اەس – تۇراقتى ءارى ۇزدىكسىز ەنەرگيا كوزى

جاربول كەنت ۇلى 30 قىر. 2024 16:26 2074

يادرولىق فيزيكا ينستيتۋتىنىڭ جەكەكشى عىلىمي قىزمەتكەرى دانيار جانسەيىتوۆ اەس پەرسپەكتيۆاسى تۋرالى ءتۇسىندىردى.

ءوز كەزەگىندە بىلىكتى مامان اەس بىزگە نە بەرەدى جانە ونىڭ پەرسپەكتيۆاسى تۋرالى سايتىمىزدىڭ وقۆرماندارىنا اڭگىمەلەپ بەردى.


– ەڭ الدىمەن ەلىمىزدە جاڭا تەحنولوگيالىق باعىت پايدا بولادى. الەمدەگى 32ء-ى ەلدە اەس بار. ءبىراق بارلىعىندا اتوم ستانسياسى 3 نەمەسە 3+ باۋىنىنا جاتپايدى، تەك 10-12ء-ى عانا جوعارى تەحنولوگيا ستانسيالارمەن جابدىقتالدى. ياعني اتوم سالاسىنداعى جەتەكشى مەملەكەتتەر ونشاقتى دەۋگە بولادى.


اەس بىزگە نە بەرەدى دەگەن سۇراققا كەلەتىن بولساق، ەكونوميكالىق تۇرعىدا ءتيىمدى. ەلدىڭ ينۆەستيسيالىق تارتىمدىلىعى ارتادى. شەتەلدىڭ ءىرى-ىرى كومپانيالارى اەس-تى سەنىمدى ەنەرگيا كوزى رەتىندە باعالايدى، ەكىنشى جاعى، زاماناۋي تەحنولوگيانى قولداناتىن ەل رەتىندە مويىندايدى. ەكىنشى جاعى، ەكولوگيالىق تۇرعىدا ءتيىمدى. ويتكەنى اۋاعا گازدار بولىنبەيدى. ۇشىنشىدەن، قاۋىپسىزدىگى جاعىنان تولىق كەپىلدىك بەرىلەدى.


اتوم ستانسياسى ورتا ەسەپپەن 10-12 جىلدا سالىنىپ، ونىڭ بيۋدجەتى 12-15 ميلليارد دوللار قۇراۋى مۇمكىن. ساراپشىلاردىڭ اراسىندا قوعامتى قارجى جۇمساعانشا، شاعىن ستانسيالار سالعانىمىز دۇرىس دەيتىندەر بار. اەس-تى سالساق 60 جىل تۇراقتى ەنەرگيا كوزى بولادى، جوندەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزىپ تاعى 20 جىلعا سوزۋ مۇمكىندىگى بار.


الەم ەلدەرىندە 60 رەاكتور جۇمىس ىستەپ تۇر. حالىقارالىق تاجىريبە كورسەتكەندەي، ستانسيا جۇمىس ىستەپ تۇرعان كەزدە 3 ميلليارد دوللار سالىق رەتىندە ەل بيۋدجەتىنە قارجى تۇسەدى. ەكىنشى جاعى، ستانسيانى سالۋ باراسىندا 8 مىڭ ادام تۇراقتى جۇمىسقا تارتىلادى. ىسكە قوسىلعاننان كەيىن 2 مىڭ ادام وزىق تەحنولوگيالى ستانسيادا جۇمىس ىستەيدى.

60-80 جىل اەس-تە 2 مىڭ وتاندىق مامان تۇراقتى جۇمىسپەن قامتىلادى.
باستىسى، اەس – تۇراقتى ءارى ۇزدىكسىز ەنەرگيا كوزى. ازىرگە اتوم ەنەرگەتيكاسىنىڭ ورىن باساتىن وزگە ستانسيالار جوق، - دەدى  بىلىكتى مامان.


ۇسىنىلعان
سوڭعى جاڭالىقتار