ساياساتتانۋشى عازيز ابىشيەۆ اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپتىڭ قازاقستاننان كەلەتىن بارلىق تاۋارعا 25 پايىز باج سالىعىن ەنگىزۋ تۋرالى شەشىمىنە قاتىستى پىكىر ءبىلدىردى. دونالد ترامپ بۇل جايىندا 7 شىلدەدە مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆقا ارنايى حات جولداپ، مالىمدەگەن بولاتىن،- دەپ حابارلايدى Dalanews.kz
ەكسپورتقا اسەرى قانداي؟
ساراپشى بۇعان دەيىن كوكتەمدە تاريف كولەمى 27 پايىز بولادى دەگەن مالىمەت ايتىلعانىن، الايدا اقش بيلىگى 25 پايىزعا توقتاعانىن اتاپ ءوتتى.
ونىڭ ايتۋىنشا، 2024 جىلى قازاقستاننىڭ جالپى ەكسپورتى 81،6 ميلليارد دوللار بولسا، سونىڭ ىشىندە اقش-قا جىبەرىلگەن ءونىم كولەمى شامامەن 2 ميلليارد دوللار، ياعني بار بولعانى 2،5 پايىز عانا بولعان. ساۋدا مينيسترلىگىنىڭ دەرەكتەرى بويىنشا ەكسپورتتىڭ 92 پايىزى ۋران، كومىرسۋتەكتەر، فەرروقورىتپالار مەن باعالى مەتالداردان تۇرادى، ال بۇل تاۋارلار قوسىمشا تاريف سالىنبايتىن تاۋارلار تىزىمىنە كىرەدى.
سوندىقتان جاڭا باج سالىعى تەك شامامەن 160 ميلليون دوللاردىڭ اينالاسىنداعى تاۋارعا، ياعني اقش-قا باعىتتالعان ەكسپورتتىڭ 8 پايىزىنا عانا اسەر ەتۋى مۇمكىن. ساراپشىنىڭ بولجاۋىنشا، امەريكالىق بيۋدجەتكە بۇل سالىقتاردان تۇسەتىن جىلدىق قوسىمشا تابىس ونداعان ميلليون دوللار شاماسىندا بولادى.
ۇكىمەت قالاي قابىلدايدى؟
عازيز ابىشيەۆتىڭ پىكىرىنشە، بۇل اقش تاراپىنان تەك قازاقستانعا ەمەس، باسقا دا كوپتەگەن ەلگە تاريفتىك قىسىمنىڭ كۇشەيىپ وتىرعانىن بىلدىرەدى. ءبىراق مۇنى حالىقارالىق ينۆەستورلار نارىقتاعى قالىپتى قۇبىلىس رەتىندە قابىلدايدى. ونىڭ ويىنشا، بۇل شەشىم قازاقستاننىڭ ينۆەستيسيالىق تارتىمدىلىعىنا ەلەۋلى ىقپال ەتپەيدى.
"قازاقستان ۇكىمەتى كۇتۋ تاكتيكاسىن ۇستانىپ، ەشقانداي قارسى شارا قولدانباۋى مۇمكىن. ەندى باستى سۇراق – بۇل تاريفتەر امەريكالىق ينفلياسياعا، ونەركاسىپكە جانە اقش-تىڭ وزگە ەلدەرمەن قارىم-قاتىناسىنا قانداي اسەرى ەتەدى؟ سونى باقىلاۋ كەرەك"، – دەپ تۇيىندەدى ساراپشى.
ەسكە سالا كەتەيىك، بۇعان دەيىن اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ شەتەلدەن كەلەتىن تاۋارلارعا باج سالىعى ەنگىزىلەتىنىن مالىمدەگەن ەدى. قازاقستان ءۇشىن العاشىندا 27% دەپ جاريالانعان بولاتىن.