ءبىز نەگە كەدەيمىز؟

Dalanews 12 قاز. 2017 11:16 1104

ءبىز تەك قانا ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدى ساقتاي تىرىپ، وركەنيەتتى ەل بولا الامىز. ەۋروپا ەلدەرىنىڭ ءبارى – ۇلتتىق مەملەكەتتەر. گەرمانيا، فرانسيا، پولشا، يتاليا، تاعىسىن تاعى. ياعني، دەموكراتيالىق، زايىرلى مەملەكەت بولۋ. وسى جەردە ايتپاعىم، رەفورما نەدەن باستالادى؟

 رەفورما «مەن ۇلتىمدى قالاي باقىتتى ەتە الامىن» دەگەن اسىل ماقساتتان، ياعني، ۇلتقا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەن باستالادى. الاش قايراتكەرلەرى تۇگەل سونداي بولدى. وركەنيەتتى، دامىعان مەملەكەت قۇرۋعا قازاق حالقىنىڭ قاۋقارى ابدەن جەتەدى. «قازاقتاردا اياقتان شالۋ، كورە الماۋشىلىق كوپ» دەيمىز. بۇل قاسيەتتەر كەز-كەلگەن ۇلتتا بار. بيولوگيالىق تۇرعىدان ادامنىڭ ءبارى بىردەي. جالقاۋ حالىق دەگەن جوق. مينيمۋم كۇش سالا وتىرىپ، ماكسيمۋم پايدا كورۋ – كەز-كەلگەن بيولوگيالىق اعزاعا ءتان ماقسات. 

ءبىراق بار ماسەلەنىڭ شەشىمى ەكونوميكالىق ساياسات جۇيەسىنە كەلىپ تىرەلەدى. ەكونوميكالىق ساياساتىمىزدى تۇزەپ الساق، ءبىزدىڭ ەل جىلدام وسەر ەدى. ەگەر مەن باي بولعىم كەلسە، ەڭبەكتەنۋىم كەرەك بولسا، وندا مۇنداي ەل وسەدى. ەگەر مەن بايۋىم ءۇشىن توناۋىم كەرەك بولسا، مۇنداي ەل قۇردىمعا كەتەدى. 
قازاق دەگەن جالقاۋ حالىق ەمەس، وتە بەلسەندى، جەتى اتادان اسىپ قانا قىز العان، قانى تازا ۇلت.

سوندىقتان وتە زەرەك، ينتەللەكتىسى جوعارى، دارىندى حالىقپىز. مەن ءوز تۋىستارىنا ۇيلەنەتىن ارابتاردى كوردىم. ولاردىڭ وي-ساناسى بالا سياقتى. ال ءبىزدىڭ حالىقتىڭ ويلاۋ ورەسى وتە جوعارى. 

بىزگە نە جەتىسپەيدى؟ نامىس جەتىسپەيدى.
ءبىز ءوز-وزىمىزدى سىيلامايمىز. نەگە؟ ويتكەنى كەدەيمىز. كەدەي ادام ءوز-وزىن سىيلامايدى، ءوزىن تومەن باعالايدى.

ويتكەنى تۇگى جوق، ياعني، قاۋقارى دىمعا جەتپەيدى. سوندىقتان ءوزىن سىيلامايدى، وزىنە سەنبەيدى، كوشەگە بارىپ تۇكىرەدى. مەن تومەن تاپ بولسام، كەۋدەمدى تىك ۇستاپ قايتەم، مادەنيەتتىڭ ماعان نە قاجەتى بار؟ ال ەگەر ءار قازاقتا شاعىن بولسا دا، دۇكەن بولسا، شاعىن بولسا دا، جەر بولسا، وندا ول كەۋدەسىن كوتەرىپ جۇرەدى، ءوزىن جوعارى باعالايدى. «مەنىڭ قولىمنان ءبارى كەلەدى» دەگەن سەنىم، وزىنە دەگەن قۇرمەت پايدا بولادى. ەرتەڭ كوشەدە تۇكىرمەيدى،كەرىسىنشىە، گۇلزارلار سالادى. 

مەن ەۋروپاداعى كەدەي جانە باي ەلدەردىڭ وسىنداي ايىرماشىلىعىن بايقادىم. مەنىڭشە، ءتۇبى حالىق جەڭەدى. حالىقتان ارتىق كۇش جوق، مەن سوعان سەنەمىن ءارى ءوز تاراپىمنان بارىنشا كۇش سالامىن.

مۇحتار تايجان،


Stan.kz cايتىنا بەرگەن سۇحباتىنان  


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار