ەكسترەميزممەن كۇرەستى ەڭ الدىمەن ءاقپاراتتىق-تۇسىندىرۋ توبىنىڭ جۇمىسىن جاقسارتۋدان باستاۋ كەرەك. وسى ماقساتتا استانادا وڭىرلىك ءاقپاراتتىق-تۇسىندىرۋ توبىنىڭ مۇشەلەرىنە ارنالعان «حالىقتىڭ ءدىنتانۋ ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ ماسەلەلەرى بويىنشا ءاقپاراتتىق-تۇسىندىرۋ جۇمىستارىنىڭ تيىمدىلىگى» تاقىرىبى بويىنشا ەكى كۇندىك وقۋ سيمينارى ءوتتى.



ءىس-شارانى ق ر ءدىن ىستەرى جانە ازاماتتىق قوعام مينيسترلىگىننىڭ ءدىن ىستەرى كوميتەتى ۇيىمداستىردى. سەمينارعا100-گە جۋىق ادام قاتىستى. ونىڭ ىشىندە ق ر ءدىن ىستەرى جانە ازاماتتىق قوعام مينيسترلىگىنىڭ ءدىن ىستەرى كوميتەتى باسشىلىعى، ق ر ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ وكىلدەرى، ق ر ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى تەرروريزمگە قارسى ورتالىعىنىڭ وكىلدەرى، مادەنيتەتتەر مەن دىندەردىڭ حالىقارالىق ورتالىعى، وڭىرلىك ءدىن ىستەرى باسقارمالارى جانە ءدىن پروبلەمالارىن  زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ باسشىلارى، ءاقپاراتتىق-تۇسىندىرۋ توبىنىڭ مۇشەلەرى، بارلىق وڭىردەن عالىمدار، تەولوگتار، ءدىنتانۋشىلار قاتىستى.

سەميناردىڭ ءبىرىنشى كۇنى ءدىن ىستەرى كوميتەتى ءتوراعاسىنىڭ مىندەتىن اتقارۋشى ە.ا وڭعاربايەۆ ءوز سوزىندە: «ەكسترەميزممەن كۇرەستىڭ باستى قۇرالى رەتىندە اقپاراتتىق ءتۇسىندىرۋ توپتارى جۇمىستارىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ قاجەت»، – دەدى. ول سەميناردا العان ءبىلىمدى وڭىرلەردەگى ارنايى توپتارمەن جۇمىس جۇرگىزۋدە پايدالانۋدى ۇسىندى.

سونداي-اق، «اڭسار» كەڭەس بەرۋ-وڭالتۋ ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى ا.ق. سابدين قاج مەكەمەلەرىندەگى سوتتالعاندار مەن دەسترۋكتيۆتى ءدىني اعىمداردىڭ قۇرباندارىن وڭالتۋ تاقىرىبىندا ترەنينگ وتكىزدى.

– ترەنينگتە دە راديكاليزاسيانى قۇراۋشى ارگۋمەنتاسيا جانە كونترارگۋمەنتاسيا تاقىرىبى قوزعالدى. ارگۋمەنتاسيا دەگەنىمىز  – ءداستۇرلى ءدىني تانىمىمىزدى كۇشەيتەتىن جانە قوعامىمىزدا باسىم بولعان قۇندىلىقتاردى راستايتىن دالەلدەر جيناعىن جاساۋ. ال كونترارگۋمەنتاسيا بۇل – تەرىس ءدىني اعىمداردىڭ كۇماندى يدەيالارىنا جاۋاپ بەرىپ جوققا شىعارۋ. بۇل ەكى ءادىس راديكالدى سەكتالاردىڭ جەتەگىندە كەتكەن ادامداردى وڭالتۋدىڭ نەگىزگى ادىستەرى. وسى رەتتە، اتالعان سالاداعى ءدىنتانۋشى ماماندار جانە دە ساراپشىلارمەن تەوريالىق نەگىزدە ءبىرشاما جۇمىستار اتقارۋ كەرەك دەپ سانايمىن، –  دەدى. ا.ق. سابدين

ونىڭ ايتۋىنشا، الەم ەلدەرى ءۇشىن ەكسترەميزم ءقاۋىپى تولىقتاي سەيىلە قويعان جوق. ءتىپتى، كوپتەگەن ەلدەردە تەرروريستىك قاۋىپ-قاتەرلەر كۇن ساناپ ارتىپ كەلەدى.

– ۋاقىت وتكەن سايىن ءدىني ەكسترەميزم كەڭىنەن قانات جايۋدا. وعان دالەل، جات اعىمدى ناسيحاتتاۋشى ۇيىمدار مەن توپتاردىڭ ءوز اۋماقتارى، رەسۋرستارى قالىپتاسقان. ولار ءوز ماقساتتارىنا جەتۋ ءۇشىن زاماناۋي تەحنولوگيالار مەن الەۋمەتتىك جەلىلەردى قولدانادى. يدەولوگيالارىن ناسيحاتتايتىن ادىستەمەلەرىن جەتىلدىرىپ، قىسىم جاساۋعا شاقىرادى. بۇل رەتتە، ساياساتكەرلەر مەن زەرتتەۋشىلەر لاڭكەستىككە قارسى سوعىس تەك ۋاقىت ۇزارتقانىن، ونىڭ پايداسىنا قاراعاندا زيانى كوبىرەك بولعاندىعىن مويىندادى. وسى ورايدا، ەكسترەميستەر مەن ءدىني راديكالدارعا ارنالعان دەراديكاليزاسيا جانە الەۋمەتتىك وڭالتۋ باعدارلاماسى قولعا الىنۋدا. ونىڭ الەم دەڭگەيىندە ناتيجەسى دە جوق ەمەس، – دەدى ساراپشى.



