وتكەننەن قالعان وي مەن ءىس-قيمىل ادەتىنەن ارىلۋىمىز كەرەك
بۇل سۇراقتار نەگە تۋادى؟ مۇنىڭ سەبەپتەرى كوپ. بىرەۋ بولىپ جاتقان وزگەرىستەردىڭ ءمانىن ءالى انىق تۇسىنبەگەن سىڭايلى. ەندى بىرەۋ قالىپتاسقان جاعدايدىڭ كۇردەلىلىگىن تولىق ۇعىنا بەرمەيدى، ياعني سەنىمسىز.
ەندى بىرەۋ ءوزىنىڭ جان سامارقاۋلىعى مەن تىنىشتىعىنان ايىرىلعىسى كەلمەيدى، ءوزىنىڭ دە، وزگەلەردىڭ كۇشىنە سەنە قويمايدى، ءوزىنىڭ ءىس-قيمىلى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىك جۇگىن كوتەرۋ داعدىسى جوق.
بۇرىنعى كەرىتارتپا ادەتتەردىڭ سالماعىن، وسى قىسقا كەزەڭدە شوعىرلانعان جاڭا كوزقاراستاردىڭ كۇردەلىلىگىن، ادەتتەن تىس ەكەنىن ەسكەرسەك، تۇسىنۋگە بولادى.
جاڭارۋ كەزىندە جاڭا ءداندى قاۋىزىنان ايىرىپ الا ءبىلۋ قاجەت. وسىنىڭ ءبارى – قالىپتى تابيعي نارسەلەر.
ءومىرىمىزدىڭ بارلىق ماسەلەلەرى بويىنشا قوعامدا بولىپ جاتقان پىكىرتالاستار زاڭدى. ول ءجۇرىپ جاتىر، الداعى ۋاقىتتا دا جۇرە بەرەدى. ونىڭ قوعامدىق دامۋعا يگى ىقپالى بارعان سايىن ايقىندالا تۇسەتىنى انىق.
جاڭا كوزقاراس، جاڭالىقتىڭ دۇنيەگە كەلۋى قاشان دا وعان دەگەن كوزقاراستى جانە وسى جاڭالىق جونىندەگى پىكىرلەردى شيەلەنىستىرەدى، ول دا زاڭدىلىق.
بۇگىنگى جاعدايدا ناعىز پىكىرتالاستىڭ، شىن كوزقاراستار جونىندەگى شىنايى الاڭداتۋشىلىقتىڭ، ەڭ جاقسى جاۋاپتار مەن شەشىمدەردى ىزدەستىرۋدىڭ قالاي قايدا ءجۇرىپ جاتقانىن ءدال اجىراتا ءبىلۋ ماڭىزدى.
جاڭارۋعا كەرىتارتپا قارسىلىق – وتكەننەن قالعان وي مەن ءىس-قيمىل ادەتىنىڭ، داعدىسىنىڭ سالماعىنان ارىلۋىمىز كەرەك.
بوتەننىڭ ەسەبىنەن ءومىر ءسۇرىپ ادەتتەنگەندەردىڭ جانە بۇل ادەتتەن ارىلعىسى كەلمەيتىندەردىڭ ءوزىمشىل مۇددەلەرىنەن ارىلمايىنشا ەلىمىز جاڭارىپ، جاڭا قازاقستاندى قۇرۋ مۇمكىن ەمەس.
جاڭارۋ الدەبىر نارسەنى "جوقتاپ" قانا قويمايدى، ول سونىمەن بىرگە الدەبىر نارسەگە قارسى شىعادى دا.
ولاردىڭ قارسىلىعى ءبىزدىڭ جاقسىراق، كىرشىكسىز، مازمۇندىراق ءومىر سۇرۋىمىزگە، تەزىرەك ىلگەرى باسۋىمىزعا، جاڭا جولدا بولماي قويمايتىن قاتەلىكتەر مەن اعاتتىقتارعا نەعۇرلىم ازىراق قۇن تولەۋىمىزگە بوگەت جاسايدى.
