الماتى اكىمى ەربولات دوسايەۆ ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتى (قازۇۋ) بازاسىندا جوعارى تەحنولوگيالىق جوبالار مەن ستارتاپتاردى دامىتۋعا ارنالعان «Farabi Hub» جاڭا عيماراتىندا وتكەن «عىلىم، بيزنەس جانە ءوندىرىس ينتەگراسياسى» فورۋمىنا قاتىستى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz

فورۋم الاڭىندا بىرلەسكەن يننوۆاسيالىق جوبالارعا مۇددەلى بيزنەس، عىلىم جانە مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ وكىلدەرى جينالدى. فورۋم باستالار الدىندا قالا باسشىسى ەربولات دوسايەۆ پەن قازۇۋ باسقارما ءتوراعاسى – رەكتورى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ «Farabi Hub» يننوۆاسيالىق ونىمدەر مەن جوعارى تەحنولوگيالىق جوبالار ورتالىعىن ارالاپ، الدىڭعى قاتارلى ازىرلەمەلەرمەن تانىستى. ولاردىڭ قاتارىندا قاشىقتان زوندتاۋ، روبوتوتەحنيكا، سۋپەركومپيۋتەرلىك تەحنولوگيا، بيوتەحنولوگيا جانە نانوتەحنولوگيا بار.

پلەنارلىق سەسسيادا ءسوز سويلەگەن ەربولات دوسايەۆ عىلىم مەن يننوۆاسيانى ىلگەرىلەتۋ – مەملەكەت باسشىسىنىڭ ساياساتىنىڭ باستى باسىمدىعىنىڭ ءبىرى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

«پرەزيدەنتىمىزدىڭ يدەيالارىن جۇزەگە اسىرۋدا الماتىعا ەرەكشە ءمان بەرىلگەن. قالا – ەلىمىزدىڭ عىلىمي جانە ءبىلىم بەرۋ ورتالىعى. مۇندا قازاقستانداعى جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ ۇشتەن ءبىرى ورنالاسقان، 280 مىڭنان استام ستۋدەنت ءبىلىم الۋدا، 130-دان استام عىلىمي-زەرتتەۋ ورتالىعى جۇمىس ىستەيدى. بۇل ەلىمىزدەگى بارلىق عىلىمي ۇيىمداردىڭ ۇشتەن ءبىرى»، – دەدى ەربولات دوسايەۆ.

سوڭعى ءۇش جىلدا عزتكج شىعىندارى ەكى ەسەدەن استام ءوسىپ، 2022 جىلعى 47 ميلليارد تەڭگەدەن 2024 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا 95 ميلليارد تەڭگەگە جەتتى.

بۇعان قوسا، 2024 جىلدىڭ قىركۇيەك ايىندا مەگاپوليستە عىلىم جانە تەحنولوگيالار كەڭەسى قۇرىلدى. بۇل كەڭەس عالىمدار، بيزنەس جانە مەملەكەت اراسىنداعى ديالوگ الاڭى. باستى ماقساتى – تەحنولوگيالاردى ناقتى سەكتورعا ەنگىزۋ ماسەلەسىن شەشۋ.

قالا باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، الماتىنىڭ دامۋ باعدارلاماسى عىلىم جەتىستىكتەرى مەن تەحنولوگيا ترانسفەرتىن بەلسەندى پايدالانۋعا نەگىزدەلگەن.

«بىزدە زەرتتەۋلەردى قارجىلاندىرۋعا جانە تەحنولوگيالاردى قالا ومىرىنە ەنگىزۋگە قاجەتتى قۇرالدار مەن مۇمكىندىكتەر بار. ەگەر جەتكىلىكتى جوبا ۇسىنىلسا، بيىل ءبىز قالا دامۋىنىڭ جەتى نەگىزگى باعىتىنا سايكەس ءتۇرلى جوبالارعا 10 ميلليارد تەڭگەگە دەيىن بولۋگە دايىنبىز»، – دەدى ەربولات دوسايەۆ.

ول سيفرلاندىرۋ مەن جاساندى ينتەللەكتتىڭ جاھاندىق ەكونوميكالىق دامۋداعى ماڭىزدىلىعى ارتىپ كەلە جاتقانىن ەسكە سالدى.

الماتى قالاسى سيفرلاندىرۋ باسقارماسىنىڭ مالىمەتىنشە، 2024 جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا مەگاپوليس قازاقستاننىڭ IT-سەكتورىنىڭ كوشباسشىسى بولىپ قالا بەرەدى. بۇل سالاداعى قىزمەتتەردىڭ 52%-ىن الماتى قامتاماسىز ەتكەن. وتكەن جىلى قازاقستانداعى IT-نارىقتىڭ جالپى كولەمى شامامەن 3 ترلن تەڭگە بولسا، ونىڭ 1،6 ترلن تەڭگەسى الماتىعا تيەسىلى.

ءوز كەزەگىندە، قازۇۋ رەكتورى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ قازاقستان جوو-لارى اراسىندا ەڭ ءىرى تەحنوپارك، يننوۆاسيالىق پارك جانە جاساندى ينتەللەكت ورتالىعىن سالۋ جوسپارلانىپ وتىرعانىن جەتكىزدى.

«قازۇۋ الماتىنىڭ يننوۆاسيالىق ەكوجۇيەسىنە كىرىگۋگە جانە عىلىمي ازىرلەمەلەردى كوممەرسيالاندىرۋعا زور مۇمكىندىكتەرگە يە»، – دەدى ول.

جالپى، فورۋم قاتىسۋشىلارى عىلىم، بيزنەس جانە ءوندىرىس ينتەگراسياسىن دامىتۋ بويىنشا ۇسىنىس پەن يدەياسىن ورتاعا سالدى.