بۇگىن ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى قاينار اباسوۆ جانە «AMANAT» پارتياسى تۇركىستان وبلىستىق فيليالىنىڭ اتقارۋشى حاتشىسى بەيسەن تاجىبايەۆ ءوڭىردىڭ شارۋالارمەن كەزدەستى. جايىلىم جەر پروبلەماسىنا قاتىستى قازىعۇرت پەن تولەبي اۋداندارىندا بولىپ، حالىقتىڭ شاعىمدارىن تىڭدادى.
قازىعۇرت اۋدانىنىڭ بارلىق جەر كولەمى 409 057 گەكتاردى قۇرايدى. اۋىل شارۋاشىلىعى القاپتارىنىڭ جيىنتىعى 275 296 گەكتار. اگروقۇرىلىم سانى – 3 688، ونىڭ ىشىندە 3 375 شارۋا قوجالىعى بار. اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىنىڭ باسىم بولىگى مەملەكەتتىك ەمەس تۇلعالار يەلىگىندە. بىلتىر كوميسسيا قۇرىلىپ، يگەرىلمەگەن جانە ماقساتىنا ساي پايدالانىلماي وتىرعان جايىلىم جەرلەر باقىلاۋ نىسانىنا الىنعان.
بۇگىنگى كەزدەسۋدە التىنتوبە جانە جاڭابازار اۋىلدىق وكرۋگتەرىنىڭ ماسەلەلەرى قارالدى. التىنتوبە اۋىلدىق وكرۋگىندە 8 900، ال جاڭابازاردا 12 665 تۇرعىن بار.
شارۋالار جەر ساناتتارى دۇرىس ماقساتتا پايدالانىلماي وتىرعانىن، حالىققا شارتتى جەر ۇلەسىن ءبولىپ بەرۋدى سۇرادى. كەزدەسۋدە «تۇركىستان الەۋمەتتىك-كاسىپكەرلىك كورپوراسياسى» اق تەڭگەرىمىندەگى 15 300 گەكتار جىل سوڭىنا دەيىن اۋداننىڭ ارنايى جەر قورىنا قايتارىلاتىنى ايتىلدى.
اۋداندىق جەر قاتىناستارى ءبولىمىنىڭ مالىمدەۋىنشە وبلىس اكىمدىگىنىڭ تاپسىرماسىمەن بيىل اۋدانعا بارلىعى 44 000 گەكتار جەردى ورتاق پايدالانۋعا قايتارۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. دەپۋتات قاينار اباسوۆ وڭىردەگى جايىلىم تاپشىلىعىنىڭ سەبەبىن سارالاۋعا كەلگەنىن ايتتى.
– مەملەكەت باسشىسى اۋىل اينالاسىنداعى جەرلەر ورتاق پايدالانۋعا قايتارىلاتىنىن ايتتى. بۇگىن سىزدەرمەن ماسەلەنىڭ انىق-قانىعىنا جەتۋ ءۇشىن كەزدەسىپ وتىرمىز. حالىقتىڭ تالابىن ورىنداۋدا قانداي كەدەرگىلەر ورىن الۋدا دەگەن سۇراقپەن جەرگىلىكتى اتقارۋشى بيلىكتەن دە اقپارات الىپ، جان-جاقتى ساراپتايمىن. اۋداننىڭ جەر قورىنا قايتارىلعان جەرلەر جەكە مەنشىككە ەشقاشان وتپەيدى. ول قوعامدىق ورتاق پايدالانۋعا بەرىلەدى. وعان ارنايى جەر كودەكسى مەن زاڭ نورمالارى بار. ودان بولەك ءبىز جايىلىم مەن ەگىستىكتەگى جەرلەردى اينالدىرۋ ماسەلەسىن دە كوتەرۋدەمىز. الدا مينيسترلىكپەن بىرلەسە بۇل ماسەلەنىڭ دە شەشۋ جولدارىن قاراستىرامىز. تۇركىستان وبلىسىنا قاتىستى كەز كەلگەن سۇراقتار مەن ۇسىنىستاردى قابىلداۋعا دايىنمىن. تالاپتارىڭىزدى ءتيىستى مينيسترلىككە دەپۋتاتتىق ساۋال رەتىندە جولدايمىن. سىزدەرمەن شىلدە ايىندا قايتا كەزدەسۋدى جوسپارلاۋدامىن، – دەگەن حالىق قالاۋلىسىنا اۋىل تۇرعىندارى وتىنىشتەر اياقسىز قالماي، ناتيجە كۇتەتىندەرىن جەتكىزدى.
