ورتالىق ماماندارى اكىم-قارالاردىڭ قارىم-قابىلەتىن كەلەسىدەي كريتەرييلەر بويىنشا باعالاپتى:
- حالىقتىڭ ايماق باسشىسىنىڭ جۇمىسىنا قانشالىقتى كوڭىلى تولادى؟
- ساياساتكەر رەتىندە ەرتەڭگى كۇنى وسۋ-ورلەۋ مۇمكىندىگى بار ما؟
- ايماقتىڭ ەكونوميكالىق جاعدايىنان قانشالىقتى حاباردار: ىسمەر مە، ىسكەر مە؟
- وڭىردەگى ىشكى ساياسي احۋالدى قانشالىقتى نازارىندا ۇستاۋدا (ايماقتاعى كلانداردىڭ تەكەتىرەسىندە تەپە-تەڭدىك ساقتاۋدا قانداي امال-ادىسكە جۇگىنەدى)؟
- اشىقتىق دەڭگەيى قانشالىقتى، ءتورتىنشى بيلىك وكىلدەرىنەن تارتىنىپ جۇرە مە، الدە اشىلىپ سويلەۋگە بەيىم بە؟ الەمجەلىدەگى بەلسەندىلىگى قانداي؟
“ستراتەگيا” ساراپشىلارى اكىمدەردىڭ الۋەتىن 7 باللدىق دەڭگەيمەن باعالاعان ەكەن.
…
بيىلعى جىلدىڭ العاشقى شيرەگىندەگى الاماندا تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى ءومىرزاق شوكەيەۆ وزگەلەردەن وق بويى وزىق كەلىپتى. رەيتينگتىڭ وتكەن جىلعى ۇزدىگى بقو اكىمى عاني ەسقالييەۆتى ارتتا قالدىرعان شوكەيەۆ قانداي قابىلەتىمەن دارالاندى؟ توپ باستايتىنداي نە تىندىردى، نە ءبىتىردى؟
“وبلىس ورتالىعىنداعى قۇرىلىس ساپاسىنا قاتىستى سكاندالعا تاپ بولىپ، داۋعا قالعانىنا قاراماستان ءوز پوزيسياسىن مىقتاي ءتۇستى.
شوكەيەۆ شارۋاقور اكىم، مىقتى كريزيس-مەنەدجەر. الايدا ونىڭ دا سىنالار شاعى الدا.
وبلىستاعى مەگا-جوبالارعا قۇيىلىپ جاتقان استا-توك ينۆەستيسيانى ورنىمەن جۇمساپ، دۇرىس ارناعا باعىتتاۋ مىندەتى تۇر” – دەيدى “ستراتەگيا” ساراپشىلارى.
ورتالىق ماماندارى “شوكەيەۆتىڭ “اقپاراتتىق اشىقتىعى” اقساپ تۇر” دەپ سانايدى. وعان وسى ساناتتا تومەن باعا قويىلعان ەكەن.
…
وسى ورايدا "ستراتەگياداعىلار" نۇر-سۇلتان قالاسىنىڭ اكىمءى التاي كولگىنوۆتى ەرەكشە اتاپ ءوتىپتى.
“تۇرعىندارعا كولگىنوۆتىڭ “اقپاراتتىق اشىقتىعى” ۇنايدى.
قالا حالقىنىڭ تاراپىنان سىنعا ۇشىراسا دا مۇنى قالىپتى دۇنيە دەپ قابىلدايدى. سىننان ساباق الۋعا تىرىسادى.
اقپارات قۇرالدارىنىڭ الدىندا ءاردايىم اشىق، ءتورتىنشى بيلىك وكىلدەرىمەن پىكىر الماسۋعا اركەزدە ءازىر تۇرادى”، – دەيدى ساراپشىلار.
…
شوكەيەۆتەن كەيىنگى ساتىعا بقو اكىمى عاني ەسقالييەۆ جايعاسىپتى. “ستراتەگياداعىلار” ەسقالييەۆتىڭ جۇمىسىنداعى اقاۋلاردى جىپكە ءتىزىپ، “ءبىر كەزدەرى رەيتينگتىڭ كوشىن باستاعان اكىم سوڭعى كەزدە تىم بوساڭسىپ كەتتى” دەگەن توقتامعا كەلىپتى.
بقو اكىمى “ايماق ەكونوميكاسىن دامىتۋدا” بۇرىنعى ىسكەرلىگى مەن ىسمەرلىگىنەن ايىرىلىپ العان.
تيىسىنشە، “تۇرعىنداردىڭ ايماق باسشىسىنىڭ جۇمىسىنا قانشالىقتى كوڭىلى تولادى؟” دەگەن پۋنكتىدە ءبىراز پوزيسيا جوعالتقان.
