ونىڭ ايتۋىنشا كابۋلدان باسقا قالالاردىڭ بارلىعىندا ساياسي جاعداي شيەلەنىسىپ تۇر. پروۆينسيا ورتالىقتارىنىڭ ءبىرازى جانە باسقا كىشىگىرىم قالالار تۇگەل تالىپتەردىڭ قولىنا وتكەن.
"ادامدار اۋعانستاندا زورعا ءومىر ءسۇرىپ جاتىر. ەگەر كەز كەلگەن ءبىر ەل «كەلىڭدەر، باسپانا بەرەمىز» دەسە ەل تۇگەل كەتۋگە دايىن"، – دەيدى ول.
اۋعانستاندا تۇراتىن ەتنيكالىق قازاقتاردىڭ ءبىرازى كونسۋلدىقتان كومەك سۇراپ، حابار كۇتىپ وتىر. مۇسىلىمبەك سوعىس قيمىلى كۇشەيىپ، "تاليبان" كۇش الا باستاعان كەزدە كەيبىر قازاقتار قازاقستانعا كەتىپ ۇلگەرگەنىن جەتكىزدى.
"مىسالى، مەنىڭ اتا-انام ءقازىر تۇركىستاندا تۇرىپ جاتىر. ال ەكى اعام قۇندىزدا. قۇندىز ءقازىر "تاليباننىڭ" باقىلاۋىنا. ءبىراق ازىرگە ولارعا ەشكىم تيىسكەن جوق. اعالارىمنىڭ قۇندىزدا دا تىرشىلىگى، مال-مۇلكى بار.
جەردى نەمەسە مالدى ساتۋ تۇگىلى تەگىن بەرەمىن دەسەڭ دە المايدى. سەبەبى ەشكىم ەرتەڭىنىڭ قالاي بولاتىنىن بىلمەيدى. اركىم ءوز جانىمەن الەك.
تاعى ءبىر ايتاتىن جايت، قازاقتار مەكەن ەتەتىن اۋماقتاردىڭ كوبى تالىپتەردىڭ قولىندا. سوندىقتان ولار دا اشىپ ەشتەڭە ايتا المايدى. ەگەر سىزگە، جۋرناليستەرگە جاۋاپ بەرمەي جاتسا، ولاردى قيناماڭىزدار. سويلەۋگە قورقادى"، – دەيدى ول.
بالا كەزىنەن وق داۋىسىن ەستىپ، جارىلعان سناريادتى كورىپ وسكەنىن ايتقان مۇسىلىمبەك اۋعان حالقىنىڭ "تاليباننىڭ" بيلىككە كەلگەنىن قالامايتىنىن ايتادى. الايدا بۇل جولى ءتالىپ اسكەرى باسقاشا ساياسات ۇستانىپ، قاراپايىم حالىقتىڭ سەنىمىنە كىرۋگە تىرىسۋدا.
"ءتىپتى "تاليبان" باسىپ العان جەردە تىنىشتىق ورناپ، ۇرلىق-قارلىق تىيىلا باستادى. مىسالى، مەنىڭ جاقىندارىم قۇندىزدا تۇرادى. "تاليبان" اسكەرى جەرگىلىكتى جۇرتقا ەشقانداي قىسىم جاساعان جوق. كەرىسىنشە سىزدەردى قولدايمىز، تيىسپەيمىز دەپ جاتىر.
وسىعان بايلانىستى جەرگىلىكتى جۇرتتىڭ اراسىندا الاۋىزدىق پايدا بولدى. حالىق ەكىگە ءبولىنىپ الدى. ءبىرىنشىسى "تاليباننىڭ" بيلىك باسىنا كەلۋىنە قارسى بولسا، ەكىنشى توپ ولاردى قولداپ وتىر. مەنىڭشە، بۇل – ۋاقىتشا جاعداي. تالىپتەر حالىقتىڭ سەنىمىنە تولىق كىرگەننەن كەيىن ءوز دەگەندەرىن جاسايدى. وزدەرىنىڭ ۇستانعان يدەولوگياسىن جۇزەگە اسىرادى.
وسى جەردە تاعى ءبىر نارسەنى ايتا كەتەيىن، بۇعان دەيىن بيلىك باسىندا وتىرعان پۋشتۋندار اۋعانستاندا ءومىر سۇرەتىن وزگە ۇلتتارعا وڭ كوزبەن قاراعان جوق. ەكىنشى ورىنعا قويدى. "تاليباندا" دا سونداي ۇستانىم انىق اڭعارىلادى.
ياعني، ولار جەرگىلىكتى پۋشتۋندارعا ("تاليباننىڭ" نەگىزى پۋشتۋنداردان تۇرادى – رەد.) عانا جىلى قاباق تانىتىپ وتىر"، – دەيدى ول.
ايتۋىنشا ءتالىپ بيلىگى ورناعان جاعدايدا ايەلدەرگە ءبىلىم الۋعا، مەكتەپكە بارۋعا تىيىم سالىنا ما دەگەن قورقىنىش بار.
"ءتىپتى كوشەگە شىققان جاعدايدا دا جالعىز ەمەس، قاسىندا جاقىن تۋىسقانى بولىپ كەلەتىن ەر ادام جۇرۋگە ءماجبۇر بولادى.
ءقازىر اۋعانستان ايەلدەرى وتە جاقسى جەتىستىككە قول جەتكىزگەن. ءبىلىمدى ايەلدەر بار، ءتىپتى ساياساتقا ارالاسىپ جۇرگەن ايەلدەردى دە كەزدەستىرۋگە بولادى. وسىنداي بەلسەندى ايەلدەر ءقازىر جەرگىلىكتى تەلەارنا ارقىلى بيلىككە ۇندەۋ جاساپ، بەرىلمەۋگە شاقىرىپ جاتىر. "اۋعان ايەلدەرىنىڭ جاعدايى قيىن بولادى" دەپ حالىقارالىق ۇيىمداردان كومەك سۇراپ جاتىر.
ارينە، تالىپتەر بيلىككە كەلگەن جاعدايدا ەڭ الدىمەن قيىندىق ايەلدەرگە تۋادى. ءتىپتى ءقازىردىڭ وزىندە سول قاۋىپتەن قاشىپ، ەۋروپاعا، اقش-قا كەتىپ قالعان بىرنەشە بەلسەندى ايەلدى بىلەمىن"، – دەيدى زيابولقاق مۇسىلىمبەك.