ال 306380 گەكتاردى قۇرايتىن تولەبي اۋدانىنىڭ جەر كولەمىندە، اۋىل شارۋشىلىعى القاپتارىنىڭ جيىنتىعى 93223 گەكتار. بىلتىر اۋدان اكىمدىگى حالىقتىڭ مۇقتاجدىعىنا بايلانىستى ەسەپتى كەزەڭگە 8708،9 مىڭ گەكتار اۋداننىڭ ارنايى جەر قورىنا قايتارىلعان. الايدا قاسقاسۋ اۋىلدىق وكرۋگىندە جايىلىم جەر كولەمى تىم از. ويتكەنى قاسقاسۋدا 5500 تۇرعىن بولسا، جايىلىم جەرلەر نەبارى 400 گەكتار عانا. 2019 جىلى 1558 گەكتار جەر «سايرام-وگەم» ۇلتتىق پاركتىڭ تەڭگەرىمىنە ەنىپ كەتكەن. كەزدەسۋدە كوتەرىلگەن باستى ماسەلە - اتالعان جەر تەلىمىن حالىقتىڭ مۇقتاجدىعىنا بايلانىستى ورتاق پايدالانۋعا قايتارۋ. ونى شەشۋ جولى قاۋلى مەن مەملەكەتتىك اكتىنى ۇكىمەت تاراپىنان قايتا قاراپ، كۇشىن جويۋ دەيدى شارۋالار.
دەپۋتات قاينار اباسوۆ اتالعان ماسەلە تەك 3 اۋىلعا عانا ەمەس بۇكىل وڭىردە كەزدەسەتىن جاعداي ەكەنىن اتاپ ءوتتى. كەزدەسۋدە ايتىلعان وتىنىشتەردى توپتاستىرىپ، پارلامەنت وتىرىستارىندا ءتيىستى مينيسترلىككە دەپۋتاتتىق ساۋال جولدايتىنىن حابارلادى. ال، ايماقتىق فيليالدىڭ اتقارۋشى حاتشىسى بيسەن تاجىبايەۆ ماسەلەلەر ساياسي ۇيىمنىڭ باقىلاۋىندا بولاتىنىن مالىمدەدى.
جالپى تۇركىستان وبلىسى بويىنشا جايىلىم جەرلەردى ورتاق پايدالانۋعا قايتارۋ جۇمىستارى بەلسەندى جۇرگىزىلۋدە. ءوڭىر باسشىسى ءو.شوكەيەۆتىڭ تاپسىرماسىمەن بارلىق اۋدان، قالا اكىمدەرى نازارعا الىپ، زاڭدىلىعىنا سايكەس جۇمىستار اتقارىپ كەلەدى. 2021 جىلى 132 مىڭ گەكتار جەر قايتارىلسا، بيىل 1 ملن 12 مىڭ گەكتارعا ارتتىرۋ جوسپارلانعان. ءبىراق جاۋاپتى سالا ماماندارىنىڭ ايتۋىنشا كوزدەلگەن كولەمنىڭ جارتىسى ءىرى جەر پايدالانۋشىلارىنا بەرىلسە، قالعانى مەموراندۋم ارقىلى جۇزەگە اسىرىلادى.