ءوڭىر حالقىنىڭ ايماق باسشىسىنا ايتارى بار، قاراپايىم حالىقتان الىستاپ كەتكەنىنە قاپالى.
“ەسقالييەۆ حالىقتىڭ مۇڭ-مۇحتاجىنا كوڭىل ءبولۋدى قويدى. ءوڭىر تۇرعىندارىنىڭ تالاپ-ارىزىنا قۇلاق اسىپ، ىندەت اۋا جايىلعان شاعىندا كەرەكتى، قاجەتتى زاتتارمەن قامتاماسىز ەتۋدى ۇمىتتى.
ەسقالييەۆ؟ ءقازىر ول ەشكىمگە كەرەگى جوق، ەسەپ بەرۋمەن اينالىسىپ ءجۇر. ايماقتاعى مەكتەپتەرگە نە جەتىسپەيدى، مەديسينا قىزمەتىنىڭ ساپاسى سىن كوتەرە مە، وڭىردەگى ەكولوگيالىق احۋال قاشان تۇزەلەدى، ينفراقۇرىلىم باعىتىندا نە اتقارىلىپ، نە تىندىرىلدى.
اكىم ءبىرىنشى كەزەكتە نازار اۋدارۋعا مىندەتتى ماسەلەلەر سىلدىر ءسوز بەن قۇرعاق ەسەپتىڭ قالقاسىندا قالۋدا”، – دەيدى ساراپشىلار.
…
ودان كەيىنگى ورىنعا قاراعاندى وبلىسىنىڭ اكىمى جەڭىس قاسىمبەك جايعاسقان ەكەن. ونىڭ ءۇشىنشى ورىنعا ءبىر-اق ىرعۋىن ماماندار “جاس كەلسە، ىسكە” دەگەن پايىممەن بايلانىستىرىپ وتىر.
سقو اكىمى قۇمار اقساقالوۆ 4ء-شى ورىنعا تابان تىرەپتى.
“بۇل ءوڭىر ەلىمىزدەگى ەڭ كەدەي ايماق. وبلىستىڭ ماسەلەسىن شەشۋگە اقساقالوۆتىڭ قولىنداعى بيۋدجەت ازدىق ەتىپ وتىر. سوعان قاراماي ءورىستىلدى اۋديتوريا جاپپاي تەرىسكەي وڭىرگە اۋىپ جاتقان ايماقتى قولىنان كەلگەنشە گۇلدەندىرۋگە تىرىسۋدا”، – دەيدى “ستراتەگيا” ورتالىعى.
الماتى وبلىسىنىڭ اكىمى اماندىق باتالوۆ پەن جامبىل وبلىسىنىڭ باسشىسى بەردىبەك ساپاربايەۆ تيىسىنشە 5ء-شى جانە 6-شى ورىنعا تۇراقتاپتى.
“باتالوۆ؟ ول ءوڭىردىڭ ىشكى ساياسي احۋالىن جەتىك بىلەدى. ايماقتاعى اۋزى دۋالى ازاماتتاردى توڭىرەگىنە توپتاستىرىپ وتىر. ءوڭىردىڭ ەكونوميكالىق جاعدايىنان دا وتە جاقسى حاباردار.
ساپاربايەۆ؟ ول ءوزى باسقاراتىن ءوڭىردىڭ ەكونوميكالىق الۋەتىن ابدەن زەردەلەگەن. ىلگەرىدەگى ارىپتەسى سەكىلدى ءوڭىردىڭ ىشكى ساياسي احۋالىن بەس ساۋساعىنداي بىلەدى. ءبىراق، بەردىبەك مىرزا ءبىراز جاسقا كەلىپ قالدى. ونىڭ ساياسي مانسابى جامبىل وبلىسىمەن ءتامامدالۋى مۇمكىن”، – دەگەن ەكەن ورتالىق ساراپشىلارى.
بۇدان بولەك ساپاربايەۆتىڭ ايماقتاعى ۇلتارالىق احۋالدى باقىلاۋدان شىعارىپ العانىن ايتادى. سونىڭ سالدارىنان، تۇنەۋكۇنگى جانجالدان كەيىن قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى اراسىندا وڭىردەگى دۇنعاندارعا قاتىستى تەرىس پىكىر قالىپتاسقان.
كوش سوڭىندا كەلگەن اكىمدەر اراسىندا ماڭعىستاۋ وبلىسى مەن شقو اكىمى “كوش باستاپ” تۇر.
ساراپشىلار سەرىكباي تۇرىموۆ پەن دانيال احمەتوۆتىڭ جۇمىسىنا جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ مۇلدە كوڭىلى تولمايدى دەپ پايىمدايدى.
ازىرلەگەن، دۋمان بىقاي
