بيىل قازاق رۋحانياتى ءۇشىن اۋىر جىل بولدى. ۇلت جادىندا اتى التىن ارىپپەن جازىلعان تالاي الىپ ءبىرىنىڭ ارتىنان ءبىرى دۇنيەدەن ءوتتى. ادەبيەت، عىلىم، ونەر، پوەزيا مەن عارىش سالاسىندا ءىز قالدىرعان قايراتكەرلەردىڭ ومىردەن وزۋى ەل قابىرعاسىن قايىستىردى. وسى تۇستا، Dalanews.kz رەداكسياسى جىل ىشىندە ماڭگىلىك ساپارعا اتتانعان كورنەكتى تۇلعالاردى ەسكە سالادى.
جىل باسىندا، ياعني 10 قاڭتاردا قازاق پروزاسىنىڭ كلاسسيگى، ۇلت رۋحىنىڭ شىراقشىسى مۇحتار ماعاۋين 85 جاسقا قاراعان شاعىندا ومىردەن ءوتتى. ماعاۋين قازاقتىڭ تاريحي جادىن قايتا تىرىلتكەن تۇلعا ەدى. ول ارتىندا تەرەڭ تاريحي ساناعا قۇرىلعان شىعارمالار مۇراسىن قالدىردى.ونىڭ قالامىنان تۋعان ءار تۋىندى ۇلتتىڭ وتكەنىن بۇگىنمەن جالعاپ تۇردى.
ماعاۋينمەن قاتار قازاق عىلىمى دا اۋىر قازاعا ۇشىرادى. 11 قاڭتاردا 96 جاسقا قاراعان شاعىندا بەلگىلى عالىم، ادەبيەتتانۋشى مەكەمتاس مىرزاحمەت ۇلى ومىردەن ءوتتى. ول ابايتانۋ مەن ۇلتتىق يدەيا ماسەلەسىن تەرەڭ زەرتتەگەن، قازاق رۋحانياتىنا عىلىمي جۇيە اكەلگەن ءىرى ويشىلداردىڭ ءبىرى بولدى. ونىڭ ەڭبەكتەرى بىرنەشە بۋىن زەرتتەۋشىلەرگە باعىت-باعدار بەردى.
قازاق پروزاسىنىڭ تاعى ءبىر الىبى دۋلات يسابەكوۆ 84 جاسقا قاراعان شاعىندا دۇنيە سالدى. ول ادام جانىنىڭ كۇردەلى يىرىمدەرىن قاراپايىم تىلمەن، ءبىراق تەرەڭ فيلوسوفيالىق دەڭگەيدە سۋرەتتەي العان جازۋشى ەدى. ونىڭ كەيىپكەرلەرى قوعامنىڭ شىنايى ايناسى، ال شىعارمالارى ۋاقىتپەن بىرگە ەسكىرمەيتىن رۋحاني مۇرا بولىپ قالا بەرمەك.
عىلىم مەن فولكلورتانۋدىڭ بيىگىنەن كورىنگەن سەيىت قاسقاباسوۆتىڭ ومىردەن ءوتۋى دە ورنى تولماس وكىنىشكە اينالدى. 84 جىلدىق عۇمىرىن قازاق اۋىز ادەبيەتىن جۇيەلەۋگە ارناعان عالىم ۇلت مادەنيەتىنىڭ ىرگەتاسىن بەكىتكەن ساناۋلى زەرتتەۋشىلەردىڭ ءبىرى بولدى.
91 جاسىندا دۇنيە سالعان اكىم تارازي قازاق ادەبيەتى مەن دراماتۋرگياسىندا وزىندىك قولتاڭباسى بار قالامگەر رەتىندە ەستە قالدى. ول ءسوز ارقىلى ۋاقىتپەن، قوعاممەن، اداممەن سويلەسە ءبىلدى. ونىڭ شىعارمالارىنداعى وي سالماعى مەن ىشكى دراماتيزم ءالى تالاي وقىرماندى تولعاندىرارى ءسوزسىز.
پوەزيا الەمى دە اۋىر سوققى الدى. 81 جاسقا قاراعان شاعىندا دۇنيەدەن وتكەن تەمىرحان مەدەتبەك تاۋەلسىزدىك كەزەڭىندەگى پوەزيانىڭ رۋحاني جۇگىن كوتەرگەن اقىن. ونىڭ جىرلارىندا ەركىندىك، ار-نامىس، ۇلتتىق بولمىس ايقىن سەزىلەتىن. اقىننىڭ ءۇنى ءبىر ءداۋىردىڭ ۇنىندەي بولدى.
ۇلت تاريحىندا ەسىمى التىن ارىپپەن جازىلعان تۇلعا، قازاقتىڭ تۇڭعىش عارىشكەرلەرىنىڭ ءبىرى تالعات مۇسابايەۆ تا 74 جاسىندا ومىردەن ءوتتى. ول تەك عارىشكەر ەمەس، قازاقستاننىڭ عىلىمي-تەحنيكالىق دامۋىنا ۇلەس قوسقان تۇلعا ەدى. ونىڭ عارىشقا ساپارى تاۋەلسىز ەلدىڭ ەڭسەسىن كوتەرگەن تاريحي ساتتەردىڭ ءبىرى بولدى.
85 جاسقا قاراعان شاعىندا دۇنيە سالعان يساريل ساپارباي پوەزيا مەن دراماتۋرگيانى ۇشتاستىرا بىلگەن ەرەكشە دارىن يەسى ەدى. ونىڭ ولەڭدەرى ادام جانىنداعى ماحاببات پەن مۇڭنىڭ، ءۇمىت پەن ساعىنىشتىڭ كورىنىسى بولدى.
قازاق پوەزياسىنىڭ نازىك تە بيىك ءۇنىن قالىپتاستىرعان كۇلاش احمەتوۆا دا 79 جاسىندا ماڭگىلىك ساپارعا اتتاندى. ونىڭ جىرلارى بىرنەشە بۋىن وقىرماننىڭ جان دۇنيەسىنە اسەر ەتىپ، قازاق ايەل پوەزياسىنىڭ جاڭا بەلەسىن ايقىندادى.
قالامىن قوعام ءۇشىن سەرىك ەتكەن پۋبليسيست، عالىم ماقسات ءتاجمۇرات 30 قازان كۇنى 66 جاسىندا ومىردەن ءوتتى. ول ءوز ەڭبەكتەرىندە ۇلتتىق سانا، تاريحي ادىلەت، قوعامدىق جاۋاپكەرشىلىك ماسەلەلەرىن باتىل كوتەردى.
عىلىم مەن مەديانى قاتار الىپ جۇرگەن عالىم دوسكەن 65 جاسىندا دۇنيەدەن ءوتتى. ول – جاڭا زامان جۋرناليستيكاسىنىڭ قالىپتاسۋىنا ۇلەس قوسقان، ىزدەنىستەن جالىقپاعان تۇلعا بولدى.
ال جىل سوڭىندا قازاق ونەرى قارا جامىلدى. 88 جاسىندا ساحنا ساڭلاعى، كينو مەن تەاتردىڭ ءتىرى اڭىزى ءاسانالى ءاشىموۆ كوز جۇمدى. ول قازاق اكتەرلىك مەكتەبىنىڭ ۇلگىسى، ساحنا مادەنيەتىنىڭ ولشەمى ەدى. ونىڭ سومداعان بەينەلەرى حالىق جادىندا ماڭگى ساقتالادى.
