ق ر ۇلتتىق بانكى ەكىنشى دەڭگەيدەگى بانكتەر ءۇشىن ەڭ تومەن رەزەرۆتىك تالاپتاردى (ەترت) ارتتىرۋ وتىمدىلىك ءپروفيسيتىن قىسقارتىپ، ينفلياسيانىڭ باياۋلاۋىنا الىپ كەلەدى دەپ سانايدى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
ق ر ۇلتتىق بانك باسقارماسى 2025 جىلعى 25 شىلدەدە "قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق بانكى باسقارماسىنىڭ كەيبىر قاۋلىلارىنا ەڭ تومەن رەزەرۆتىك تالاپتار (بۇدان ءارى – ەترت) ماسەلەسى بويىنشا وزگەرتۋلەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى" قاۋلىنى بەكىتتى.
"وزگەرتۋلەر ەترت قۇرالىن ۇلتتىق بانكتىڭ قرۇب اقشا-كرەديت ساياساتى قۇرالدارىن جەتىلدىرۋ جانە انتيينفلياسيالىق باعىتتى كۇشەيتۋ اياسىندا ەنگىزىلەدى. ۇسىنىلىپ وتىرعان تۇزەتۋلەر ەاەو، ورتالىق ازيا جانە كاۆكاز ەلدەرى ورتالىق بانكتەرىنىڭ حالىقارالىق ەترت قولدانۋ تاجىريبەسىن زەردەلەپ، تالداۋ نەگىزىندە ازىرلەندى. وسى ەلدەردە (قازاقستاندى ەسەپكە الماعاندا) ۇلتتىق ۆاليۋتاداعى مىندەتتەمەلەر بويىنشا ەترت نورماتيۆتەرىنىڭ ورتاشا دەڭگەيى 4–4،5%-دى، ال شەتەل ۆاليۋتاسىنداعى مىندەتتەمەلەر بويىنشا شامامەن 15%-دى قۇرايدى. قازاقستاندا ەترت نورماتيۆتەرىنىڭ دەڭگەيى ايماقتا ەڭ تومەنى بولىپ كەلدى – تەڭگەدەگى مىندەتتەمەلەر بويىنشا ءتيىمدى مولشەرلەمە – 1،3%، ال شەتەل ۆاليۋتاسىنداعى مىندەتتەمەلەر بويىنشا – 2،5%"، دەلىنگەن ۇلتتىق بانكتىڭ باسپا ءسوز حابارلاماسىندا.
قۇجاتتا تەڭگەدەگى مىندەتتەمەلەر بويىنشا – 3،5% جانە 5%، ۆاليۋتالىق مىندەتتەمەلەر بويىنشا – 10% جانە 15% نورماتيۆتەر بەلگىلەندى.
"بۇل رەتتە بانك سەكتورىن ەنگىزىلەتىن وزگەرىستەرگە بەيىمدەۋ ماقساتىندا مرت نورماتيۆتەرى ماقساتتى دەڭگەيگە كەزەڭ-كەزەڭىمەن ءبىر جىل ىشىندە كوتەرىلەتىن بولادى"، - دەيدى ۇلتتىق بانك.
ورتالىق بانك قابىلدانعان شارالار اقشا اگرەگاتتارىنىڭ شامادان تىس ءوسۋىن تومەندەتۋگە، اقشا-كرەديت ساياساتىنىڭ ترانسميسسياسىن جاقسارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، بۇل ينفلياسياعا قارسى كۇرەستىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرادى دەپ سانايدى.
ۇلتتىق بانكتىڭ باستى ماقساتى – ينفلياسيانى 5%-عا دەيىن تومەندەتۋ. وسى ماقساتقا قول جەتكىزۋ ءۇشىن قولدا بار بارلىق قۇرال پايدالانىلادى.
