ارينە، تابيعاتتىڭ الاپات كۇشىنە ەشكىم قارسى تۇرا الماسى بەلگىلى. الايدا، سوڭعى جىلدارداعى سۋ تاسقىندارىنىڭ ارناسىنان اسىپ، تۇرعىن ۇيلەردى باسىپ قالعانىنا جەرگىلىكتى اتقارۋشى بيلىكتىڭ بەيعامدىعى سەبەپكەر ەكەنىن ماماندار جاقسى بىلەدى. اكىم-قارالاردىڭ جۇيەلى جۇمىس ىستەمەۋى، الدىن-الا جوسپارلاماۋى، ءقاۋىپتى بىلە تۇرا قام جاساماۋى، بولاشاقتى باعدارلاماي بۇگىنگى كۇننىڭ ماسەلەلەرىمەن عانا باس قاتىرۋى – وسىنداي جاعدايلارعا اكەلىپ وتىر. جانە ول بولاشاقتا قايتالانا بەرەدى.
[caption id="attachment_26039" align="aligncenter" width="709"] اقتوبەدەگى سۋ تاسقىنى[/caption]
مەن قىزمەت بارىسىنا وراي اپتا سايىن وبلىس اكىمىنىڭ جينالىسىنا قاتىسامىن. شىنى كەرەك، باسىندا ۇنامايتىن. ويتكەنى، باتالوۆ ەشكىمدى ايامايدى. بەتىڭ بار، ءجۇزىڭ بار، باسىڭ بار، جاسىڭ بار دەمەيدى. جۇمىسىنا سالعىرت قاراعاننىڭ ءبارىن جۇرتتىڭ الدىندا سويىپ سالادى. جازىقتى بولعاندىقتان باستارى سالبىراپ، ۇنجىرعالارى ءتۇسىپ تۇرعان ەل اعالارىن كورىپ كەيدە اياپ كەتەسىڭ. بىردە وزىنە ايتتىم دا: «ەلگە نەگە ۇرسا بەرەسىز؟» - دەپ.
– ءاي، بەيسەن! سەن نە بىلەسىڭ؟ تالاپ ەتپەسەڭ، جۇمىس قالاي جۇرەدى؟ ەل ءبارىن ءبىلىپ، كورىپ وتىر. ەلباسى بىزگە سەنىپ وتىر. ءبىز سونى اقتاماساق، ۇيات ەمەس پە؟! سوسىن، ايتشى، كىمگە كىناسىز، جازىقسىز ۇرىستىم؟ مەن ولاردى جۇمىستان كەتىرەيىن دەمەيمىن. شيراسىن دەيمىن. بىلمەسە - ۇيرەنسىن، ەل الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىگىن سەزىنسىن دەيمىن، – دەپ وزىمە شۇقشيا قارادى. اكىمنىڭ ادىلدىگىن مويىنداماسقا امال جوق. جۇمىسىڭدى جاقسى اتقاردىڭ با، سەنەن جاقسى ادام جوق. ارقاڭنان قاعادى، اتاعىن الىپ بەرەدى، جاعدايىڭدى جاسايدى. دۇرىس ىستەمەيسىڭ بە، وندا - دو سۆيدانيا!
اكىمىمدى ماقتايىن دەپ تۇرعام جوق. ول كىسى مەنىڭ ماقتاۋىما مۇقتاج دا ەمەس. قوس وزەننىڭ ورتاسىندا تۇرعان تالدىقورعاندىقتار كوكتەمدە تىنىش ۇيىقتاسا، ول – اتقارۋشى بيلىكتىڭ الدىن-الا جوسپارلاپ، ارنالاردى اشىپ، قاپتالىن بەكىتىپ، ساقاداي-ساي تۇرۋىنىڭ ارقاسى ەكەنىن كورە تۇرا ايتپاسقا بولمايدى. تۋرا قالانىڭ ىرگەسىندە اعىپ جاتقان «كۇندىز كۇمىس، تۇندە التىن» دەپ اسپەتتەيتىن قاراتالىمىز 4-5 جىل بۇرىن اساۋ مىنەز تانىتىپ، ىرگەسىندەگى ەركىن اۋىلى مەن رەزيدەنسيانى باسىپ كەتەتىندەي قاھارلانعان. سوندا مارقۇم ساكەن جىلقايداروۆ باستاعان قالا باسشىلارىنىڭ تۇنىمەن ارپالىسىپ، سۋدىڭ بەتىن قايتارعانىنا، ونى جۇرتتىڭ سەزبەي قالعانىنا دا كۋا بولعان ەدىم.
وسى قاراتال وزەنى بۇرىندا كوكتەمدە تومەندەگى اۋىلداردى باسىپ، جايىلىپ كەتەتىن. سوعان ەكى جىل بۇرىن ارنايى اۋىر تەحنيكالار الدىرىپ، بالەنباي شاقىرىم تەرەڭ كانالدار قازىپ، سۋ بۇگىندە ەمىن-ەركىن بالقاشقا قۇيىلىپ جاتىر. «ءبىر وقپەن ەكى قوياندى الدى» دەگەن وسى. بىرىنشىدەن، كوكتەمدە اۋىل تۇرعىندارى تىنىش ۇيىقتايدى. ەكىنشىدەن، بالقاشتىڭ كولى تولىپ كەلەدى. ۇشىنشىدەن، وسى كانالداردىڭ ارقاسىندا ءبىزدىڭ جىگىتتەر الىسقا بارماي، تالدىقورعاننىڭ ىرگەسىنەن بالىق اۋلايتىن كۇنگە جەتتى.
«جۇيەلى، جوسپارلى جۇمىس ىستەۋدى باتالوۆتان ۇيرەنسىن» دەسەم، باسقا اكىمدەر رەنجىپ جۇرەر. ءبىراق، تابيعاتقا جابا بەرمەي، اپاتتىڭ الدىن الۋدى قاراستىرسا دەگەن وي عوي بىزدىكى.
P.S. جازارىمدى جازىپ الدىم دا، «بءارىن كورگەن، ءبارىن بىلەتىن بەردىبەك ساپاربايەۆ اعام نەگە قامسىز قالدى ەكەن؟» دەپ ويلانىپ وتىرعان...
بەيسەن قۇرانبەكتىڭ جەلىدەگى جازباسىنان الىندى.