Túrkistan oblysynda mindettemelerin oryndamaǵan 11 jer qoınaýyn paıdalanýshynyń kelisimsharttary men lısenzıalary merziminen buryn toqtatyldy. Odan bólek, mindettemelerin tolyq oryndamaǵan 38 jer qoınaýyn paıdalanýshynyń kelisimshartyn merziminen buryn toqtatý usynysy Oblystyq mamandandyrylǵan tabıǵat qorǵaý prokýratýrasyna joldandy. Bul jumystar oblys ákimi Darhan Satybaldynyń jiti baqylaýynda tur, – dep habarlaıdy Dalanews.kz Túrkistan oblysy ákiminiń baspasóz qyzmetine silteme jasap.
– Jer qoınaýyn, karerlerdi qoldanýda zań talaptaryn saqtamaǵan kompanıalarǵa qarsy qatań shara qabyldaý kerek. Quqyq qorǵaý organdary tarapynan da batyl áreketter jasalýy tıis. Jaýapty basqarma basshylary, aýdan, qala ákimderi osy baǵytta jumysty kúsheıtińizder, – dedi Darhan Satybaldy.
Apparat otyrysynda Oblystyq kásipkerlik jáne ónerkásip basqarmasynyń basshysy Nurjigit Myrzahmetov basqarma tarapynan atqarylyp jatqan jumystardy baıandady. Onyń aıtýynsha, oblys aýmaǵyndaǵy iri ózenderi men kólderiniń sý qorǵaý beldeýindegi jáne aýyldar men eldi mekenderdiń aýmaqtaryna jaqyn jerde zańsyz jumys istegen jer qoınaýyn paıdalanýshylardyń lısenzıalary men kelisimsharttary toqtatyldy. Odan bólek, Saıram aýdany, Qaramurt aýyldyq okrýgi aımaǵynda strategıalyq mańyzy bar «Bý gaz qondyrǵysy qurylysy» aınalasyndaǵy ken oryndarynyń jumysyn toqtatý boıynsha jumystar zańǵa sáıkes júrgizilýde.
Aımaq basshysy quzyrly organdar men departament basshylaryna jer qoınaýyn paıdalanýshyǵa qatysty kemshilikter boıynsha tez arada zańǵa sáıkes tıisti jumystar júrgizýdi jáne jerdi qalpyna keltirýdi mindetteýdi tapsyrdy.
Zańsyz jer qoınaýyn paıdalanyp jatqan qyzyl núkteler boıynsha tıisti shara qabyldaýdy mindettedi. Aýdan, qalalarda zańsyz jer qoınaýyn paıdalanýdyń aldyn alý úshin qurylǵan mobıldi toptar men ishki ister organdary birlese reıdtik jumystardy kúsheıtý kerek ekenin aıtty.
Jer qoınaýyn paıdalanýshylardan óńirdiń áleýmettik-ekonomıkalyq damýyna arnalǵan tólemder boıynsha 2023 jyly 1 996, 7 mln teńge tústi. Bıylǵa 2,2 mlrd teńge josparlanyp, búginde 897,1 mln teńge túsken. Bıylǵy jospar tolyǵymen oryndalady.
Sonymen qatar basqarma tarapynan jer qoınaýyn paıdalanýshylardyń zańnamalardy saqtaýy boıynsha baqylaý turaqty júrgizilýde. Nátıjesinde, marksheıder mamanymen 62 ken orny aýmaǵynan kemshilikter anyqtaldy. Onyń ishinde 17 jer qoınaýyn paıdalanýshy óz erkimen zalal shyǵyndaryn ótedi. 4 jer qoınaýyn paıdalanýshyǵa qatysty Basqarma tarapynan talap-aryz sotqa joldansa, 41 jer qoınaýyn paıdalanýshyǵa qatysty is-qujattar Oblystyq jer resýrstary departamentine joldandy.
Apparat májilisinde zańsyz jer qoınaýyn paıdalanýdyń aldyn alý boıynsha Túrkistan oblystyq polısıa departamenti bastyǵynyń mindetin atqarýshy Baǵlanbek Aıtbaev baıandama jasady. Jyl basynan oblys boıynsha zańsyz jer qoınaýyn paıdalanýdyń jalpy 204 deregi anyqtalǵan. Onyń ishinde, 200 derek boıynsha Ákimshilik kodeksiniń 139-baby (Jer qoınaýyna memlekettik menshik quqyǵyn buzý) arqyly jaýapkershilikke tartý úshin jınaqtalǵan qujattar Ekologıa departamentine joldandy. Ekologıa departamentimen 91 ákimshilik is qaralyp, jalpy 2 mln 234 myń 239 teńge aıyppul salyndy.
Onyń ishinde, óndirilgeni – 2 mln 52 myń 719 teńge. Sonymen qatar 2 ákimshilik is qaıtalanǵany úshin sotqa joldanǵan. Qazirgi tańda 107 ákimshilik is qaralýda. Olardyń basym bóligi Saýran, Saıram, Qazyǵurt aýdandaryna tıesili. Jer qoınaýyn óz betinshe paıdalaný boıynsha 4 derek anyqtalyp, sotqa deıingi tergeý júrgizilýde. Budan bólek, arnaıy turaqqa 178 júk kóligi jáne 43 tehnıka qoıyldy.
Jer qoınaýyn paıdalanýda týyndaǵan máselelerdi retteý jáne qylmystyq isterdi sotqa joldaý úshin múddeli memlekettik organdarmen jumys algorıtmi jasaldy. Jer qoınaýyn zańsyz paıdalanýshylarmen kúres jumystary kúsheıtiledi.
Aıta keteıik, búginde Túrkistan oblysynda keń taralǵan paıdaly qazbalardy óndiretin 191 jer qoınaýyn paıdalanýshy bar. Olar 80 kelisimshart jáne 111 lısenzıa negizinde jumys isteıdi.
