2024 جىلعى جەر شارىنداعى ەلدەر قارىزىنىڭ جاھاندىق كولەمى 100 ترلن دوللاردان (الەمدىك ءجىو-نىڭ 93%) اسۋى مۇمكىن، دەپ مالىمدەيدى حالىقارالىق ۆاليۋتا قورى (حۆق). بۇل تۋرادى قوردىڭ Fiscal Monitor بايانداماسىندا ايتىلادى، دەپ حابارلايدى Dalanews.kz.
ول ورتا مەرزىمدى پەرسپەكتيۆادا ءوسىمىن جالعاستىرىپ، 2030 جىلعا قاراي ءجىو-نىڭ 100%-نا دەيىن كوتەرىلۋى مۇمكىن.
مۇنداي جاعدايدا ەڭ قولايسىز سەناريي بويىنشا الەمدىك قارىز كەشەندى بولجامدا كورسەتىلگەن كورسەتكىشتەن 20 پايىز پۋنكتكە ءبىر-اق كوتەرىلىپ، 2026 جىلى ءجىو-نىڭ 115% - نا جەتۋى مۇمكىن.
"قارىزدى تۇراقتاندىرۋ (نەمەسە قىسقارتۋ) قازىرگى ۋاقىتتا جوسپارلانعاننان دا الدەقايدا ماڭىزدى فيسكالدىق تۇزەتۋلەردى قاجەت ەتەدى. ءقازىر فيسكالدىق بۋفەرلەردى قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن وڭتايلى كەزەڭ ءارى ونى كەيىنگە قالدىرۋ قىمباتقا تۇسەدى"، دەلىنگەن باياندامادا.
حۆق اقش، ۇلىبريتانيا، برازيليا، فرانسيا، يتاليا جانە وڭتۇستىك افريكا سياقتى ەلدەردىڭ مەملەكەتتىك قارىزى وسە بەرەدى دەپ سانايدى.
"قارىز ەلدەردىڭ شامامەن ۇشتەن ەكىسىندە تۇراقتانادى نەمەسە قىسقارادى دەپ بولجانعانىمەن، ول پاندەمياعا دەيىن بولجانعان دەڭگەيدەن ايتارلىقتاي جوعارى بولىپ قالادى"، دەلىنگەن حابارلامادا.
سونىمەن قاتار، تۇراقتانۋ كۇتىلمەيتىن ەلدەرگە الەمدىك قارىزدىڭ جارتىسىنان كوبى جاتادى، ولار الەمدىك ءجىو-نىڭ شامامەن ۇشتەن ەكىسىن قۇرايدى.
"جاسىل ەنەرگەتيكاعا" كوشۋ، حالىقتىڭ قارتايۋى جانە قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرىن شەشۋگە ارنالعان مەملەكەتتىك شىعىندار الداعى جىلدارى فيسكالدىق قىسىمدى كۇشەيتۋى مۇمكىن"، - دەيدى قور ساراپشىلارى.
حۆق ديرەكتورىنىڭ فيسكالدىق ماسەلەلەر جونىندەگى ورىنباسارى ەرا دابلا-نورريس ۇكىمەتتەرگە ءتارتىپتى قالپىنا كەلتىرەتىن ۋاقىت كەلدى دەپ سانايدى.
"بارلىق مەملەكەتكە قارىز تاۋەكەلدەرىن ازايتۋ ءۇشىن ستراتەگيالىق بەتبۇرىس قاجەت"، - دەيدى ول.
ايتا كەتسەك، ۇلتتىق بانكتىڭ 2024 جىلعى 1 شىلدەدەگى مالىمەتىنشە، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سىرتقى بورىشىنىڭ كولەمى 2024 جىلدىڭ باسىنان باستاپ جىلدا 3،0 ملرد. اقش دوللارىنا ۇلعايىپ، 166،7 ملرد دوللاردى قۇرادى.
ەكونوميكالىق ساياسات ينستيتۋتى 2025-2026 جىلداردا ءۇش داعدارىستىڭ نىشانى بىلىنەتىنىن ەسكەرتەدى. سونىڭ ءبىرى – سىرتقى بورىش بويىنشا. 2025-2026 جىلداردا جەكە كومپانيالاردىڭ حالىقارالىق ۇيىمدار الدىنداعى بورىشىن وتەۋى وسى كەزەڭگە ساي كەلەدى. ال جەكە كومپانيالاردىڭ سىرتقا قارىزى شامامەن 101 ملرد دوللاردى قۇرايدى.