بۇگىندە ءدىننىڭ قوعام الدىنداعى، ومىردەگى ءرولىن بەلگىلەپ ناقتىلاۋ ايتارلىقتاي  ماڭىزعا يە بولىپ وتىر. بۇل رەتتە،الماتى وبلىسى الاكول اۋدانى ىشكى ساياسات ءبولىمىنىڭ باسشىسى م.سۇلەيمەنوۆ.

– باسەكەگە ءباس تىگىپ، قازاقستاننىڭ كەمەل كەلەشەگى مەن باياندى بولاشاعىن قالىپتاستىرۋدا ەلباسىنىڭ جارلىعىمەن ازىرلەنىپ، بەكىتىلگەن، اسا ماڭىزدى ستراتەگيالىق قۇجات سانالاتىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ءدىن سالاسىنداعى مەملەكەتتىك ساياساتىنىڭ 2017-2020 جىلدارعا ارنالعان تۇجىرىمداماسى اتالعان سالانىڭ دامۋىنا تەمىرقازىق بولماق. بۇل - قۇجات  مەملەكەت ازاماتتاردىڭ قۇقىقتىق ار-وجدان بوستاندىعىن قامتاماسىز ەتىپ، ەلىمىزدە تىركەلگەن ءدىني بىرلەستىكتەردىڭ الاڭسىز جۇمىس ىستەۋى ءۇشىن قولايلى جاعداي جاساۋدا. سونداي-اق مەملەكەت پەن ءدىن اراسىنداعى جۇيەنى قالىپتاستىرىپ، قارىم-قاتىناستار پەن كوزقاراستاردى ايقىندايدى،  ̶ دەپ ءوز ويىن ءبىلدىردى.

جيىنعا قاتىسقان مەشىت يمامدارى جانە ءدىن ىستەرى ءبولىمىنىڭ ماماندارى ءدىني ساۋاتتىلىقتى ارتتىرۋعا باعىتتالعان وسىنداي شارالاردىڭ بەرەرى مول دەگەن پىكىردە.

اقتوبە وبلىسى ءدىن ىستەرى باسقارماسى باسشىسى قالماعامبەتوۆ جولداس نۇرلان ۇلىنىڭ ايتۋىنشا، وتكەن سەميناردان رەسپۋبليكا بويىنشا اقپاراتتىق ءتۇسىندىرۋ توپتارى جۇمىستارىنىڭ تيىمدىلىگى، ۇيلەستىرۋ تاسىلدەرى بويىنشا كەڭىنەن اقپارات الىندى.

̶ بىلىكتى ءدىنتانۋشى مامانداردىڭ پىكىرىن، ۇسىنىستارىن تىڭدادىق. تەرىس اعىمنىڭ جەتەگىنە كىرىپ كەتكەن ازاماتتارمەن سويلەسۋدىڭ ادىس-تاسىلدەرىن، دايەكتەرىن مەڭگەردىك. بۇل العان ءبىلىمدى ءوز وڭىرىمىزدە قولدانىپ، اتقارار جۇمىستاردان وڭ ناجيجە شىعارۋ باستى ماقساتىمىز. ايتا كەتەرلىگى، اقتوبە وبلىسىندا 205 مۇشەدەن تۇراتىن ءاقپاراتتىق-تۇسىندىرۋ توبى جۇمىس جاسايدى. سونىمەن قاتار، ءدىني باعىتتا وڭالتۋ جۇمىستارىمەن اينالىساتىن 22 ادامنان قۇرالعان «اڭسار» اقپاراتتىق تالداۋ ورتالىعى دا ىسكە قوسىلعان. بۇعان قوسا، وبلىس اكىمى ب. ماشبەك ۇلىنىڭ تاپسىرماسىمەن ءدىني احۋالدى ودان ءارى تۇراقتاندىرۋ ءۇشىن وبلىستىڭ بەس اۋدانىندا كوممۋنالدىق مەكەمەلەر اشىلدى»،  ̶  دەدى وبلىسى ءدىن ىستەرى باسقارماسى باسشىسى. ونىڭ ايتۋىنشا، 2016 جىلى اقتوبە وبلىسى بويىنشا 346 ادام يسلامنىڭ ءداستۇرلى باعىتىنا اۋىسقان. ال بيىل 9 اي ىشىندە بۇل كورسەتكىش 535 ادامعا تولىقتى. جولداس نۇرلان ۇلى وڭىردە بۇرىنعىداي جاپپاي توپتالىپ جات اعىمنىڭ ەتەگىنە كىرۋ قازىرگى كەزدە توقتالعاندىعىن، وسىنىڭ بارلىعى ءوڭىر باسشىسىنىڭ اتالعان باعىتتاعى جۇمىستاردى ءتيىمدى ۇيىمداستىرۋدىڭ ناتيجەسى ەكەندىگىن تىلگە تيەك ەتتى.

ەكى كۇندىك سەمينار بارىسىندا ءاقپاراتتىق-تۇسىندىرۋ توبىنىڭ قىزمەتىنىڭ تۇيىتكىلدى ماسەلەلەرى بويىنشا پىكىر الماسۋلار ءوتتى. وزەكتى ماسەلەلەر انىقتالدى.

ءىس-شارا سوڭىندا ق ر ءدىن ىستەرى جانە ازاماتتىق قوعام مينيسترلىگى اتىنان وڭىرلىك ءدىن ىستەرى باسقارماسىنىڭ بەلسەندى مۇشەلەرىنە العىس حاتتار جانە قازىرگى زامانعى گادجەتتەر تابىس ەتىلدى.

 

https://dalanews.kz/31419