ءبىر سوزبەن ايتقاندا، ق ر ۇلتتىق بانكى ەڭ تومەن رەزەرۆتىك تالاپتار مولشەرلەمەسىن جوعارىلاتۋ ارقىلى بانكتەردى نەسيەگە بەرۋدىڭ ورنىنا رەزەرۆتە كوبىرەك اقشا ۇستاۋعا ءماجبۇر ەتەدى. مۇنداي شارا، ادەتتە ەكونوميكاداعى اقشا مولشەرىن شەكتەپ ۇستاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل شەشىم نارىققا بىردەن اسەر ەتتى. 13 تامىزدا 1 اقش دوللارىنىڭ باعامى 542،66 تەڭگەدەن 537،96 تەڭگەگە دەيىن كۇرت تومەندەدى. قۇلدىراۋ 4،7 تەڭگەنى نەمەسە 0،86% قۇرادى.
ءبىر قىزىعى بۇل جايتقا امەريكالىق JPMorgan بانكى نازار اۋدارعان.
"كەشە تاڭەرتەڭ ءبىر كۇندىك قورلاندىرۋ مولشەرلەمەلەرىنىڭ كۇرت ءوسىمى بايقالدى، ويتكەنى نارىق ۇلتتىق بانكتىڭ مىندەتتى رەزەرۆتەر نورماسىن ارتتىرۋ تۋرالى شەشىمىنە كەش "جاۋاپ قاتتى". بۇل USDKZT باعامىنىڭ تومەندەۋىنە ىقپال ەتتى، بۇگىن تاڭەرتەڭ 537 تەڭگەدەن ءسال جوعارى سومادا ساۋدا-ساتتىق جالعاستى. مەنىڭشە، ءبىز تەڭگەگە شاققاندا امەريالىق ۆاليۋتا باعامىنا قاتىستى شاعىن ءارى قىسقا پوزيسيانى اشتىق، جازعى باعا ديناميكاسىنان كەيىن ازداپ كۇمان بارى راس، ءبىراق 545 تەڭگە دەڭگەيى ساقتالىپ، ۇلتتىق بانكتىڭ ۆاليۋتانى ەترت ارتتىرۋ ارقىلى قولداۋعا نيەتتى ەكەنىنىڭ كۋاسى بولدىق" دەپ ەلدار شامسۋتدينوۆ ءوز Telegram ارناسىندا JPM تۇسىنىكتەمەسىن كەلتىرەدى.
ونىڭ ايتۋىنشا، امەريكالىق بانك ەترت-نى قاتاڭداتۋ مەن تەڭگەنىڭ كۇش الۋىندا تىكەلەي بايلانىس بارىن ايتادى.
"JPM تەڭگە ەترت-عا قاتىستى شەشىم قابىلداۋدىڭ ارقاسىندا نىعايدى دەپ ەسەپتەيدى، ول وتىمدىلىكتى نارىقتان جويدى، ال تەڭگەنى تارتىمدى ەتتى. جاعداي شىنىمەن دە سولاي بولسا، وندا نىعايۋ اسەرى تەحنيكالىق سيپاتقا يە جانە ءبىراز ۋاقىتتان كەيىن تەڭگە قايتا السىرەۋى مۇمكىن"، - دەيدى ەلدار شامسۋتدينوۆ.
سونىمەن قاتار مامان اقش – ۋكراينا – ەو – رەسەيدىڭ الداعى كەلىسسوزدەرىن دە ەسكەرۋ كەرەكتىگىن ايتادى، ويتكەنى وسى تۇرعىدا نارىقتا ءدۇدامال كۇي ءالى ساقتالىپ وتىر.
ايتا كەتسەك، بۇگىن، 2025 جىلى 14 تامىزدا ۇلتتىق بانكتىڭ رەسمي بەكىتكەن 1 اقش دوللارىنىڭ باعامى 537،96 تەڭگەنى قۇرايدى.
بۇعان دەيىن سايتىمىزدا "قارجى ساراپشىلارى قىركۇيەكتە 1 اقش دوللارىنىڭ قۇنى قانشا بولاتىنىن ايتتى" دەگەن ماقالا جاريالانعان بولاتىن.