سوندىقتان قازىرگى جاعدايدا ناعىز پىكىرتالاستىڭ، شىن كوزقاراس (پروبلەمالار) جونىندەگى شىنايى الاڭداتۋشىلىقتىڭ، ەڭ جاقسى جاۋاپتار مەن شەشىمدەردى ىزدەستىرۋدىڭ قايدا قالاي ءجۇرىپ جاتقانىن ءدال اجىراتا ءبىلۋىمىز كەرەك.
تاريحىمىزدىڭ جانعا باتاتىن ماسەلەلەرىن اتاۋسىز قالدىرۋ – شىندىقتى ەلەمەۋ، زاڭسىزدىق پەن وزبىرلىقتىڭ جازىقسىز قۇربانى بولعان ەسىمىن قۇرمەتتەۋ، باعا بەرۋ. شىندىق بىرەۋ. تولىق ايقىندىق، دالدىك پەن دايەكتىلىك، بولاشاققا ادامگەرشىلىك تۇرعىسىنان باعدار كەرەك بىزگە. وسى ارقىلى ادىلدىككە باس ييەمىز.
جاڭا قازاقستانعا جالتاقتىق جاراسپايدى
جاستارعا سەنىم ارتۋ. جاستاردىڭ سانا-سەزىمىندەگى قازىرگى "قيعاشتىقتار" –بۇگىن تۋعان دەرتتىڭ نىشاندارى ەمەس. ونىڭ ءتۇپ-تامىرى وتكەندە جاتىر. ول – ءبىز جاستاردى كوپ جىلدار بويى ۇستاپ كەلگەن "ديەتانىڭ"، مىنبەدەن ايتىلعان ءسوز بەن كۇندەلىكتى ومىردە بولىپ جاتقان نارسەلەردىڭ اراسىنداعى سايكەسسىزدىكتىڭ سالدارى.
بۇگىنگى تاڭدا ەفير اشىق، تىيىم سالىنعان تاقىرىپ جوق سياقتى.
داۋ، پىكىرتالاس، ايتىس، ارينە، كەرەك. ولار ءبىزدى الدا دا كۇتىپ تۇر. الدا وتكەننىڭ "مينالارى" جارىلعىش زاتتارىنداي كومىلگەن ۇيىندىلەر دە كوپ.
ولاردى ءبارىمىز ءبىر كىسىدەي جۇمىلىپ تازارتۋىمىز كەرەك. بىزگە جاڭارۋدى ىلگەرى باستىرۋعا كومەكتەسەتىن، جاڭعىرۋ توڭىرەگىنە توپتاستىرۋعا جەتكىزەتىن تالاستار كەرەك.
تەك ءبىر-بىرىمىزدى كۇيەلەمەيىك، كۇيەدەن ارىلۋ قيىن، تەكتىلىكتەن اسپايىق.
جانعا باتاتىن ماسەلەلەردى اتاۋسىز قالدىرۋ، شىندىقتى ەلەمەۋ، زاڭسىزدىق پەن وزبىرلىقتى بولدىرماۋ ماڭىزدى.
شىندىق بىرەۋ – تولىق ايقىندىق، دالدىك پەن دايەكتىلىك، بولاشاققا ادامگەرشىلىك باعدار بەرۋ.
اشىنبا قىزبالىققا سالىنىپ، داۋ ۇستىندە كەيدە ساياسي مادەنيەت ءبىر-بىرىن تىڭداي ءبىلۋ، قوعامدىق پىكىرتالاستا (پروسەستەرگە) عىلىمي تالداۋ جاساي ءبىلۋ جەتىسپەيتىنىن، ءتىپتى جاي عانا ءبىلىم جەتپەي جاتاتىنى جاسىرىن ەمەس.
