەجەدە قىزمەت كورسەتۋگە كوشكەن.
جاڭگىر حان ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عالىمدارى سۋدى ۇنەمدەۋ، جايىلىمدىلىق جەرلەردى سۋلاندىرۋ، ءتيىمدى جانە ەكولوگيالىق جاعىنان تازا مال شارۋاشىلىعىن قۇرۋ، قوي ءجۇنىن پايداعا اسىرۋ سەكىلدى ەلىمىز بويىنشا وزەكتى ماسەلەلەردى عىلىمي جولمەن شەشۋگە اتسالىسۋدا. مىسالى، قۇس شارۋاشىلىعىن دامىتۋ ماقساتىندا ۇيرەكتىڭ جاڭا كروسىن اشىپ، ولاردى پەتروپاۆل قالاسىنداعى «بەسكول» قۇس فابريكاسىنا ەنگىزگەن. بۇگىندە ۇيرەكتىڭ جاڭا كروستارى سول وڭىردە ساتىلۋدا. ال ۋنيۆەرسيتەت عالىمدارى
ۇيرەكتەردىڭ قازاقستاندىق تۇقىمىن اشۋ باعىتىندا جۇمىس جاساۋدا.
سونداي-اق بقاتۋ عالىمدارى سوڭعى ءۇش جىلدا ءىرى قارا وسىرۋمەن اينالىساتىن 15 شارۋاشىلىقتا سەلەكسيالىق جۇمىستار جۇرگىزگەن. ەندى جاساندى ۇرىقتاندىرۋ جولىمەن جاپپاي اسىلداندىرۋ جۇمىستارىنا كىرىسۋدە. ال جايىلىمدىق جەرلەردى قالپىنا كەلتىرۋ، قۇنارلىلىعىن ارتتىرۋدى بىرنەشە شارۋاشىلىققا ەنگىزىپ، ىسكە اسىرعان.
جەم-شوپ داقىلدارى ماسەلەسىن دە قولعا العان عالىمدار ولاردىڭ تيىمدىلىگىن ءارى قۇنارلىلىعى جوعارى بولۋىن جۇزەگە اسىرۋ ماقساتىندا شەتەلدەن ءداندى داقىلداردىڭ ءتۇرلى سورتتارىن وبلىسىمىزعا اكەلىپ، ونىڭ جەرگىلىكتى جەرگە بەيىمدىلىگىن تەكسەرۋدە. زەرتتەۋ باعىتتارىنىڭ تاعى ءبىرى – مالدىڭ ءتولى تۋا سالىسىمەن گەنوتيپتەۋ نەگىزىندە ولداردىڭ مۋتاسيالىق وزگەرگىشتىگىن، تازا تۇقىمدىلىعىن، اۋرۋلارعا توزىمدىلىگىن، ونىمدىلىك قاسيەتتەرىن انىقتاۋ. جۇرگىزىلەتىن زەرتتەۋلەر مال تابىندارىن قۇرۋدىڭ تەوريالىق جانە پراكتيكالىق اسپەكتىلەرىن كەڭەيتۋدە ۇلكەن ماڭىزعا يە، سەبەبى اسىلداندىرۋ سالاسىنداعى جاڭا سەلەكسيالىق شەشىمدەر نەگىزىندە قارقىندى ءتيپتى مال وسىرۋگە مۇمكىندىك تۋادى.
عالىمدار جەراستى سۋلارىن شارۋاشىلىققا جانە تۇرمىسقا پايدالانۋعا قولجەتىمدى ەتۋ ءۇشىن سۋدى ارنايى سوربەنتتەر ارقىلى سۇزگىدەن وتكىزىپ، ونىڭ قۇرامىنداعى كەرمەكتىلىگى مەن تۇزدىلىعىن ازايتۋ باعىتىندا عىلىمي جۇمىستار جۇرگىزگەنى دە ايتىلدى.
رەكتور ءوز بايانداماسىندا ۋنيۆەرسيتەت كادر دايارلاۋ ماسەلەسىندە دە ەلىمىزدەگى ەكونوميكالىق وزگەرىستەردى ەسكەرە وتىرىپ، بولاشاق مامانداردىڭ كاسىبي قۇزىرەتتىلىگى مەن داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ ماقساتىندا ءبىلىم بەرۋ سالاسىنا وزگەرىستەر ەنگىزىلگەنىن جەتكىزدى. زامان تالابىنا ساي ءبىلىم بەرۋ جۇيەلەرى ەنگىزىلىپ، سونىمەن بىرگە كاسىپكەرلىك ءبىلىم بەرىلىپ، ءبىتىرۋشى تۇلەكتەردى كەيىن ءوزىنىڭ بيزنەسىن اشاتىنداي نەمەسە ءىرى بيزنەس كومپانيالاردا جەتەكشى مامان قىزمەتىن اتقارا الاتىنداي دارەجەگە باعىتتاۋدا. – جاڭگىر حان ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قىزمەتى مەملەكەتپەن جانە اگرارلىق-تەحنيكالىق بەيىندەگى بيزنەس يندۋسترياسىنىڭ وكىلدەرىمەن ءوزارا ءىس-قيمىلعا نەگىزدەلگەن.
ۋنيۆەرسيتەتتى دامىتۋدىڭ نەگىزگى باعىتتارى – اگروونەركاسىپتىك كەشەن سالاسىنداعى يننوۆاسيالىق زەرتتەۋلەر جانە ءبىلىم مەن عىلىمداعى زاماناۋي اقپاراتتىق تەحنولوگيالار بولىپ تابىلادى. وڭىرىمىزدەگى ءىرى كاسىپورىندارمەن جانە ءوندىرىس وشاقتارىمەن ءتۇرلى باعىتتا كەلىسىمشارتتارعا وتىرىپ، ءوز ماقسات-مۇددەلەرىمىزدى ىسكە اسىرىپ كەلەمىز، – دەدى رەكتور ا.نامەتوۆ.
باسپا ءسوز ماجىلىسىندە جۋرناليستەر تاراپىنان قويىلعان سۇراقتار دا جاۋاپسىز قالماي، عىلىمي جوبالار بويىنشا قوسىمشا اقپاراتتار بەرىلدى.
