سولاردىڭ ءبىرى تالدىقورعان قالاسىنىڭ تۇرعىنى، زەينەتكەر جارىلقاسىن تۇرىسبەكوۆا ءوز وتباسى مەن قالالىق پوليسيا قىزمەتكەرلەرى اراسىندا بولعان تۇسىنبەستىك جانە سوعان بايلانىستى ءمۇعالىم بالاسىنىڭ جۇمىس ورنىندا پروبلەمالار تۋىنداعانىن جەتكىزدى.
ءوز كەزەگىندە اماندىق باتالوۆ وبلىستىق پوليسيا دەپارتامەنتى باستىعىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى، پولكوۆنيك جانبولات زيادينگە جاعدايدى انىقتاپ، شەشىمىن حابارلاۋدى تاپسىردى. سول سياقتى وبلىستىق ءبىلىم جانە دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارمالارىنا ءمۇعالىمنىڭ مۇمكىندىگىنشە جۇمىس ورنىن ساقتاۋدى قاراستىرىپ، وعان بارىنشا مورالدىق-پسيحولوگيالىق جانە مەديسينالىق كومەك كورسەتۋ كەرەكتىگىن ايتتى.
ەكىنشى بولىپ وبلىس اكىمىنىڭ قابىلداۋىنا كىرگەن كوكسۋ اۋدانىنىڭ تۇرعىنى، كوپبالالى انا ايگەرىم ەسەنعۇلوۆا شاعىن ۇيدە ءقازىر ەكى وتباسى، ياعني 12 ادام تۇرىپ جاتقانىن ايتتى. تۇرعىن ءۇي كەزەگىندە 65ء-شى بولىپ تۇر.
وبلىس اكىمى مەملەكەتتىك تۇرعىن ءۇي قورىنان بەرىلەتىن ۇيلەر زاڭعا سايكەس كەزەك رەتىمەن بەرىلەتىنىن ەسكە سالدى. ال كەزەك رەتىنىڭ جىلجۋىن قۋزاۋ ءۇشىن تۇرعىن ۇيلەردى كوپتەپ سالۋ قاراستىرىلماق. ماسەلەن، بيىلعى جىلى كوپبالالى وتباسىلارعا ارناپ ەكى كوپقاباتتى تۇرعىن ءۇي، جالپى سانى 120 پاتەر سالۋ جوسپارلانىپ وتىر. سول سياقتى كوپبالالى وتباسىلارىنا ارنالعان ۇيلەردى ءاربىر اۋدان ورتالىقتارىندا دا سالۋ قولعا الىنادى.
وسىنداي شارالار جايلى ايتا كەلە، وبلىس باسشىسى كوكسۋ اۋدانىنىڭ اكىمى ا.ادىلگە ءا.ەسەنعۇلوۆانىڭ تۇرعىن ءۇي ماسەلەسىن شەشۋگە «كەڭ دالا» شارۋاقوجالىعىنىڭ باسشىسى قاليبەك الپىسبايەۆ سياقتى جەرگىلىكتى ءىرى كاسىپكەرلەردى تارتۋدى تاپسىردى.
رايحان قاپتاعايەۆا مەرەكەلىك ساياجايىنداعى ءۇيىنىڭ قۇجاتتارىن ءبىراز ۋاقىتتان بەرى جاساتا الماي جۇرگەنىن ءسوز ەتتى. سول سياقتى ۇلكەن بالاسىنىڭ كوزىنە وپەراسيا جاساتۋعا كومەكتەسۋدى جانە مەكتەپتەگى بالالارىن تەگىن ىستىق تاماقپەن، كيىم-كەشەكپەن قامتۋداعى قاعازباستىلىقتى ازايتۋدى سۇرادى.
اماندىق باتالوۆتىڭ تاپسىرۋىمەن وبلىستىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسى سىرقاتتى تولىق تەكسەرۋدەن وتكىزىپ، قاجەت جاعدايدا وپەراسياسىنا قولداۋ كورسەتەتىن بولادى.
بۇدان وزگە...
وبلىس اكىمىنىڭ قابىلداۋىنا از قامتىلعان جانە كوپبالالى وتباسىلارىنىڭ مۇشەلەرىنەن جالپى سانى 30-دان استام ادام كىردى. ولار بىرنەشە الەۋمەتتىك ماسەلەلەردى كوتەردى.
سولاردىڭ ىشىندە ءبىرقاتارىنىڭ ماسەلەسى سول مەزەتتە شەشىمىن تاپتى. ماسەلەن، 8 بالانىڭ اناسى ايناگۇل توقپانبەتوۆا ءى.جانسۇگىروۆ اتىنداعى جمۋ-دا 2-كۋرستا اقىلى بولىمدە وقيتىن بالاسىن تەگىن وقىتۋعا اۋىستىرۋعا بولا ما دەگەن ساۋالىن قويدى.
«ەسەپتى كەزدەسۋىمدە ايتقان ەدىم، رەسپۋبليكادا العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ كوپبالالى جانە از قامتىلعان وتباسىلارىن قولداۋ ماقساتىندا الەۋمەتتىك كارتا دايىنداپ جاتىرمىز. سونىڭ شەڭبەرىندە وسىنداي وتباسىلارىنىڭ بالالارىنا ارناپ جوعارى وقۋ ورىندارىندا تەگىن وقۋمەن قامتۋ ءۇشىن قوسىمشا 100 گرانت ءبولىپ وتىرمىز. ءسىزدىڭ بالاڭىز سول 100 گرانت يەلەرىنىڭ تىزىمىنە كىرگەن العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولادى»، – دەدى ا.باتالوۆ.
كوپبالالى انا ءاليا تازابەكوۆا ءبىر بالاسىنىڭ جۇرەك اقاۋىمەن دۇنيەگە كەلگەنىن ايتتى. بالانى ءار جارتى جىل سايىن الماتىعا اپارىپ، اقىلى تۇردە تولىق تەكسەرۋدەن وتكىزىپ تۇرادى. بۇل ولاردىڭ ماتەريالدىق جاعدايىنا ەلەۋلى اسەر ەتىپ وتىر. وسىعان بايلانىستى وبلىستىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى ب.ىسقاققا بالاعا ساپالى مەديسينالىق كومەك كورسەتۋ تاپسىرىلدى.
اتاپ وتسەك، انالاردىڭ كوتەرگەن ماسەلەلەرىنىڭ باسىم بولىگى دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنا بايلانىستى بولدى. سونىڭ ىشىندە ەمدەۋگە كۆوتا الۋ، كەپىلدىك بەرىلگەن تەگىن دارى-دارمەكپەن دەر كەزىندە قامتاماسىز ەتۋ، مۇگەدەك بالالاردى وڭالتۋ ورتالىقتارىنا جىبەرۋ، ۆتەك-تەن وتۋدەگى تۋىندايتىن قيىندىقتار ماسەلەلەرى ايتىلدى.
سونداي-اق جۇمىسپەن قامتۋدى ۇيلەستىرۋ جانە الەۋمەتتىك باعدارلامالار باسقارماسىنىڭ جەرگىلىكتى جەرلەردەگى بولىمدەرىنىڭ جۇمىسىنا ءبىرقاتار سىن ايتىلدى. سالا قىزمەتكەرلەرى حالىققا قىزمەت كورسەتۋ بارىسىندا دورەكىلىك كورسەتەتىنى، مۇگەدەكتەرگە بەرىلەتىن قاجەتتى تەحنيكالىق قوزعالىس قۇرالدارىن جانە گيگيەنالىق قۇرالداردىڭ كەشىگىپ بەرىلەتىنى ءسوز بولدى.
اماندىق باتالوۆ وبلىستىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسى مەن جۇمىسپەن قامتۋدى ۇيلەستىرۋ جانە الەۋمەتتىك باعدارلامالار باسشىلارىنا ايتىلعان ءاربىر ماسەلەنى جەكە زەردەلەپ، ءتيىستى شەشىمدەر قابىلداۋدى تاپسىردى.
وسى كەزدەسۋدە شايقورعان، مەرەكەلىك، ءۇيتاس ساياجايلارىنىڭ تۇرعىندارى دا ءوز ماسەلەلەرىن جەتكىزدى. جول جوندەۋ، جىلى ايالدامالار، كامەرالار قويۋ، ارىق جۇيەسىن جاساۋ، سول سياقتى شايقورعان باۋ-باقشا قوعامىنىڭ قۇجاتتارىن جاساۋعا، ءۇيتاس ساياجايىنىڭ سۋارمالى سۋ جۇرەتىن جۇيەسىن جوندەۋگە كومەك سۇرادى.
وبلىس اكىمى جۋىردا ساياجايلار مەن شەتكى تۇرعىن اۋدانداردى ارالاپ، بۇرىنعى بەرىلگەن تاپسىرمالارىنىڭ ورىندالۋ بارىسىن كورگەنىن ايتتى.
سول ارالاۋ كەزىندە اباتتاندىرۋ، ينفراقۇرىلىمداردى دامىتۋ بويىنشا بەرگەن تاپسىرمالارى حاتتاماعا تۇسىرىلگەن، قابىلداناتىن شارالاردان حالىق حاباردار بولۋ ءۇشىن حاتتاما وبلىستىق باق-تا جاريالاناتىن بولادى. شەتكى ايماقتاردىڭ ماسەلەلەرى تۇراقتى باقىلاۋعا الىنىپ، ءبىرقاتارى بيىل شەشىمىن تاپپاق.
الەۋمەتتىك كارتا ازىرلەنىپ جاتىر
كەزدەسۋ بارىسىندا بىرنەشە مارتە كوتەرىلگەن تۇرعىن ءۇي ماسەلەسىنە قاتىستى دا وبلىس اكىمى تولىق ءتۇسىندىرىپ بەردى.
– مەملەكەتتىك تۇرعىن ءۇي قورىنان بەرىلەتىن ءۇي تەك كەزەكتەگىلەرگە جانە قاتاڭ تۇردە كەزەك رەتىمەن بەرىلەتىنىن تاعى دا ەستەرىڭىزگە سالامىن. حالىقتىڭ الەۋمەتتىك ءالجۋاز توپتارىن باسپانامەن قامتۋ كولەمىن ۇلعايتۋ ءۇشىن سالىناتىن تۇرعىن ۇيلەر قۇرىلىسىن كوبەيتەمىز.
بۇل رەتتە بىزگە «نۇرلى جەر» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى ۇلكەن مۇمكىندىكتەر بەرەدى. ءبىز كوپبالالى جانە از قامتىلعان وتباسىلارىن قولداۋ ماقساتىندا الەۋمەتتىك كارتا ازىرلەپ جاتىرمىز. اتالعان ساناتتاعى وتباسىلارىن قولداۋ ءۇشىن 3 ملرد تەڭگە كولەمىندە قوسىمشا قارجى بولىنەدى. الەۋمەتتىك كارتا شەڭبەرىندە وبلىس ورتالىعىندا كوپبالالى وتباسىلار ءۇشىن كوپقاباتتى ەكى ءۇيدىڭ جوباسى ازىرلەنىپ جاتىر، سول سياقتى كوتتەدج قالاشىعىنان دا ءۇي ءبولۋ مۇمكىندىكتەرى قاراستىرىلادى. وسى ساناتتان «7-20-25» باعدارلاماسىنا قاتىساتىندارعا 1 ملن تەڭگەدەن تۇرعىن ءۇي سەرتيفيكاتى بەرىلەدى، بولىنەتىن سومانىڭ جالپى كولەمى 300 ملن تەڭگە بولادى، – دەدى ا.باتالوۆ.
سول سياقتى تابيعي گازعا جەڭىلدىكپەن قوسۋ، 16 مىڭ جەكە تۇرعىن ۇيگە ۋلى گاز داچيكتەرىن قايتارىمسىز ورناتۋ قاراستىرىلاتىنىن ايتتى.
جىل سايىن از قامتىلعان جانە كوپبالالى وتباسىلارىنىڭ بالالارىنا جوعارى وقۋ ورىندارىنا وقۋعا قوسىمشا 100 گرانت بولىنبەك. از قامتىلعان وتباسىلارىنىڭ بالالارى مەكتەپتە ىستىق تاماقپەن 100% قامتىلادى.
كوپبالالى انالار ءۇشىن قالالىق قوعامدىق كولىكتە تەگىن ءجۇرۋ ماسەلەسى شەشىلگەن. وعان قوسا حالىقتىڭ الەۋمەتتىك ءالجۋاز توپتارىنا جاتاتىن وتباسىلارىنان شىققان 31 مىڭ بالانىڭ بالاباقشالاردا تاماعىن سۋبسيديالاۋ ويلاستىرىلدى، وعان بيۋدجەتتەن 1،2 ملرد تەڭگە بولىنەدى. سول سياقتى اۋدان ورتالىقتارى مەن قالالاردا «ءبىر تەرەزە» پرينسيپىمەن كوپبالالى جانە از قامتىلعان وتباسىلارىنا قىزمەت كورسەتەتىن ورتالىقتار اشىلادى.
سونداي-اق وبلىس اكىمى ا.باتالوۆ بۇگىنگى ازاماتتاردى قابىلداۋ بارىسىندا ايتىلعان ماسەلەلەردەن الەۋمەتتىك كارتاعا تولىقتىرۋلار ەنگىزۋدى قاجەت دەپ تاپقانىن ايتتى:
– سىزدەردىڭ كوتەرگەن ماسەلەلەرىڭىزدى تىڭداي كەلە، الەۋمەتتىك كارتاعا تاعى دا ەكى تارماق قوسامىز دەپ ويلاپ وتىرمىن. كورسەتىلەتىن بارلىق اقىلى مەديسينالىق قىزمەتتەردىڭ، سونىڭ ىشىندە جەكە كلينيكالارداعى دا قىزمەتتەر كوپ بالالى انالار مەن ولاردىڭ بالالارىنا مەملەكەتتىك تاپسىرىس نەگىزىندە تەگىن كورسەتىلۋ شارالارىن قاراستىرۋعا ءتيىسپىز. سول سياقتى ولاردى دارى-دارمەكپەن قامتۋ جايىن دا ويلاستىرۋمىز كەرەك.
كەزدەسۋ سوڭىندا وبلىس اكىمى تۇرعىن ءۇي ماسەلەلەرىمەن جىل باسىندا العاش بولىپ جۇگىنگەن ءبىر توپ انانى قابىلداپ، ماسەلەلەرىنىڭ كەزەڭ-كەزەڭىمەن شەشىلۋ بارىسىن ءتۇسىندىرىپ، ورىنباسارى ا.ابدۋالييەۆ پەن قالا اكىمى د.شالتابايەۆقا ءىستى ءجىتى باقىلاۋعا الۋ تۋرالى ناقتى تاپسىرمالار بەردى.