سايىپ كەلگەندە، وي مەن ءىس-قيمىل، ەسكى نارسەدەن ارىلۋ، ءبىز ويلاعانداي، جاڭا قازاقستانعا ەنۋ ءالى جالتاقتىق تۋدىرۋدا.
ءبىراق بۇگىنگى تاڭدا ءبارىمىزدى بىرىكتىرىپ وتىرعان باستى ماسەلە – كەرى ورالۋعا بولمايتىندىعىن ءتۇسىنۋىمىز كەرەك. نە دەسەك تە، قوعامدى ساپالىق جاعىنان جاڭارتۋعا، باعىتتى وزگەرتىپ، قايتا تۇلەۋگە باعىتتالعان جاڭا كەزەڭ باستالدى.
ومىرگە سىن تۇرعىسىنان قاراي ءبىلۋ ماڭىزدى
وي مەن ءىس-قيمىل، قوعامدىق سانا مەن پراكتيكالىق جۇمىستىڭ سيپاتىن ايقىنداپ، ومىرگە بارعان سايىن تەرەڭىرەك ەنۋدى، ناعىز شىندىق تۋرالى اشىق، بۇكپەسىز، سيفرلار مەن فاكتىلەردى كەلتىرە وتىرىپ ايتۋدى ۇيرەندىك.
ەڭسەمىزدى كوتەرىپ، بويىمىزدى تىكتەدىك، فاكتىلەرگە تايسالماي، ادال قاراپ، تولعاعى جەتكەن نارسەلەر تۋرالى بۇكپەسىز، ەستىرتىپ ايتاتىن بولدىق، قانشاما جىلدار بويى قوردالانىپ قالعان پروبلەمالاردى شەشۋدىڭ تاسىلدەرىن بىرلەسىپ ىزدەستىرىپ تالقىلاۋدامىز.
وسى بەتبۇرىس جاسالماسا، ناقتى وزگەرىستەرگە بەتبۇرىس بولۋى مۇمكىن ەمەس ەدى.
جارىق مول بولسىن. ينيسياتيۆا مول بولسىن! جاۋاپكەرشىلىك مول بولسىن. تەك جاڭارۋدىڭ تەرەڭ سيپاتىن، جاڭاشا ساياسي ويلاۋ جۇيەسىن تەزىرەك مەڭگەرەيىك. ءبىز جاڭا قازاقستاندى – تۇجىرىمداماسى ەڭ ادامگەرشىل، ەڭ ادىلەتتى قوعام ورناتا الامىز جانە سولاي ەتۋگە مىندەتتىمىز. جاريالىق كوبىرەك بولسىن، سونىڭ بۇلجىتپاي ورىندالۋىنىڭ بەرىك ۇستانىمىنا سۇيەنەيىك، ورتاق ىسىمىزگە ساتتىلىك تىلەيىك.
جەتكەن جەتىستىگىمىزدىڭ ءبىرى – وي مەن ءسوز بوستاندىعىنسىز، پىكىرلەردىڭ اشىق تا كەڭ قاقتىعىسىنسىز، ءبىزدىڭ ومىرگە سىن تۇرعىسىنان كوز جىبەرۋسىز – جاڭا قازاقستان قۇرۋ مۇمكىن ەمەس ەدى.
وتكەنىمىز – بۇگىنگى كۇن ءۇشىن، قايتا قۇرۋ مىندەتتەرىن شەشۋ ءۇشىن ومىرلىك قاجەتتىلىك.
ەگەر ءبىز بۇگىنگى تاڭدا ءوز تاريحىمىزعا سىن كوزبەن زەر سالىپ وتىرساق، مۇنىڭ سەبەبى بولاشاققا جەتكىزەتىن جولدى جاقسىراق، تولىعىراق ەلەستەتكىمىز كەلەتىندىكتەن عانا.
بەرىكجان المۇحامبەتوۆ، اباي اتىنداعى قازۇپۋ ارداگەرلەر كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى، پەداگوگيكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور
